Page 73 - 5-sinif-telafi
P. 73

72  5. ÜNITE: IŞIĞIN YAYILMASI

                       Yüzeyin Normali (N)           IŞIĞIN MADDE İLE KARŞILAŞMASI                        20 cm  20 cm
             Gelen Işın              Yansıyan Işın
        2. Gelme açısı = Yansıma açısı (a= 60° ise b= 60°,  EDİTÖR YAYINEVİ
                                                     •  Işık bir madde ile karşılaşırsa madde ışığı ge-
                                                       çirebilir, geçirmeyebilir veya yarı geçirebilir. Bu   El
                                                       durum maddelerin yapısı ile ilgilidir.       feneri   Opak
                                                                                                             cisim
              Gelme Açısı  a  b     Yansıma Açısı    •  Maddeler; saydam, yarı saydam ve opak mad-                    Tam Gölge
                         c      c
                                                       deler olmak üzere üçe ayrılır.          •  Cismin ön yüzü ve etraf aydınlıktır. Sade-
                         Yansıtıcı Yüzey                                                          ce arka kısmı karanlıktır.
                                     Dikkat: a=b     Saydam  Madde:  Işığı  geçirebilen  maddelerdir.
        Gelen Işın: Işık kaynağından çıkarak yansıtıcı yüzeye   Bir cismin önüne bırakıldığında o cisim net ola-  30 cm  10 cm
        gelen ışındır.                               rak görülür. Örnek; pencere, hava, şeffaf naylon,
        Yansıyan Işın: Yansıtıcı yüzeye çarpıp geldiği ortama   gözlük camı verilebilir.
                                                                                                     El
        yönünü değiştirerek geri dönen ışındır.      Yarı Saydam Madde: Işığın bir kısmını geçirebi-  feneri     Opak
        Yüzey Normali (N): Yüzeye gelen ve yansıyan ışının   len maddelerdir. Bir cismin önüne yarı saydam       cisim  Gölge Küçük
        gösterilmesini sağlayan hayali bir çizgidir. Yüzeye   bir madde bırakıldığında o cisim kısmen görünür.
        dik ve kesikli çizgi halinde gösterilir.     Tül perde, buzlu cam, yağlı kâğıt, sis örnek olarak   •  Işık  kaynağı  ile  opak  cisim  arasındaki
        Gelme Açısı (a): Gelen ışın ile yüzey normali arasın-  verilebilir.                       mesafe artarsa gölge küçülür.
        daki açıdır.
                                                     Opak Madde: Işığı hiç geçiremeyen maddelerdir.      10 cm  30 cm
        Yansıma Açısı (b): Yansıyan ışın ile yüzey normali   Bir cismin önüne bırakıldığında o cisim görülmez.
        arasındaki açıdır.
                                                     Örnek; kitap, duvar, taş, tahta, kumaş, alüminyum   El
        YANSIMA KANUNLARI                            folyo                                          feneri  Opak
        1. Gelen ışın, yansıyan ışın ve yüzey normali aynı                                                  cisim    Gölge Büyük
        düzlemdedir.
                                                     TAM GÖLGE                                 •  Işık  kaynağı  ile  opak  cisim  arasındaki
                                                                                                  mesafe azalırsa gölge büyür.
        c=30° olur.)                                 •  Işık  kaynağının  önüne  saydam  olmayan  yani
        3. Yüzey normaline dik gelen ışın aynı doğrultuda   opak  cisim  bırakıldığında  cismin  arkasındaki
        geri yansır.                                   yüzeyde oluşan karanlık kısma tam gölge denir.
   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78