Page 82 - 5-sinif-telafi
P. 82
6. ÜNITE: INSAN VE ÇEVRE 81
BİYOÇEŞİTLİLİK Biyoçeşitliliğin Önemi NOT
EDİTÖR YAYINEVİ
• Canlıların solunum, beslenme, üreme gibi ya- • Yeryüzündeki doğal dengeyi korur. Van kedisi, Ankara keçisi, Kangal köpeği,
şamsal faaliyetlerini devam ettirebildiği yerle- • Sağlık, turizm üzerinde olumlu etkiler yarattığı Denizli horozu, Ankara kedisi sadece
re canlının yaşam alanı denir. Yaşam alanlarına için ekonomik kazanç sağlar. ülkemizde yaşayan canlılardır.
bakılarak canlılar hakkında bilgi sahibi olabiliriz. • Yaşamın devam etmesini sağlar.
Örneğin, kutup ayıları soğuk iklimlerde, develer
sıcak iklimlerde yaşayabilir. Bu durumda deve İNSAN VE ÇEVRE İLİŞKİSİ
ve ayıların vücut büyüklüğü ve beslenme şekil- Biyoçeşitliliği Tehdit Eden Faktörler Canlı ve cansız varlıkların bir arada denge
leri gibi bir çok şey hakkında daha kolay yorum • Nüfus artışı ve plansız kentleşme içinde bulundukları ortama çevre denir.
yapabiliriz. • Aşırı otlatma ve meraların tahribi İnsanların çevreye olumsuz etkileri su, top-
• Bir bölgede yaşayan bitki ve hayvan türlerinin sa- • Aşırı avlanma ve küresel ısınma rak ve hava kirliliğine neden olur.
yıca zenginliğine biyoçeşitlilik denir. • Çevre kirliliği
• Biyoçeşitliliği etkileyen unsurlar; iklim koşulları, • Orman tahribi ve yangınlar Çevre Kirliliği
yeryüzü şekilleri, coğrafi konum, toprak yapısı Su Kirliliği
şeklinde sıralanabilir.
Nesli Tükenen Canlılar
• Aşağıda belirtilen faktörler bazı canlıların yok ol- • Dinozor, Moa, Mamut, Tazmanya kaplanı,
masına sebep olmuşken önlem alınmazsa başka • Ülkemizde yaşamış ancak nesli tükenen canlı-
türlerin de neslinin tükenmesine sebep olabilir. lar; Asya fili, Anadolu leoparı, Anadolu aslanı,
Pers kaplanı, Kafkas öküzü örnek verilebilir.
Nesli Tükenme Tehlikesi Altında Olan Canlılar
• Ülkemizde bulunanlar; kelaynak, karaca, Akde- Sanayi ve evsel atıkların kanalizasyon suları,
niz foku, karakulak, Ankara keçisi, carettalar- tarım ilaçları gibi suya karışan maddelerin
dır. Bitkilere; kardelen, gölsoğanı, orkide, ters oluşturduğu kirliliğe denir.
lale, sığla örnektir. Vatoz, Afrika Filleri, panda, Bu durum, su ekosisteminde yer alan canlı-
gergedan, koala, kısa gagalı yunus Dünya’dan ların ölümüne, tifo, kolera, sıtma gibi hasta-
örnek verilebilir. laklara sebep olur.