Page 121 - 7-sinif-telafi

120 7. ÜNİTE : ELEKTRİK DEVRELERİ

Basit bir elektrik devresini bir su tesisatına benze- AKIM ŞİDDETİ VE GERİLİM Ohm Kanunu
tebiliriz. • Bir iletkenin herhangi bir noktasından birim za- • Bir elektrik devresinde ampulün uçla-
EDİTÖR YAYINEVİ
manda geçen yük miktarına akım şiddeti denir. rı arasındaki gerilimin, ampulden geçen
İnce kıvrımlı akım şiddetine oranı sabittir. Bu sabit de-
boru • “ I ” sembolü ile gösterilir.
ğer, iletkenin direncini verir.
Pompa • Devredeki elektrik akımını ölçen alete “amper- V Gerilim V Volt
( )
Vana metre” adı verilir. R = Ι ⇒ Direnç ( ) R = Akım Şiddeti ( ) Ι Birim = Amper = Ohm( )Ω
( )
• Elektrik akımı birimi Amper’dir, kısaca “A” ile Volt
Gerilim V
V
Boru R = ⇒ Direnç ( ) R = Birim = = Ohm( )Ω
Basit elektrik devresi Ι Akım Şiddeti ( ) Ι Amper
gösterilir. Ampermetre devreye daima seri
Su tesisatı
bağlanır. • Direnç; elektrik akımına karşı gösterilen
• Tesisattaki boruları elektrik devresindeki bağ- • Paralel bağlanması durumunda “kısa devre” olur. zorluktur.
lantı kablolarına, borulardan geçen suyu elektrik • Direncin birimi Ohm olup, “Ω” sembolü
devresindeki yüklere, su tesisatındaki vanayı, • Elektrik akımının direnci küçük olan yoldan git- ile gösterilir.
elektrik devresindeki anahtara, su tesisatındaki mesine kısa devre denir. • Tüm maddeler elektrik akımına karşı az
kıvrımlı, ince boruyu ampulün içindeki dirence, • Elektrik yükleri negatif kutuptan pozitif kutba ya da çok direnç gösterir.
tesisattaki pompayı ise pile benzetebiliriz. • Maddelerin elektrik akımına karşı göster-
doğrudur. Elektrik akımının yönü pozitif ku-
• Ancak su tesisatındaki boruların içindeki su ha- tuptan negatif kutba doğrudur. diği dirence elektriksel direnç denir.
reket halindedir. • Elektrik devrelerinde genellikle elektrik-
• Bir iletkenin iki ucu arasında akım oluşmasına sel direnç değeri düşük iletkenler tercih
• Elektrik devresinde suyun akışı gibi bir hareketli- edilir.
neden olacak enerji farkının göstergesine “ge-
lik söz konusu değildir. • Ampul elektrik enerjisinin iletimine karşı
rilim” adı verilir.
• Bağlantı kablosundaki yükler sadece titreşim ha- direnç gösterir.
• Gerilim “V” ile gösterilir. • Direnç ne kadar artarsa ampul parlaklığı
reketi yaparak enerjisini diğer atomlara aktarır.
• Devredeki gerilimi ölçmeye yarayan alete o kadar azalır.
• Bir devrede elektrik akımı tamamlanmazsa, dev- • Seri bağlı devrelerde ampul sayısı art-
redeki ampuller ışık vermez yani anahtarı açık “Voltmetre” denir. tıkça devrenin direnci artar, paralel bağlı
olan bir devrede akım devreyi tamamlayamadığı • Gerilim birimi Volt’tur, kısaca “V” ile gösterilir. devrelerde ise ampul sayısı arttıkça dev-
için ampuller ışık vermez. • Voltmetre de devreye daima paralel bağlanır. renin direnci azalır.