Page 24 - tyt-ayt-konsensus-biyoloji
P. 24

Ekosistem Ekolojisi (Madde ve Enerji Akışı - Madde Döngüleri)                         Test - 52

       5.   Bir ekosistemde gerçekleşen azot döngüsünde,  8.                 Bitki

           I.  Proteinli atıkların amino asitlere dönüştürülmesi     V  IV          Hayvan
           II.  Hücre dışından alınan amino asitlerin solunuma ka-  N 2  NO 3
                                                             (havaya)               Ayrıştırıcılar
             tılmasıyla amonyak oluşması
                                                                    III
          III.  Amonyağın nitrite dönüşmesi                           NO
                                                                         2             I
          IV.  Nitritin nitrata dönüşmesi                                  II  NH 3
           olaylarından tüketici bakterilerce gerçekleştirilenler
                                                           Yukarıda gösterilen azot döngüsünde numaralı
           (K) ile üretici bakterilerce gerçekleştirilenler (L) aşa-
                             AminoasitTÖR YAYINEVİ
                                                           olaylarla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru veril-
           ğıdakilerden hangisinde verilmiştir?
                                                           miştir?
                   K             L
                                                           A) I’de NH  molekülü sindirim ürünüdür.
           A)    I ve III      II ve IV                            3
                                                           B) II, prokaryot hücre tarafından gerçekleştirilir.
           B)    I ve II       III ve IV
                                                           C) III sonucu azot, bitkinin kullanacağı forma dönüşür.
           C)    III ve IV     I ve II
                                                           D) IV’te NO  topraktan bitkiye geçer.
           D)    I ve IV       II ve III                            3
                                                           E) V, havadaki azot dengesinin korunmasında önemli-
           E)    II ve IV      I ve III
                                                             dir.


       6.   Azot döngüsünde görev alan bakterilerde aşağıda-
           kilerden hangisi gerçekleşmez?

           A) Atmosferdeki azot miktarını artırma
                                                       9.   (...)  Atmosfer azotunun kullanılabilmesi için önce azot
           B) Atmosferdeki azot miktarını azaltma             tuzlarına dönüştürülmelidir.
           C) Proteinleri lizozom enzimleri ile amino asitlere par-  (...)   Hayvanlara azot elementi bitkisel besinlerle geçe-
             çalama                                           bilir.
           D) Amino asitleri solunuma katarak amonyak oluşturma  (...)  Saprofit bakteriler ve mantarlar azot döngüsünde
           E) Amonyaktan nitrit ve nitrat oluşturma.          yer almazlar.
                                                           (...)  Atmosfere azot gazının gönderilmesi nitrat bozan
                      EDİ
                                                              bakteriler tarafından sağlanır.
       7.           K canlısı                              (...)  Besin zinciri ile bitkilerden etçillere, etçillerden ot-
               NO 3                                           çullara aktarılır.
           Yukarıdaki K canlısı aşağıdakilerden hangisidir?     Azot döngüsü ile ilgili yukarıdaki bilgileri doğru (D)

           A) Denitrifikasyon bakterisi                    veya yanlış (Y) olarak dolduran bir öğrenci, tüm so-
           B) I. Tüketici                                  ruları uygun olarak cevapladığında aşağıdaki seçe-
           C) Saprofit bakteri                             neklerden hangisine ulaşır?
           D) Nitrifikasyon bakterisi                      A) Y, D, D, Y, Y          B) Y , Y, Y, D, Y        C) Y, D, Y, Y, D
           E) Yeşil bitki                                          D) D, Y, D, Y, D       E) D, D, Y, D, Y


       Bir trofik düzeyde yer alan canlıların toplam ağırlığına biyokütle denir.  gibi azotlu bileşikler ayrıştırıcılar tarafından CO , H O ve NH  moleküllerine
                                                                                     2
                                                                                   2
                                                                                           3
       İnsan eliyle üretilen ve çevreye dağılan bazı maddelerin ayrıştırılmayıp üretici-  dönüşür.
       lerden son tüketicilere doğru aktarımı sırasında canlıların dokularında birikerek   NH  bir kemosentez bakterisi olan nitrit bakterisi tarafından nitrit (NO )’e dönüş-
                                                                                              2
                                                         3
       zararlı hale gelmesine biyolojik birikim denir.  türülür. NO  ise başka bir kemosentez bakterisi olan nitrat bakterisi tarafından
                                                             2
       Madde döngüleri:  Ekosistemde bazı maddelerin canlılarla cansızlar arasında   oksitlenerek NO  (nitrat) tuzlarına dönüşür. Böylece azot zehirli iken önce zehir-
                                                                3
       yer değiştirmesine madde döngüsü denir. Doğada madde döngüsel, enerji de-  siz sonra yararlı hale getirilir. Bitkinin kullanabileceği forma dönüşür.
       virseldir.                                      NH   " NO   " NO  olaylarının tamamına nitrifikasyon denir. Nitrifikasyon ile
                                                         3
                                                                   3
                                                              2
       Atmosferdeki azotun canlılar ile atmosfer arasında gidip gelmesine azot döngü-  toprağın azotu artar. Bitkiler topraktan NO  tuzlarını alır, aminoasit yaparlar.
                                                                               3
       sü denir. Canlıların ölü ve artıklarında bulunan protein, vitamin ve nükleik asit
   108
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29