Page 118 - 6-sinif-telafi

6. ÜNİTE: YÖNETİME KATILIYORUM 117

YÖNETİM BİÇİMLERİNİ ÖĞRENİYORUM Teokrasi • Yasama, yürütme ve yargı güçlerinin
• Demokrasi halkın seçme ve seçilme hakkını kul- • Devlet yönetiminde dini kuralların etkili olduğu birbirlerinin görev alanlarına müdahale
landığı ve kendisinin Mecliste aracılar ile temsil yönetim şeklidir. Günümüzde Vatikan teokrasi etmeden ayrı ayrı çalışmasına kuvvetler
ile yönetilen ülkelere örnek olarak verilebilir.
edildiği bir yönetim anlayışıdır. Demokrasilerde ayrılığı denir.
halk yöneticilerini kendisi seçer. Egemenliğin YASAMA, YÜRÜTME VE YARGI YÖNETİMİN KARAR ALMA SÜRECİNE
kaynağı halktır. Yasama: Yasama yetkisi Türk milleti adına Türkiye KATILIYORUM
Büyük Millet Meclisinindir. • Toplumun karar alma sürecinde söz sa-
Demokrasinin Temel İlkeleri • Bu yetki devredilemez. hibi olabilmek için medya, sivil toplum
• Milli Egemenlik • Çoğunluk kuruluşları ve kamuoyu gibi yolları kulla-
• TBMM’nin görev ve yetkilerinden bazıları şun-
• Eşitlik • Özgürlük lardır: nabiliriz.
• Çoğulculuk • Hukukun Üstünlüğü ⤷ Kanun yapmak, değiştirmek ve kaldırmak Yönetimin Karar Alma Sürecini Etkileyen
• Katılım ⤷ Para basılmasına karar vermek Unsurlar
⤷ Genel ve özel af ilanına karar vermek Kamuoyu ve Medya
Yönetim Biçimleri EDİTÖR YAYINEVİ • Kamuoyu, halkın büyük çoğunluğunun
Savaş ilanına karar vermek
⤷
Cumhuriyet Yürütme: Kanunlar çerçevesinde ülkenin yönetil- düşünce, duygu ve kararlarını yansıtır.
• Cumhuriyet ise halkın ülke yönetiminde söz sahi- mesidir. • Medya organlarının bir kısmı etkileme
bi olduğu yönetim şeklidir. • Halk oylaması ile Anayasa’da yapılan değişik- gücünü olumlu kullansa da bir kısmı da
• Cumhuriyet yönetiminde demokrasinin temel il- likle yürütme yetkisi ve görevi cumhurbaşkanı bu gücünü kötü amaçlarla kullanabil-
kelerinden biri olan milli egemenlik ilkesinin öne- tarafından Anayasaya ve kanunlara uygun ola- mektedir.
mi büyüktür. rak kullanılır ve yerine getirilir. Sivil Toplum Kuruluşları
Monarşi • Cumhurbaşkanının görev ve yetkilerinden ba- • Sivil toplum kuruluşları vatandaşlık bilin-
• Monarşi ile yönetilen ülkelerde yönetme yetkisi zıları şunlardır: cinin geliştirilmesinde, kamuoyu oluştur-
tek kişinin elindedir. Günümüzde Arabistan, Ka- ⤷ Milletlerarası antlaşmaları onaylar ve yayım- mak suretiyle bireylerin taleplerinin dile
tar ve Umman gibi ülkeler monarşi ile yönetilen lar.
ülkelere örnektir. ⤷ TBMM adına Türk Silahlı Kuvvetlerinin Baş- getirilmesine yardımcı olmaktadırlar.
Oligarşi komutanlığını temsil eder. Siyasi Partiler
• Yönetme yetkisinin bir grubun veya zümrenin ⤷ Cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atar • Siyasi görüşlerini ve programlarını dev-
elinde olduğu bir yönetim biçimidir. Günümüzde ve görevlerine son verir. let yönetimine uygulayabilmek için seçim
Suriye oligarşi ile yönetilen ülkelere örnek olarak Yargı Yetkisi: Yargı yetkisi, Türk milleti adına yoluyla yönetime gelmeye çalışan teşki-
verilebilir. bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır. latlardır.