Page 92 - 3-sinif-telafi
P. 92
CANLILAR DÜNYASINA YOLCULUK 91
ÇEVREMİZDEKİ VARLIKLARI Cansız Varlıklar • Canlılar uyarılara tepki verirler.
EDİTÖR YAYINEVİ
TANIYALIM Beslenmezler. Soluk alıp vermezler. Örneğin fare, kediyi görünce ka-
Hareketsizdirler. Boşaltım yapmazlar. çar.
Büyüme ve gelişme görülmez. Çoğala- • Belli bir olgunluğa erişen canlı
mazlar. Uyarılara tepki vermezler. Can- varlıklar, kendilerine benzer yav-
sız varlıklar için ölüm diye bir şey yoktur. ru canlılar oluştururlar. Buna üre-
me denir.
CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ • Her canlı dünyaya geldiği ilk an-
• Bu konuda canlı (bitki, hayvan, insan) • Canlıların vücutlarında gerçekleşen dan itibaren büyümeye ve geliş-
varlıklar ile cansız (hava, su, toprak, faaliyetler sonucunda atık maddeler meye başlar.
eşya) varlıkları öğreneceğiz. oluşur. İdrar, ter ve dışkı yoluyla bu • Dünyaya gelen bir bebek, top-
atık maddeleri vücuttan dışarı atarlar. rağa ekilen tohum, yumurtadan
çıkan civciv beslenerek büyür ve
• Çevremizde gördüğümüz var olan her • Bitkiler, boşaltımını yapraklarıyla, in- gelişir.
şeye varlık denir. sanlar deri, böbrek gibi organlarıyla • Toprak; içinde pek çok canlının
yaparlar.
yaşadığı, cansız bir varlıktır.
• Varlıkları canlı ve cansız varlıklar olarak • Su, canlıların yaşamının en
gruplandırabiliriz. • Bitkiler kendi besinlerini kendileri ya-
parlar. Hayvanlar ve insanlar ise be- önemli cansız unsurudur.
sinlerini dışarıdan alırlar. • Canlı varlıklar, cansız varlıklar ol-
madan yaşayamazlar.
• Canlılar solunum sırasında havadan
oksijeni alırlar.
• Bitkiler ilk bakışta hareket etmiyor- BİTKİLERİN HAYAT DÖNGÜSÜ
Canlı Canlı Canlı • Bir bitkinin yaşam döngüsü;
muş gibi görünürler ama bitkiler de ⤷ Tohumun çimlenmesi,
hareket ederler. Bitkiler; gövde ve
yapraklarıyla Güneş’e, kökleriyle top- ⤷ Erişkin bir bitki olması,
raktaki suya veya besinlere yönelebi- ⤷ Kendi tohumlarını oluşturması,
Cansız Cansız Cansız lirler. ⤷ Ölmesi şeklindedir.