Page 23 - 6-sinif-vip-tum-dersler-soru-bankasi-22
P. 23

BİÇİM BİLGİSİ (ÇEKİM EKLERİ) - 1                                        1. BÖLÜM  –  1. TEST  151


           Kök: Sözcüklerin anlamlı en küçük parçalarına kök denir. Sözcükler, isim ve fiil olmak üzere iki
           kökten türetilir.
           Örnek: “Bilim, umut, silgi, satıcı” sözcüklerinin   Örnek: “Yaşıt, başlık, işçi, gözlem” sözcükleri-
           kökleri “bil-, um-, sil-, sat-” fiilleridir.    nin kökleri “yaş, baş, iş, göz” isimleridir.

           Ek: Sözcüklere getirilen anlamsız ses parçalarına ek denir. Sözcüklere gelerek onlardan yeni söz-
           cükler oluşturan eklere yapım eki, sözcüklerin birbiriyle uyumlu bütünlükler oluşturmasını sağla-
           yan eklere ise çekim eki denir.

           Çokluk Eki (-lar/-ler)                          Birinci Çoğul Kişi İyelik Eki (-mız/-miz/-

           Örnek: İnsanlar, böyle evlerde oturmak istemiyor.  muz/-müz/-ımız/-imiz/-umuz/-ümüz): (bi-
                                                           zim) odamız, kedimiz, ordumuz, ütümüz, or-
           İyelik Ekleri
                                                           manımız, kişiliğimiz, oyunumuz, bölüğümüz…
              • Bir  varlığın  ya  da  kavramın  kime  ya  da   İkinci  Çoğul  Kişi  İyelik  Eki  (-nız/-niz/-
              neye ait olduğunu bildiren eklere iyelik eki   nuz/-nüz/-ınız/-iniz/-unuz/-ünüz): (sizin)
              denir. İyelik ekleri altıya ayrılır:
                                                           odanız, bilginiz, uykunuz, öykünüz, sınıfınız,
           Birinci Tekil Kişi İyelik Eki (-m/-ım/-im/-     eviniz, okulunuz, sözünüz…
           um/-üm): (benim) arabam, kitabım, evim,         Üçüncü Çoğul Kişi İyelik Eki (-ları/-leri):
           okulum, öyküm…
                                                           (onların) sorunları, cümleleri…
           İkinci Tekil Kişi İyelik Eki (-n/-ın/-in/-un/-  Soru Eki (mı / mi / mu / mü): Bu ek, dai-
           ün): (senin) masan, sırtın, boyun, gözlüğün…
                                                           ma ayrı yazılır. Bu ekten sonra gelen ekler ise
           Üçüncü Tekil Kişi İyelik Eki (-ı/-i/-u/-ü):     bu ekle bitişik yazılır.
           (onun) adı, dileği, kolu, sözü…
                                                           Örnek: Onlar bu saatte evlerinde midir?


          1.   Aşağıdaki  altı  çizili  kelimelerden  hangisi   3.   (I) Konya’nın gölleri ve akarsuları, dünyanın en
              iyelik eki almıştır?                            önemli tatlı su balığı yaşam alanlarından biri
              A)  Bugün aklıma geldin.                        olmuştur. (II) Konya, balık çeşitliliğiyle dünya
              B)  O günleri hiç unutmadım�                    çapında çok önemli bir yere sahip. (III) Bu ba-
              C)  O yılları hatırladım.                       lıkların bazılarının boyları çok küçük olup bu
              D)  Kısacası ondan da soğudum.                  türler en az kaplanlar ve pandalar kadar tehlike
                                                              altındadır. (IV) Beyşehir sirazı, kızılkanat, yağ
                                                              balığı ve kaya balığı bunlardan bazılarıdır.
                                                              Yukarıdaki  cümlelerin  hangisinde  yüklem,
                                                              kökü bakımından ötekilerden farklıdır?

         2.   Aşağıda isim köklü ve fiil köklü sözcükler sınıf-  A) I    B) II        C) III       D) IV
              landırılırken bir yanlışlık yapılmıştır.

               İsim Köklü Sözcükler  Fiil Köklü Sözcükler
                     Kitaplık             Soru
                      Silgi               Yazı            4.   “Gecelerce uyumadığı için gözleri kan çanağı
                     Yazlık              Yorgun               gibi olmuştu.”
                      Hisli               Yolcu               “-ler” çoğul eki bu cümledeki altı çizili söz-
              Buna göre hangi sözcükler yer değiştirirse      cüğe aşağıdaki anlamlardan hangisini kat-
              bu yanlışlık giderilmiş olur?                   mıştır?
              A) Silgi - Yolcu     B) Hisli - Yolcu           A) Yaklaşıklık       B) Abartma
              C) Silgi - Soru      D) Yazlık - Yorgun         C) Saygı             D) Benzerlik
                                        EDİTÖR YAYINEVİ
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28