Page 33 - 10-sinif-vip-tum-dersler-soru-bankasi-22

HABER METİNLERİNİN ÖZELLİKLERİ 8. ÜNİTE - 1. TEST 215

Haber Metinleri: Elde edilen bilgilerin günlük gazetelerle, belli aralıklarla yayımlanan dergilerle, meslek
kuruluşlarının belli aralıklarla yayımladığı bültenlerle; radyo ve televizyon gibi iletişim araçlarıyla halka
duyurulmak üzere hazırlandığı yazılı metinlerdir. Bu metinlerin özellikleri şunlardır:

Aktarılan haberin doğruluğu kanıtlanabilmelidir. Habere yorum katılmamalıdır.
Açık ve anlaşılır bir dil kullanılmalıdır. 5N 1K sorularına cevap verebilmelidir.
Habere konu olan olay ilgi çekici ve duyulmamış Haberde aktarılan olay toplumun büyük bölümünü
olmalıdır. ilgilendiren nitelikte olmalıdır.
• Haber yazma tekniklerinden olan ters piramit tekniğinde haberle ilgili en önemli unsurlar, can alıcı nokta ilk
paragrafta verilirken düz piramitte ilk olarak ayrıntılar aktarılır, sonra da haberin önemli unsurlarına geçilir.
• Ajans, asparagas, dekroşe, sütun, manşet, sürmanşet, sansasyonel, tekzip, spot, stop press, muhabir, tiraj,
iktibas gibi terimler, temel habercilik terimleri olarak karşımıza çıkmaktadır.

1. Aşağıdakilerden hangisi haber yazıları ile ilgili 3. İstanbul yolunda meydana gelen kazada Alman Bü-
olarak söylenemez? yükelçiliğinde görevli Adalwin Stone adlı kişi alkollü
A) Habere konu olan olay geniş bir zümreyi ilgilen- olarak araç kullandığı için aracının hâkimiyetini yiti-
dirmelidir. rerek şarampole yuvarlanmıştır.
B) Yurtta ve dünyada meydana gelen değişimleri Bu haber metninde aşağıdakilerden hangisinin
halka duyurmak için yazılır. cevabı yoktur?
C) Haberin başlığı ve haber dikkat çekici olmalıdır. A) Ne zaman? B) Nerede? C) Nasıl?
D) Yazar, haber yazılarına zaman zaman kendi gö- D) Niçin? E) Kim?
rüşlerini de katar.
E) 5N 1K, haber yazılarının ana unsurlarındandır.
4. İçinde bulunduğumuz iletişim çağında insanoğlu
hayatını düzenleyebilmek için etrafında olan biten-
den sürekli haberdar olmak durumundadır. Haberleri
görsel olarak elde edebilmek ve hedef kitleye ilete-
bilmek için de fotoğraflara gereksinim duyulmakta-
dır. Kelime anlamı ışıkyazı olan fotoğraf; gerçeğin
aynısını olmasa da görüntüsünün aynısını ayna gibi
yansıtıp kaydedebilen bir tekniktir. Haberde objek-
tiflik kavramı da aslında fotoğraf makinesinin objek-
2. tifinin ayna işlevi görmesinden kaynaklanmaktadır.
1. Grup 2. Grup Bu nedenle .................
• Haber toplama ve yayma Yukarıda boş bırakılan yere paragrafın akışına
I. Asparagas
işiyle uğraşan kuruluş. uygun olarak aşağıdakilerden hangisi getirilme-
II. Ajans • Gazetelerin ilk sayfasına iri lidir?
puntolarla konulan başlık. A) fotoğraf kullanmak haberin yönünü değiştirir.
III. Sürmanşet
• Duyulduğunda halkta heye- B) fotoğraf; basının kalbi gibidir, tüm haber ögeleri
IV. Sansasyonel can yaratan haberdir. ona bağlı olarak işlevselliğini korur.
• Doğru olmayan, uydurma C) ışıkyazı gerçeğin değiştirilmiş şeklidir.
V. Manşet
haberdir.
D) fotoğraf kullanılırsa insanoğlu gerçek habere
Yukarıda 1. grupta verilen terimlerle 2. grupta ulaşmış olur.
verilen açıklamalar eşleştirildiğinde hangisi dı-
şarıda kalır? E) fotoğraf; basında kullanıldığında öne sürülen
fikirlere kanıt niteliği oluşturmakta, haberin ina-
A) I B) II C) III D) IV E) V nılırlığını artırmaktadır.
EDİTÖR YAYINEVİ