Page 142 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 142
Konu-Tema-Ana Duygu-Ana Düşünce-Yardımcı Düşünce-Başlık
7. Biruni, bilimsel araştırmalara çok küçük yaşlarda başladı� 9. Sibirya’da insanlar kürklü hâldeyken Afrika’da yarı çıplak
Birbirinden farklı alanlarda çalışmalar yaparak yüzden hâldedir� Eskimolar balıkla beslenip pirinci tanımazken
fazla eser kaleme aldı� Gazneli Mahmut’un “sarayımızın pirinç Güneydoğu Asya’da insanların temel besin kayna-
en değerli hazinesi” dediği Biruni; Türkçe, Arapça, Farsça, ğıdır� Az yağış alan ve nem oranı düşük olan yerlerde ker-
Yunanca, Ibranice bilmekteydi� Yaptığı çalışmalar sonucu piç evlere rastlanırken bol yağış alan ve ormanların geniş
Dünya’nın döndüğü ve yer çekimi olduğu fikrini ortaya alan kapladığı yerlerde ahşap evler yaygındır�
atmış, Dünya’nın çevresini hesaplamıştır� Biruni 1973’te Yalnızca yukarıdaki açıklamadan yola çıkılarak;
doğumunun 1000� yıl dönümü nedeniyle UNESCO öncü-
lüğünde bütün dünyada anılmıştır� I� Insan, doğa üzerinde etkilidir�
Parçada Biruni ile ilgili aşağıdakilerden hangisine de- II� Insan faaliyetleri, doğa olayları ile ilişki içindedir�
ğinilmemiştir? III� Doğa ile insan sürekli etkileşim hâlindedir�
EDİTÖR YAYINLARI
IV� Insanların doğa ile mücadelesi her yerde aynıdır�
A) Hangi dilleri bildiğine
V� Doğal çevrelerin farklı olması, insanlara farklı olanaklar
B) Hangi tarihte öldüğüne
sunar�
C) Hangi fikirleri ortaya attığına
yorumlarından hangileri yapılamaz?
D) Hangi devlet adamı tarafından önemsendiğine
A) I ve II B) III ve V C) I ve IV
E) Bilimsel araştırmalara ne zaman başladığına
D) III ve II E) I ve III
10. Istisnasız her hayvanın uykuya ihtiyacı vardır� Doğal
yaşam alanlarında insanlar gibi yataklarda uyumayan
hayvanların güzel bir uyku çekmek için sıra dışı yöntem-
lerini keşfedelim:
• Yunusun beyni asla tamamen uykuya dalmaz�
Dinlenmesi gerektiğinde beyninin sadece bir lobu
8. Sultan Ahmet Camii, 1609-1616 yılları arasında Sultan I� uykuya dalar� Böylece öteki lobunu kullanarak yü-
Ahmet tarafından Istanbul’daki tarihî yarımadada, Mimar zebilir, yüzeye çıkabilir, tehlikelerden korunabilir�
Sedefkâr Mehmet Ağa’ya yaptırılmıştır� Cami; mavi, yeşil Uyuduğu sırada mekân seçmemektedir� Yaklaşık
ve beyaz renkli Iznik çinileriyle bezendiği için Avrupa- on dakika uyur�
lılarca “Mavi Cami (Blue Mosque)” olarak adlandırılır�
Sultan Ahmet Camii külliyesiyle birlikte, Istanbul’daki en • Ispermeçet balinası olarak da bilinen kaşalot yak-
büyük yapılardan biridir� Bu külliye bir cami, medreseler, laşık bir otobüs büyüklüğündedir� Dikey olarak ve
hünkâr kasrı, arasta, çeşme, dükkân��� gibi yapılardan başı yüzeye bakarak 10-15 dakika kadar uyur�
oluşmaktadır� • Avlanmadığı zamanlarda çoğunlukla dinlenen ku-
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen eserle tup ayısı günde yaklaşık sekiz saat uyur� Yatağı
ilgili kesin olarak söylenebilir? konusunda ise pek seçici değildir�
Buna göre hayvanların uykuları ile ilgili aşağıdaki bil-
A) Avrupa’nın en büyük camisidir� gilerden hangisine ulaşılamaz?
B) Mavi, yeşil ve siyah çinilerle süslenmiştir�
A) Uyku sırasında beslenme şekilleri
C) Caminin külliyesinde ikinci bir cami daha vardır�
B) Uyuma şekilleri
D) Camiyi yaptıran I� Ahmet, yapan da Mimar Sedefkâr
Mehmet Ağa’dır� C) Uyku süreleri
E) Islam dünyasının en büyük camilerinin başında gel- D) Uyuma mekânları
mektedir� E) Uyku ihtiyaçları
142 Türk Dili ve Edebiyatı / 2. Tema
