Page 8 - ayt_edebiyat_konsensus

Şiir Bilgisi Test - 2
5. Kimi esti başucumdan yel gibi, 8. Beni candan usandırdı cefâdan yâr usanmaz mı

Kimi sızdı bir toprağa sel gibi... Felekler yandı âhımdan murâdım şem’i yanmaz mı
Yalnız ben, alçıdan bir heykel gibi
Kamu bîmârına cânân deva-yı derd eder ihsan
Sonsuzluğu dinlemekten tat aldım.
Niçün kılmaz bana derman beni bîmar sanmaz mı
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden han-
gisi yanlıştır? Değildim ben sana mâil sen ettin aklımı zâil
Bana ta’n eyleyen gâfil seni görgeç utanmaz mı
A) 11’li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B) Tam kafiye ve redif kullanılmıştır. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
C) Sarmal kafiye örgüsüyle uyaklanmıştır. söylenemez?
D) Lirik anlatım özellikleri görülmektedir. A) Divan şiiri geleneğiyle yazılmıştır.
E) Yinelemeden yararlanılmıştır. B) “aa, xa, xa” şeklinde uyaklanmıştır.
C) Tam uyak ve redif kullanılmıştır.
6. Aşağıda verilen dizelerin hangisinde imgesel bir D) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
söyleyiş yoktur? E) Lirik anlatımdan yararlanılmıştır.

A) Ey bakışlar ustası umutlar pehlivanı
Sen anlattın bir gülde anlatılmaz olanı YAYINEVİ
B) Kalbim! Durma yetiş eski yazlara!
Nedense bir durgunluk var saatlerde...
C) Kaydırak oynamasını bilseydin
Seni daha çok severdim.
EDİTÖR
D) Taşırdı yaz kuşları kaygısız
Solukların kabuğunu teninde
E) Her şey nasıl da bütündü bir zaman: 9.
Şimdi bahçe eksik, güllerse yarım. Baygın bir ihtizaz ile bi-huş akar dere,
Sahillerinde çocuklar uzanmış çemenlere

7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tam kafiye ve redif Bu beyitteki uyak türü, aşağıdakilerden hangisiyle
kullanılmıştır? aynıdır?

A) Ayın on dördü gökte yavaşça yükselince, A) Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik
Bir bağlama başladı önceden ince ince... Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik
B) Sonra kemençe sustu... Yalnız kaldı bağlama, B) Gencinen olsam viran edersin
Çalkalanarak diyor ki: “Boşunadır, ağlama!” Âyinen olsam hayran edersin
C) Gök onun kadar derin, o gök kadar berraktı, C) Bu bir lisan-ı hafidir ki ruha dolmakta,
Biraz sonra nazik ay bizi yalnız bıraktı… Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta...
D) İçimden çarpıntıyı, gözümden yaşı sildi, D) Günlerce ne gördüm ne de kimseye sordum,
Böceklerin sesleri birdenbire kesildi. “Yarab! Hele kalp ağrılarım durdu!” diyordum.
E) Sevdiğim, kemençede titretiyorken yayı, E) Sıyrıl, beyaz karanlık içinden, parıl parıl
Bülbül sustu, unuttu o eski ağlamayı. Berraklığında bilme nedir hafta, ay ve yıl.

REDİF VE KAFİYE (UYAK): Dize sonlarında aynen tekrar edilen eklere, kelime- Zengin Kafiye: Kökte ikiden çok sesin aynı olmasına zengin uyak denir.
lere ve kelime gruplarına “redif”, farklı görevlerdeki ses benzerliklerine ise “kafi-
ye (uyak)” denir. Tunç Kafiye: Kafiyeli sözlerden birinin diğerinin içinde yer almasıdır.
Yarım Kafiye: Uyaklı sözcükler arasında kökte tek ses aynı ise buna yarım uyak denir. Cinaslı Kafiye: Anlamları farklı, yazılış ve okunuşları aynı olan (sesteş) kelime ve
Tam Kafiye: Benzer sözcüklerin köklerinde aynı seslerin sayısı iki ise tam uyak denir. kelime gruplarının mısra sonunda tekrarı ile oluşur.
8