Page 11 - 8. SINIF T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

2. ÜNİTE: MİLLÎ UYANIŞ: BAĞIMSIZLIK YOLUNDA ATILAN ADIMLAR PARAGRAF TESTİ 2

1 Kafkas Cephesi’ndeki ilk mücadeleler Rus ordusunun 3 Osmanlı Devleti Kanal Cephesi’ni Mısır’ı geri almak için
taarruzuyla başladı. Osmanlı ordusu Rus taarruzunu dur- Almanlarla birlikte açtı. Almanların bu cephedeki amacı
durmayı başardı. Ardından Kafkasya’yı alıp Orta Asya’ya Süveyş Kanalı’nı ele geçirerek İngiltere’nin Uzak Doğu
kadar ilerlemek isteyen Harbiye Nazırı Enver Paşa, aralık sömürgelerine giden yolunu kesmekti. Cemal Paşa
ayı sonlarında Türk kuvvetlerine “karşı taarruz” emrini komutasındaki Osmanlı ordusu, Şubat 1915 tarihinde I.
verdi (28 Haziran 1914). Diğer komutanlar mevsimin kış, Kanal Harekâtı’nı, Ağustos 1916’da II. Kanal Harekâtı’nı
şartların ağır, erzak ve cephanenin yetersiz olmasını yaptı. İngilizlerin kışkırtmasıyla bir kısım Arapların
gerekçe göstererek taarruzun bahar aylarına ertelenme- Osmanlı’ya karşı ayaklanması ve ordunun malzeme
sini istemelerine rağmen Enver Paşa emrinde ısrar etti. sıkıntısı gibi nedenlerle başarıya ulaşılamadı. İngilizler,
Askerin üzerinde kışlık üniforma dahi yoktu. Bir yandan Sina Yarımadası’nı alarak Suriye sınırına kadar dayandı.
Ermeni çetelerinin saldırıları diğer yandan yolların karla Parçadan çıkarılabilecek sonuç aşağıdakilerden han-
kaplı olması nedeniyle askerlere ikmal yapılamadı. Sarı- gisidir?
kamış’taki Allahuekber dağlarında ilerlemeye çalışan
binlerce Türk askeri açlık ve dondurucu soğuk yüzünden A) Osmanlı, Orta Doğu’daki tüm hakimiyetini kaybetmiş-
şehit düştü. tir.
Bu parçanın ana fikri aşağıdakilerden hangisidir? B) İngilizler Suriye’yi ele geçirmiştir.
C) Süveyş Kanalı önemini kaybetmiştir.
A) Savaşlar, yıkım ile sonuçlanır. D) Osmanlı ordusunun başarısızlığı İngiltere’nin hakimi-
B) Aldığımız kararlardan sonu ne olursa olsun dönme- yet alanını genişletmiştir.
meliyiz.
C) Ortak akılla hareket edilmediği zaman büyük felaket-
ler yaşanabilir.
D) Kış şartlarına ayak uydurmamak olumsuz sonuçlara
neden olur.

4 İtilaf Devletleri müttefikleri olan Rusya’ya yardım götür-
2 mek, İstanbul’u alarak Osmanlı Devleti’ni savaş dışı
bırakmak ve tarafsızlığını koruyan Balkan devletlerini
I� Aynı yıl bölgeye gönderilen Mustafa Kemal Paşa Muş
ve Bitlis’i geri aldı. kendi yanlarına çekmek için Çanakkale Cephesi’ni açtı.
İtilaf Devletleri 19 Şubat 1915 tarihinde modern silah-
II� Kafkas Cephesi’nde 1916 baharında taarruza geçen larla donatılmış oldukça güçlü bir donanmayla Boğazları
Rus kuvvetleri Erzurum, Erzincan, Muş, Bitlis ve Trab- geçme girişiminde bulundular. Türk tabyalarını bomba-
zon’u işgal etti. lamaya başladılar. Nusret Mayın Gemisi’nin Boğaz’a
III� Çanakkale Boğazı’nı geçemeyen İtilaf Devletleri Rus- döşediği mayınlar ve Türk topçu bataryalarının isabetli
ya’ya yardım gönderemediği için Rusya’da ekonomik atışları sonucunda İtilaf Devletleri Ocean (Oşın), Queen
sorunlar gittikçe arttı ve sonunda Bolşevik İhtilali Elizabeth (Kuin Elizabet) ve Bouvet (Bovet) gibi önemli
yaşanarak Rusya’da çarlık yıkılıp Rusya Komünizm savaş gemilerini kaybetti. 18 Mart 1915 tarihinde Boğaz’ı
ile yönetilmeye başlandı. geçemeyen İtilaf donanması geri çekilmek zorunda kaldı.
IV� Yeni Rus Hükûmeti, İttifak Devletleriyle Brest-Litowsk Verilen metinde;
(Birest-Litovsk) Antlaşması’nı imzalayarak savaştan I� Çanakkale Cephesi’nin açılma,
çekildi (3 Mart 1918) ve antlaşma gereği, Doğu Ana-
dolu’da işgal ettikleri Osmanlı topraklarını boşalttılar. II� İtilaf Devletleri’nin I. Dünya Savaşı’nı kaybetme,
III� İtilaf donanmasının geri çekilme
Parçanın anlam bütünlüğünün sağlanabilmesi için
hangi cümlelerin yer değiştirmesi gerekmektedir? nedenlerinden hangilerine değinilmiştir?

A) I ve II B) I ve III A) I ve II B) I ve III
C) II ve IV D) III ve IV C) II ve III D) I, II ve III

Markaj Yayınları / 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 11
MARKAJ YAYINLARI