Page 21 - 5. sınıf bursluluk 5 deneme sınavı editör 2024
P. 21
5. SINIF ÇÖZÜMLER
Çözüm 8: Parçada adı geçen şirketin alçak gönüllü olduğuyla Çözüm 14: Görselde bir taraftan yeşil bir çevre, diğer taraftan
ilgili herhangi bir ifadeye yer verilmediği için C seçeneğindeki yeşilin yok edildiği, yüksek binaların dikildiği, fabrika dumanları-
“alçak gönüllülük”le nitelendirilemez. Geliştirdiği teknoloji saye- nın ve çöp yığınlarının bulunduğu bir çevre yer almış ve görselin
sinde çöpe giden atıkların yepyeni bir kullanım alanına kavuşma- altına da “Doğamız Yok Oluyor” ifadesi yazılmıştır. Buna göre
sı ve bu sayede çevre kirliliğinin azaltılmasının öngörülebilmesi verilen görselin konusu C seçeneğinde yer alan “çevre kirliliği”-
nedeniyle A seçeneğindeki “çevreye duyarlı” oldukları, yeni bir dir. Doğru cevap C seçeneğidir.
deki ifade de metinlerin ortak özelliği olmaz. Ancak her iki me-YAYINLARI
teknoloji geliştirmiş olmaları B seçeneğindeki “yeniliklere açık”
oldukları, yapılan araştırmalar sayesinde böyle bir teknolojiye Çözüm 15: Yazar; şehrin tarihleri, kişileri ve yerleriyle ilgili
ulaşmaları da D seçeneğindeki “araştırmaya önem veren” kişiler yazılan kitaplardan hoşlandığını ifade ederek bu konuda yazıl-
oldukları söylenebilir. Doğru cevap C seçeneğidir. mış “Beylerbeyi Kitabı”nın da Beylerbeyi’nin manzarasını, önde
gelen insanlarıyla sıradan insanlarını, köşklerini, sokaklarını,
Çözüm 9: Parçada; şirketin geliştirdiği teknoloji sayesinde çeşmelerini anlatması yönüyle kişinin kendini Beylerbeyi’ndey-
muz kabuğu, ananas yaprağı ve kenevir sapı gibi bitkisel atıkları miş gibi hissettiğini ifade etmiş ve bunları ifade ederken de “sü-
giysi üretiminde kullanılabilen doğal liflere dönüştürdüğü ifade rükleyici bir yolculuğa çıkardı.” ifadesini kullanmıştır. Buna göre
edilmiştir. Buna göre metnin başına gelebilecek en uygun başlık altı çizili bu ifadeyle A seçeneğinde yer alan “etkileyicilik” yönü
A seçeneğinde yer alan “Bitkisel Atıklardan Giysiye” ifadesidir. anlatılmak istenmiştir. Doğru cevap A seçeneğidir.
Doğru cevap A seçeneğidir.
Çözüm 16: Metinde piyasaya yeni çıkacak ütünün tutması için
çarpıcı bir isim arayışına girildiği, bu konuda Avrupalı bir marka
Çözüm 10: Verilen metinde bir olay akışı, bir hareketlilik ve
olayla bağlantılı olarak kişi, yer ve zaman unsurlarına yer veril- hissi uyandırması amacıyla yabancı isim üzerinde çalışmalarda
mediği için A seçeneğindeki “hikâye”, C seçeneğindeki “fabl” ve bulunulduğu ve sonunda bir yabancı isimde karar kılındığı an-
D seçeneğindeki “masal” söylenemez. Bu metinde bir şirketin cak ütü üretiminden vazgeçildiği için bulunan ismin de kullanıl-
geliştirdiği teknoloji sayesinde bitkisel atıkları, giysi üretiminde madığı ifade edilmiştir. Bu durumu dile getiren yazar, arkada-
kullanılabilen liflere dönüştürmeyi başardığıyla ilgili okuru bilgi- şının yabancı isim arayışlarından hoşlanmadığını sezdirmiştir.
lendirme ve bu konuda haber verme amacıyla yazıldığı için B se- Buna göre metnin sonunda yer alan “sonuçta dilimiz” ifadesi D
çeneğinde yer alan “haber yazısı” türüne ait olduğu söylenebilir. seçeneğinde yer alan “sırtına bir yük gibi binecek yabancı bir
Doğru cevap B seçeneğidir. sözcükten kurtulmuştu.” cümlesiyle bitirilebilir. Doğru cevap D
seçeneğidir.
Çözüm 11: Keloğlan’ın kahramanı olduğu birinci metinde ola- Çözüm 17: Parçada geçen “hissi(his+i)” sözcüğünde ünsüz
ğanüstü olay ve durumlara yer verildiği için masal, İhsan’ın kah- türemesi olmuştur. “His” sözcüğüne “-i” iyelik eki getirilince “s”
EDİTÖR
ramanı olduğu ve günlük yaşamda karşılaşılabilecek olayların ünsüzü türemiştir. Doğru cevap B seçeneğidir.
anlatıldığı ikinci metin ise hikâye türünden alınmıştır. Buna göre
A ve B seçeneğindeki ifadeler metinlerin ortak özelliği olamaz. Çözüm 18: III. sıradaki “aydınlık” sözcüğü, “aydın” sözcüğüne
Her iki metinde de ikilemelere yer verilmediği için C seçeneğin-
“-lık” yapım eki getirilerek türetilmiştir ve bu sözcük “ışık alan”
anlamındayken “-lık” yapım eki alarak “bir yeri aydınlatan güç”
tinde de anlatıcı, olayı dışarıdan gözlemleyerek anlattığı için D anlamını kazanmıştır. I. sıradaki “acı”, II. sıradaki “var”, IV. sıra-
seçeneğinde yer alan “Anlatımın III. kişi ağzından yapılması” ifa- daki “hayal” sözcükleri ise sadece çekim eki aldıkları için söz-
desi her iki metnin ortak özelliğidir. Doğru cevap D seçeneğidir.
cüklerin anlamlarında herhangi bir değişim olmamıştır. Doğru
cevap C seçeneğidir.
Çözüm 12: “Ulusal, resmî ve dinî bayramlarla anma ve kutlama
günlerinin adları büyük harfle başlar.” kuralı gereğince C seçe- Çözüm 19: Sonu “p, ç, t, k, f, s, ş, h” sert ünsüzlerinden biriyle
neğinde yer alan “7 nisan Dünya Sağlık günü” ifadesi bir kutlama biten sözcüklere “c, d, g” yumuşak ünsüzleriyle başlayan bir ek
gününü olduğundan, her sözcüğün ilk harfinin büyük yazılması geldiğinde bu yumuşak ünsüzler sertleşerek “ç, t, k”ye dönüşür.
gerekirken buna uyulmadığı için yazım yanlışı yapılmıştır. Bu Bu ses olayına ünsüz benzeşmesi veya sertleşmesi denir. Buna
ifadenin “7 Nisan Dünya Sağlık Günü” şeklinde yazılması gerek- göre “k” sert ünsüzüyle biten “park” sözcüğüne A seçeneğinde
mektedir. A, B ve D seçeneklerindeki cümlelerde ise herhangi bir yer alan ve yumuşak ünsüzle başlayan “-da” eki geldiğinde ”d”
yazım yanlışı yoktur. Doğru cevap C seçeneğidir. sertleşerek “parkta” sözcüğünde olduğu gibi “-t”ye dönüşür ve
ünsüz benzeşmesi meydana gelir. C, D ve E seçeneklerinde yu-
Çözüm 13: Bilim insanlarının dünya dışı yaşam konusundaki muşak ünsüzle başlayan bir ek olmadığı için benzeşme olmaz.
çalışmalarının devam ettiği belirtilmiş, insanların artık Mars’ta Doğru cevap A seçeneğidir.
yaşam sürdürebilecekleriyle ilgili herhangi bir ifadeye yer veril-
memiştir. Dolayısıyla A seçeneği çıkarılamaz. Bilim insanlarının Çözüm 20: “Akvaryumda yetiştirebileceğimiz birçok balık türü
Mars’ta su izlerine rastladıklarından hareketle Mars’ı inceledik- vardır (:) lepistes, Japon, melek, beta, kılıç (...) Bu balıkların ba-
leri sonucuna ulaşılabildiği için B seçeneği, suyun izlerine daha zıları bir arada yaşamaya uygunken bazıları uygun değildir (.)”
önce de rastlandığı ancak ilk kez bu kadar çok suyla karşılaşıl- metninde görüldüğü gibi birinci ayraçla gösterilen yere kendisin-
dığı ifadesinden hareketle Mars’ta daha önce az miktarda suyun den sonra örnekler sıralandığı için iki nokta, ikinci ayraçla göste-
bulunduğu sonucuna ulaşıldığı için C seçeneği, MARSIS adı rilen yere örneklerin devam ettiği anlamı olduğu ve kendisinden
verilen radar sisteminin Mars’ın güney yarı küresinde bir buz sonra büyük harfle başlandığı için üç nokta, üçüncü ayraçla gös-
kütlesinin altında göl keşfetmesinden hareketle de D seçeneği terilen yere ise cümle anlamca tamamlandığı için nokta konur.
çıkarılabilir. Doğru cevap A seçeneğidir. Doğru cevap B seçeneğidir.
EDİTÖR YAYINEVİ 148 Diğer sayfaya geçiniz.