Page 15 - Tarım Orman Bakanlığı Toprak Mahsulleri Ofisi Ortak Alan Konu Anlatımlı GYS
P. 15
ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK 5.
DIŞ POLİTİKASI BÖLÜM
DATA YAYINLARI
Ɖ Atatürk Dönemi Türk dış politikası, gelişmeler ve
ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI mevcut olayların gidişatına göre 1923-1932 dönemi
ve 1932-1939 dönemi olmak üzere iki bölümde ince-
lenir.
TÜRK DIŞ POLİTİKASININ İLKELERİ
Ɖ Hukuk gücüne dayanır. 1923-1932 ARASI TÜRK DIŞ POLİTİKASI
Ɖ Akılcı esaslar içerir.
Ɖ Bu dönemde Musul, Suriye sınırı, borçlar ve nüfus
Ɖ Bağımsızdır. mübadelesi sorunlarıyla uğraşılmıştır.
Ɖ Ulusal güce dayanır. Ɖ Lozan’dan geriye kalan sorunların çözülmesi ve alı-
Ɖ Gerçekçi politikalar izler. nan kararların uygulanmasına yönelik oldu.
Ɖ Maceracı değil, aktiftir. Ɖ Komşu devletlerle iyi ilişkiler kurmak, meydana gelen
pürüzleri barışçı yollarla çözmek amaçlandı.
Ɖ Yurtta barış, Dünyada barış ilkesini benimser.
Ɖ Büyük devletlerle olan ilişkileri normalleştirmek
TÜRK DIŞ POLİTİKASININ HEDEFLEDİĞİ amaçlandı.
AMAÇLAR
Ɖ Öncelikle milli gücümüze dayanmak ve bağımsızlığı- Musul Meselesi (1926)
mızı üstün tutmak
Ɖ Milli sınırlar içinde kalmak Süreç
Ɖ Gerçekçi ve barışçı olmak Ɖ Lozan Barış Konferansı’nda Türkiye - Irak sınır
Ɖ Uluslararası ilişkilerde eşitliğe dayanan ilişkiler kur- sorunu görüşülürken Türk Heyeti halkının büyük
mak çoğunluğu Türk olan bölgenin Türkiye’ye bırakılması
gerektiğini savunmuş, Irak’ı mandası altında bulun-
Ɖ Başka devletlerin iç işlerine karışmamak
duran İngiltere ise Musul’un Irak sınırları içerisinde
Ɖ Milli politikayı yürütürken iç teşkilatı dikkate almak kalmasını ısrarla istemiştir. Lozan’da halledilemeyen
Ɖ Başka devletleri kendi iç işlerine karıştırmamak konu konferans sonrasına bırakılmıştır.
Ɖ Başka devletlerin politika ve yönetim sistemlerinden Ɖ Heyetler uyuşmazlığı gidermek amacı ile Lozan son-
etkilenmemek rası ilk kez Mayıs 1924’de İstanbul’da Haliç Konfe-
Ɖ Bilim ve teknolojiyi rehber kabul etmek ransı’nda bir araya geldiler. İngiltere, Hakkari’nin de
Irak’a dahil olmasını isteyince sorun çözülemedi.
Ɖ Türkiye bu gelişme üzerine sorunu Milletler Cemi-
yeti’ne taşıdı (Ayrıca Türkiye bölgede halk oylaması
Örnek Soru yapılmasını istemiştir ve bu isteğini cemiyete bildir-
Yeni Türk devletinin;
miştir.
I. bağımsızlık Ɖ Milletler Cemiyeti Geçici Brüksel Hattı adıyla bir
II. barışseverlik rapor hazırladı. Bu rapor İngiltere’yi haklı görünce
III. devletçilik Türkiye sorunu Lahey Adalet Komisyonuna taşıdı.
ilkelerinden hangilerini uluslararası ilişkilerde temel aldığı Ɖ Lahey Adalet Komisyonu da Geçici Brüksel Hattı’nı
savunulabilir? kabul edince Türkiye savaş kararı almak zorunda
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II kaldı.
D) II ve III E) I, II ve III Ɖ Türkiye bu sorunda yalnız kalmamak için 17 Aralık
Cevap C 1925’de SSCB ile dostluk ve tarafsızlık antlaşmasını
yeniledi. (Savaş sırasında Rusya’nın desteğini alabil-
mek amacı ile yapılmıştır.)
Ɖ Türk ordusu Musul’da savaş için hazırlıklara başla-
dığı sırada bölgede Şeyh Sait Ayaklanması ve Nas-