Page 5 - 2024 KPSS TEK KİTAP KONU ANLATIMLI - DATA YAYINLARI

PARAGRAF BÖLÜM 4

PARAGRAF

Bir parçanın herhangi bir düşünceyi, duyguyu, olayı, kavramı veya varlığı -cümleler hâlinde- anlam bütünlüğü içinde anlatan bölü-
müdür.
• Paragrafı oluşturan cümleler, dil ve anlatım yönünden bir bütünlük içinde olmalıdır.
• Anlatılanlar belli bir akış içinde olmalıdır, akışı bozan herhangi bir cümleye yer verilmemelidir.
• Cümleler aynı düşünceyi destekler nitelikte ve anlamca uyumlu bir şekilde sıralanmış olmalıdır.
DATA YAYINLARI

PARAGRAF

Paragrafta Paragrafta Paragrafta Paragrafta Paragrafta Yardımcı
Yapı Konu Başlık Ana Düşünce Düşünce

PARAGRAFTA YAPI

Cümleler topluluğundan oluşan paragrafın yapı yönünden incelenmesi; paragrafın bölümlerini iyi tahlil edebilmek ve paragrafta
verilen cümleleri biçim, anlam bakımından irdeleyebilmek demektir. Yapı ile ilgili olan sorular, cümleler arasındaki bütünlükle ve
cümlelerin sıralanmasıyla ilgilidir. Yapı bakımından incelenen paragrafl arda, her cümlenin kendinden önceki cümleyi takip etmesine
dikkat edilmelidir.
X Örnek
► Şiir, kelimelerle güzel şekiller kurmak sanatıdır, başka bir şey değildir. Ama kelime nedir? Annedir, dosttur, kadehtir, hasrettir,
hayaldir; yani bir manası, bir çağrışımı, bir gölgesi hatta bir rengi ve tadı olan nesnedir. Kelime, insanoğlundan haber verir.
İnsanoğlunu işlemek, her sanatkârın boynunun borcudur. İnsanoğlu, dünyanın en zengin madenidir. Kelime dedik ama kelime
boş bir kalıp değil ki… Şairin hisleri, fikirleri, hayalleri, dünya görüşü, felsefesi, şahsiyeti, her şeyi şiirde belli olur. Şu var ki
kelimeleri tanımak, sevmek, okşamasını bilmek lazım. Hangi kelime hangi kelimeyle yan yana geldiğinde nasıl bir ışık peyda
olur? Bunu bilmek lazım.
Bu paragrafta anlamca birbirini tamamlayan cümlelere yer verilmiş ve bu cümleler de anlam akışına göre sıralanmıştır. Yani parag-
raf, yapı bakımından mantıksal bir bütünlüğe sahiptir. Paragrafın giriş, gelişme ve sonuç cümleleri bellidir. Paragrafta anlatımın
akışını bozan herhangi bir cümle de yoktur.

ÖSYM’nin Paragrafta Yapıyla İlgili Kullandığı Soru Kalıpları

• Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
• Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
• Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
• Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
• Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
• Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra “...” cümlesi getirilebilir?
• Numaralanmış cümlelerin hangisi atılırsa bu parçanın anlamında bir daralma olmaz?
• Bu paragrafın anlam bütünlüğünün sağlanması için numaralanmış cümlelerden hangileri yer değiştirmelidir?
• Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluşturulmak istense sıralama aşağıdakilerin hangisi olur?
• Numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde dizildiğinde hangisi üçüncü sırada olur?
• Aşağıdakilerden hangisi bir paragrafın giriş cümlesi olmaya en uygundur?

33