Page 92 - 3-sinif-telafi
P. 92

CANLILAR DÜNYASINA YOLCULUK  91

           ÇEVREMİZDEKİ VARLIKLARI                     Cansız Varlıklar                          •  Canlılar  uyarılara  tepki  verirler.
                                            EDİTÖR YAYINEVİ
           TANIYALIM                                     Beslenmezler.  Soluk  alıp  vermezler.     Örneğin fare, kediyi görünce ka-
                                                       Hareketsizdirler.  Boşaltım  yapmazlar.      çar.
                                                       Büyüme  ve  gelişme  görülmez.  Çoğala-   •  Belli  bir  olgunluğa  erişen  canlı
                                                       mazlar. Uyarılara tepki  vermezler. Can-     varlıklar, kendilerine benzer yav-
                                                       sız varlıklar için ölüm diye bir şey yoktur.  ru canlılar oluştururlar. Buna üre-
                                                                                                    me denir.
                                                       CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ              •  Her canlı dünyaya geldiği ilk an-
           •  Bu konuda canlı (bitki, hayvan, insan)   •  Canlıların  vücutlarında  gerçekleşen     dan itibaren büyümeye ve geliş-
              varlıklar  ile  cansız  (hava,  su,  toprak,   faaliyetler  sonucunda  atık  maddeler   meye başlar.
              eşya) varlıkları öğreneceğiz.               oluşur.  İdrar,  ter  ve  dışkı  yoluyla  bu   •  Dünyaya  gelen  bir  bebek,  top-
                                                          atık maddeleri vücuttan dışarı atarlar.   rağa  ekilen  tohum,  yumurtadan
                                                                                                    çıkan civciv beslenerek büyür ve
           •  Çevremizde gördüğümüz var olan  her      •  Bitkiler,  boşaltımını  yapraklarıyla,  in-  gelişir.
             şeye varlık denir.                           sanlar  deri,  böbrek  gibi  organlarıyla   •  Toprak;  içinde  pek  çok  canlının
                                                          yaparlar.
                                                                                                    yaşadığı, cansız bir varlıktır.
           •  Varlıkları canlı ve cansız varlıklar olarak                                        •  Su,  canlıların  yaşamının  en
             gruplandırabiliriz.                       •  Bitkiler kendi besinlerini kendileri ya-
                                                          parlar.  Hayvanlar  ve  insanlar  ise  be-  önemli cansız unsurudur.
                                                          sinlerini dışarıdan alırlar.           •  Canlı varlıklar, cansız varlıklar ol-
                                                                                                    madan yaşayamazlar.
                                                       •  Canlılar  solunum  sırasında  havadan
                                                          oksijeni alırlar.
                                                       •  Bitkiler  ilk  bakışta  hareket  etmiyor-  BİTKİLERİN HAYAT DÖNGÜSÜ
               Canlı          Canlı         Canlı                                                •  Bir bitkinin yaşam döngüsü;
                                                          muş  gibi  görünürler  ama  bitkiler  de   ⤷   Tohumun çimlenmesi,
                                                          hareket  ederler.  Bitkiler;  gövde  ve
                                                          yapraklarıyla Güneş’e, kökleriyle top-   ⤷   Erişkin bir bitki olması,
                                                          raktaki suya veya besinlere yönelebi-    ⤷   Kendi tohumlarını oluşturması,
              Cansız        Cansız         Cansız         lirler.                                  ⤷   Ölmesi şeklindedir.
   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97