Page 60 - tyt_tek_kitap_konu

BÖLÜM PARAGRAF ANLAMI VE

3 YORUMU

PARAGRAF a) Fiziksel Betimleme: Varlıkların dış görünüşlerine ait
özelliklerinin anlatıldığı yazılardır.
Paragraf; herhangi bir düşünceyi, olayı, durumu, kav-
ramı veya varlığı anlatan cümleler topluluğudur.
TYT ve AYT’de paragraf soruları 4 bölüm altında sorul- X ÖRNE
maktadır:
Tarla baştan başa insan ve tınazlarla örtülüydü. Sık ve
1) Paragrafta Anlatım Teknikleri yüksek boylu çavdar tarlasının biçilmiş bölümlerinde
2) Paragrafta Yapı orakçı kadının sırtı; demet yaparken parmakları arasında
sallanan başaklar; çocuğunun gölgedeki beşiğine eğilen
3) Paragrafta Konu - Ana Düşünce
kadın ve peygamber çiçekleriyle örtülü tarlada toplanmış
4) Paragrafta Yardımcı Düşünceler ekin demetleri görünüyordu. Öte yanda ceketsiz, göm-
lekli köylüler; kızışmış kuru tarlada toz kaldırarak, araba
üstünde ayakta durarak demetleri yerleştiriyorlardı.
PARAGRAFTA ANLATIM TEKNİKLERİ YAYINEVİ
Paragraf, yazarın anlatacaklarını ortaya koyma biçimidir. b) Ruhsal Betimleme: Varlıkların iç dünyalarına ait
Yazar, anlatacağı konuya göre bazı yöntemler kullanır ve özelliklerinin anlatıldığı yazılardır.
paragrafını oluşturur. Anlatım teknikleri dörde ayrılır:
EDİTÖR
1) Betimleme (Tasvir etme)
X ÖRNE
2) Öyküleme (Hikâye etme)
Giton; dolgun yüzlü, yanakları şişkin, dik bakışlı, kendine
3) Açıklama güvenen, omuzları geniş, göbekli, bakışı sağlam, yürü-
4) Tartışma yüşü sert biridir. Konuşurken de kendine pek güvenir
fakat karşısındakini hemen hiç dinlemez. Ona sözlerini
Bu tekniklerin yanında, bir yazıda anlatılmak istenen tekrar ettirir. Mendili kocamandır, burnunu gürültüyle
düşünceyi geliştirmek için bazı yöntemlere başvurulur. siler, uzağa tükürür, bağırarak hapşırır. Gündüz uyur,
Bu yöntemlerin başlıcaları şunlardır: derin derin, herkesin içinde de olsa horlayarak uyur.
1) Tanımlama Yemekte, arabada herkesten çok yer kaplar. Gezinti-
lerde hep ortadadır, o durunca durulur, yürüyünce yürü-
2) Örneklendirme nülür. Ona uyar herkes, isterse konuşanın sözünü keser.
3) Tanık gösterme Fakat onun sözü kesilmez, o istediği kadar söyler ve
söylediği kadar dinlenir. Herkes onun düşüncesindedir.
4) Karşılaştırma Verdiği haberler doğrudur. Oturunca koltuğa gömülür.
5) Sayısal verilerden yararlanma Bacak bacak üstüne atar, kaşlarını çatar, şapkasını bir-
den arkaya atarsa bu iddialı, kendini beğenmiş, küstah
6) Soyutlama bir alın ortaya çıkıyor demektir. Öfkeli, sabırsız, iddiacı,
7) Benzetme şakacı, küstah, inatçı ve gevşektir. Ahlak konusunda
zayıftır. Kahkahalarla güler, politikacıdır, gizli işleri var-
dır, kendini zeki, değerli sanır. Zengindir.
ANLATIM TEKNİKLERİ
Betimleme Bazı kaynaklarda betimleme türü olarak şunlar da karşı-

Varlıkların niteleyici özellikleriyle anlatıldığı yazılar- mıza çıkabilir:
dır. Başka bir söyleyişle, sözcüklerle resim yapmaktır.
Başta görme duyusu olmak üzere bütün duyulardan Sanatsal (İzlenimsel) Betimleme
yararlanılır. Bu yüzden betimlemelerde görsellik ön plan- Yazarın betimlemesini yaptığı varlığı, duygularının etki-
dadır. Betimleme tekniğiyle oluşturulmuş paragraflarda sinde kalarak anlatmasıdır. Bu betimleme türünde yazar,
bir durağanlık söz konusudur. Paragrafı okuduğumuzda okuru etkilemek için okurun çeşitli duygularına seslenen
gözümüzde bir tablo canlanır. Betimlemelerde varlıkların ayrıntılara yer verir. Betimlemesini yaparken içten bir
dış görünüşleri de iç dünyalarına ait özellikleri de anlatı- anlatım, öznel bir bakış açısı sergiler, kişisel beğenilerini
labilir. Buna göre betimlemeler ikiye ayrılır: yansıtır.