Page 49 - 8-sinif-vip-tum-dersler-konu-anlatimli-22
P. 49
KA
KATI BASINCITI BASINCI 3. ÜNİTE 353
Katı Basıncını Etkileyen Değişkenler
• Tüm cisimler ağırlıklarından dolayı temas ettikleri yüzeylere bir kuvvet uygular. Birim yüzeye etki eden dik kuvvet
basınç olarak tanımlanır.
• Basınç ‟P” harfi ile gösterilir. Birimi Pascal’dır (Pa). Pascal N/m ile gösterilir.
2
• Basıncın oluşmasını sağlayan kuvvete basınç kuvveti denir. Kuvvetin birimi Newton, yüzey alanının birimi ise m 2
dir.
Dik kuvvet F N
Basınç = =
Yüzey alanı S m 2
P
Basınç Birimi Kuvvet Birimi Yüzey Alanı Birimi
2
Pascal (Pa) Newton (N) Metrekare (m )
S 2S
S S
K K L L
I I II II
• Aynı zemine konumlandırılan I ve II numaralı küplerin • Aynı zemine konumlandırılan K ve L küplerinin ağırlık-
taban alanları aynı olmasına rağmen yüzeye etki eden ları aynı olmasına rağmen yüzeye etki eden basınçları
basınçları farklıdır. farklıdır.
› Bunun nedeni I numaralı küpün ağırlığının II › Bunun nedeni K küpünün zemine temas eden
numaralı küplerin ağırlığından daha az olmasıdır. yüzey alanının L küpünün yüzeye temas eden
yüzey alanından küçük olmasıdır.
› Sonuç olarak II numaralı küplerin yüzeye yaptığı
› Yani K küpünün yüzeye yaptığı basınç, L küpünün
basınç daha fazladır.
yaptığı basınçtan daha fazladır.
• Günlük yaşamımızda bazı durumlarda basıncın artırılması veya azaltılması amaçlanır.
› Tren ve tır gibi ağır yük taşıyan araçların tekerlek sayısının çok olması basıncı azaltır.
› Bıçak, satır, hızar gibi aletlerin bir yüzeylerinin inceltilmesi (bilenmesi) basıncı artırır.
› Çivi, vida ve raptiye uçlarının sivri yapılması basıncı artırır.
› Karlı zeminde kar ayakkabısı, kızak, kayak takımı, snowboard kullanılması basıncı azaltır.
› İş makinelerinin paletli olması, traktörlerin arka tekerleklerinin geniş yüzeyli yapılması basıncı azaltır.
› Sporcuların çivili krampon giymesi basıncı artırır.
› Fillerin ayaklarının büyük olması basıncı azaltır.
{ Not: Basınç yüzey alanıyla ters, ağırlıkla doğru orantılıdır. Yüzey alanı arttıkça yüzeye yapılan basınç azalır.
Ağırlık arttıkça yüzeye yapılan basınç artar.
EDİTÖR YAYINEVİ
