Page 46 - 12_kimya_ogretmenin

44 KARBON KİMYASINA GİRİŞ

c. Yapı (Açık) Formülü: Bileşikteki elementlerin türü, sayısı ve bağlanış biçimlerini gös-
teren formüldür.
H
Örneğin, molekül formülü CH şeklinde olan bileşiğin yapı formülü H C H şeklindedir.
4
H

X… … …
… Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden Öğretmenin Kaleminden
X X X
Ɖ Ɖ Organik bileşikteki C, H ve N'nin varlığı nitel analizle, O'nun varlığı nicel analizle Organik bileşikteki C, H ve N'nin varlığı nitel analizle, O'nun varlığı nicel analizle
belirlenir.
belirlenir.
Ɖ Ɖ Organik bileşik yakıldığında oluşan su damlacıkları H'nin, oluşan gaz keskin kokulu ise Organik bileşik yakıldığında oluşan su damlacıkları H'nin, oluşan gaz keskin kokulu ise
N'nin ve açığa çıkan gaz kireç suyunu bulandırıyorsa C'nin varlığını gösterir.
N'nin ve açığa çıkan gaz kireç suyunu bulandırıyorsa C'nin varlığını gösterir.
Ɖ Ɖ O'nun kütlesi, bileşiğin toplam kütlesinden diğer elementlerin kütleleri çıkarılarak O'nun kütlesi, bileşiğin toplam kütlesinden diğer elementlerin kütleleri çıkarılarak
bulunur.
bulunur.
 Örnek: YAYINEVİ
C, H ve O atomlarını içeren 3,1 gramlık bir organik bileşikte 1,2 gram C ve 0,3 gram
H atomu bulunmaktadır.
Buna göre bu bileşiğin basit formülü nedir? (H: 1, C: 12, O: 16)

 Çözüm:
Bileşikteki O atomu kütlesi,

3,1 g - (1,2 g + 0,3 g) = 1, 6 g'dır.

n = 12 , = 01 , EDİTÖR
mol C H O
C
12 0,1 0,3 0,1
03 ,
n = = 03 , mol Basit formülü bulmak için elementlerin mol sayıları en küçük
H
1 tam sayıya çevrilir.
16 ,
n = = 01, mol
O
16
Buna göre bileşiğin basit formülü CH O olur.
3
 Örnek:
 C, H ve O atomlarını içeren bir organik bileşik ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
 Bileşik yandığında 0,8 mol CO 'ye karşılık 1 mol H O oluşmaktadır.
2 2
 14,8 gram bileşikte 2 g H atomu bulunur.
 Bileşiğin molekül kütlesi 74 g/ mol'dür.
Buna göre bileşiğin molekül formülü nedir?