Page 30 - lgs-beceri-beyaz-kitap
P. 30
110 TÜRKÇE
7 Çeyrek asırdır katı bir şekilde “tek çocuk” politi- 9 Bu ihtiyar büyük nine tam doksan yedi yaşında idi.
kası uygulayan Çin’de, yaşlılık problemi, ailelerin Köşelerin hafif karanlıklarından bazen uyanır gibi
erkek çocuk talebini ön plana çıkarması, bunun ayrılan gözlerini ara sıra, karşısında kitap okuyan
sonucunda ülke nüfusunda cinsiyet dengesizliği- genç kıza, bu torununun torununa atfediyordu...
nin oluşması ve erkek nüfusun eş bulmakta zor- Birden, üç dişi kalan buruşuk ağzını açtı. Esnedi.
lanmasından dolayı bu uygulamadan yavaş yavaş Bir mumya uzvu kadar sararmış, katılaşmış elini
vazgeçilmeye hazırlanılıyor. Kore Savaşı ve aşırı başına götürdü.
kıtlık yıllarından sonra Mao’nun emriyle çoğal- Parçadaki cümleler ögelerine ayrıldığında
maya başlayan fakat bu sefer de aşırı nüfus artı- hangi seçenekteki öge dizilimi elde edilemez?
şından dolayı 10 yıl önce “tek çocuk” politikasını A) Zarf tamlayıcısı / Nesne / Yüklem
uygulamaya başlayan Çin’de, ailelerin ikinci çocuk
yapması isteniyor. Nüfusun yaşlanması, akrabalık B) Nesne / Yer Tamlayıcısı / Zarf tamlayıcısı /
denen kavramın ortadan kalkması ve ekonomik Yüklem
nedenlerden dolayı tek çocuğu olan kişilerin ikinci C) Nesne / Yer Tamlayıcısı / Yüklem
çocuk yapmalarının teşvik edildiği bildirildi. D) Özne / Yüklem
Parçada yer alan neden-sonuç cümlelerine
göre Çin’in “tek çocuk” politikasından vazgeç-
mesinde etkili olan nedenler aşağıdakilerin 10 Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizeler tek
hangisinde doğru işaretlenmiştir?
yargı bildiren bir cümle (basit) oluşturmakta-
Cinsiyet Kore Ekonomik Nüfusun dır?
Dengesizliği Savaşı Nedenler Artması
A) Ne zaman seni düşünsem
A) ✓ ✓
Bir ceylan su içmeye iner.
B) ✓ EDİTÖR YAYINEVİ
✓
B) Bir dala konmuştu karga cenapları;
C) ✓ ✓ Ağzında bir parça peynir vardı.
D) ✓ ✓ C) Benim bu gidişe aklım ermiyor,
Fukara hâlini kimse sormuyor.
D) Aydınlıklar, esenlikler, mutluluklar
Hiçbiri gözlerin kadar anlamlı değil.
11 (I) Minik bir göçmen kuşun çığlığında yakaladım
sabahı. (II) Ne gece ne sabahtı zaman. (III) Son-
suzluğun gri örtüsünü yırtmak üzereydi güneşin ilk
ışıkları. (IV) Öylesine bir günü kucaklamak üze-
8 (1) Birden canı sıkılıvermişti Halime Kaptan’ın. (2)
Kendini bu kadınlardan ayrı cinste bir yaratık gibi reyken aydınlık, evrenin sonsuzluğunda bir nokta
görüyordu. (3) Konuşacak bir konusu kalmamıştı gibiydim. (V) Başımı pencereye çevirince, göz
onlarla. (4) Mavzerden, tabancadan hoşlanıyordu göze geldik denizle ve denizin eşsiz mavisi ile.
artık. (5) İnebolu’da, Halil’in Boyran altında tente (VI) Henüz uyanmamıştı martılar, gemiler, balıkçı
çekip içinde nöbet beklediği sandalda, sandalın tekneleri, kayıklar. (VII) Her şey, her yer uykudaydı.
başaltında çadır bezine sarılı kız gibi dört mavzeri Aybüke, yukarıdaki metni inceleyerek şekilce
vardı, bir iki sandık da fişeği… (6) Ambarı cephe- olumlu olduğu hâlde anlamca olumsuz olan cüm-
dekilerin işine yarar şeylerle doldurup pupa yelken leler ile hem şekilce hem de anlamca olumsuz olan
yola düzülmeliydi. cümlelere birer adet örnek göstermek ister.
Metindeki cümlelerin hangilerinde deyim, yük- Buna göre Aybüke metindeki hangi cümleleri
lem görevinde kullanılmıştır? örnek olarak gösterebilir?
A) 1 ve 6 B) 4 ve 6 A) I ve III B) II ve VI
C) 2 ve 3 D) 1 ve 5 C) III ve V D) VI ve VII