Page 42 - 8. SINIF TÜRKÇE DUBLEKS KAZANIM ODAKLI SORU BANKASI

5. BÖLÜM
KAZANIM TESTİ 1 Cümlenin Ögeleri

9. Yüklemde bildirilen ve öznenin yaptığı işten doğrudan 12. Marcani’nin telsizi sadece Mors alfabesi sinyalleri gön-
etkilenen öge nesnedir. Dolayısıyla fiil cümlelerinden deriyordu. Ancak 1906’da ABD’li mucit Reginald Fessen-
sadece yüklemi geçişli fiil olanlar nesne alır. Az da olsa den radyo dalgalarıyla ses ve müzik de iletmeyi başa-
isim cümleleri de nesne alabilir. Nesne, yükleme sorulan rınca işler ilginçleşti ve bugün bildiğimiz radyo doğdu. Bu
“Ne?, Neyi?, Kimi?” sorularının cevabıdır. sinyaller civarındaki gemilerin Mors alfabesinin nokta ve
çizgilerinden başka bir şey duymaya alışık olmayan tel-
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
nesne yoktur? siz operatörlerini şaşkına çevirdi. Fessenden’in buluşu,
bugün bize sıradan gelen radyo yayınlarını mümkün
A) Öğrencilerin çoğu kitabın son bölümündeki hikâyele- kıldı. İlk olarak düzenli radyo yayınları ABD’de 1920’li yıl-
ri beğenmişti. larda başladı.
B) Yazarın son romanı okuyucuları pek de tatmin etme- Parçadaki altı çizili söz grubu, içinde bulunduğu
di. cümlenin hangi ögesidir?
C) Çocuklarının okuyabilmesi için hem gündüz hem de
gece çalışıyor. A) Öznesi B) Yer tamlayıcısı
D) Zavallı kadın, hayat arkadaşını iki ay önce kaybetmiş- C) Nesnesi D) Zarf tamlayıcısı
ti.

10. Aşağıdakilerden hangisinde ara söz, yer tamlayıcısı-
nın açıklayıcısıdır? 13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögeler “özne /
nesne / zarf tamlayıcısı / yüklem” şeklinde sıralanmış-
A) Turistlerin çoğu bu güzelim köyü, Şirince’yi, ilk defa tır?
görüyordu.
B) Mahallemizin eski muhtarı, Ömer Bey, geçen gün A) Her gün yaşam yeniden başlar.
bize uğramış. B) Bu konuyu kendisiyle konuşmamız iyi oldu.
C) Arkadaşlarımın çoğu evimizin arka sokağında, Hayat C) Başkalarının ne diyeceği düşünülmez bu işte.
Sokağı’nda, oturuyordu. D) Çocuklar ve gençler gizlilik kavramının anlamını za-

D) Bu romanı, Yaprak Dökümü’nü, lise yıllarımda oku- manla öğrenir.
muştum.

11. “−e, −de, −den” eklerini alarak cümlenin dolayısıyla
yüklemin anlamını, “çıkma, bulunma ve yönelme” bakı- 14. Belirtisiz nesne daima yalın hâlde bulunur. Özneyi bul-
mından tamamlayan öge, yer tamlayıcısıdır. Bu ögeye duktan sonra ikinci soracağımız “Ne?, Kim?” sorula-
dolaylı tümleç de denir. rından birine cevap verir. “Erhan çay içti.” cümlesinde
Açıklamaya göre “sanat” sözcüğü aşağıdaki cümlele- “Kim?” sorusunun cevabı olan “Erhan”dır ve özne göre-
rin hangisinde yer tamlayıcısı olarak kullanılmıştır? vindedir. Özne bulunduktan sonra sorulan “Ne?” soru-
suna ise “çay” cevabı alınmaktadır. Bu da nesnedir.
A) Günlük hayatın keşmekeşinden sıkılanlar sanata sı-
ğınır. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
“nesne” yanlış gösterilmiştir?
B) Başka bir dünyaya açılan kapıdır sanat.
C) İnsanı hayatın karmaşasından uzaklaştıran tek yol A) Kalem evin bahçesinde kaybolmuş.
sanattır. B) Şişman adam bir çuval taşıyordu.
D) Gelişmiş ülkelerin çoğu sanatı olmazsa olmaz olarak C) Fuardan kardeşime kitap aldım.
görür. D) Annem pazardan domates almış.

MARKAJ YAYINLARI
42 Markaj Yayınları / 8. Sınıf Türkçe