Page 251 - 8. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 251

CÜMLE TÜRLERİ (YAPILARINA GÖRE CÜMLELER)APILARINA GÖRE CÜMLELER)
            CÜMLE TÜRLERİ (Y                                                               10. BÖLÜM   251
            Yapılarına Göre Cümlelerapılarına Göre Cümleler
            Y
            Tek Yüklemli Cümleler
            •   Tek yüklemi olan yani içinde yargı bildiren tek bir ifade bulunan cümlelerdir.



            ̛    Örnek:  Ő Dün akşam aşağı mahallede düğün yaptılar�   Ő  Bir gün senin için döneceğim�
                                                      Yüklem                       Yüklem
                      Ő  Dün gözüme uyku girmedi�                Ő  Hiçbir zaman geçmedi   gönül sızısı.
                                  Yüklem                                      Yüklem

            Fiilimsi Bulunan Cümleler
            •   İçinde fiilimsi türünden sözcük ya da sözcükler olan cümlelerdir.
       EDİTÖR YAYINLARI
            ̛    Örnek:  Ő Önce sola, sonra sağa  bakarak  karşıya geçti.   Ő   Arayan ,  soran   kalmayınca   o da  gitti.

                                            Fiilimsi   Yüklem       Fiilimsi   Fiilimsi   Fiilimsi   Yüklem
                                           (Zarf-fiil)             (Sıfat-fiil) (Sıfat-fiil) (Zarf-fiil)
                      Ő  Kimseyi  arayıp   sormadan   yıllarım  geçti.  �  Ő   Arayışı  sonlanmayanlar   huzursuzdur  �
                                Fiilimsi   Fiilimsi   Yüklem        Fiilimsi   Fiilimsi   Yüklem
                               (Zarf-fiil) (Zarf-fiil)             (İsim-fiil)  (Sıfat-fiil)

            •   Fiilimsi bulunan cümleler temel ve yan cümleden oluşur.


                                                                                     Fiilimsi  Yüklem
                 › Temel Cümle: Cümledeki ana yargıyı bildiren kısımdır.
                                                                        Sürekli ardına bakanlar    başaramaz.
                 › Yan Cümle: Cümlede fiilimsinin olduğu kısımdır.           Yan cümle     Temel cümle


             •   Şart ekiyle kurulan ve cümle içinde başka bir cümle bulunduran cümlelerde de temel ve yan cümleden bahsedi-
                lir. Bu nedenle bu cümleler tek yüklemli sayılmaz.

             Ő  Baban izin verirse   sen de dondurma al.        Ő  Annem “Gelirken ekmek alır mısınız?”   dedi.
                   Yan cümle      Temel cümle                                 Yan cümle
                          (Şart ekiyle kurulmuş cümle)                     Temel cümle
                                                                (İçinde başka bir cümle olan cümle)



            Birden Çok Yüklemli Cümleler
            •   En az iki yüklemin birbirine virgül ya da noktalı virgülle bağlandığı cümlelerdir.


            ̛    Örnek:  Ő Kendinizi kötü hissetmeyin, yaşadığımız bu zorlukların üstesinden hep beraber geleceğiz.

                                 1. cümle                            2. cümle

                      Ő   Cömert derler, maldan ederler; yiğit derler, candan ederler.
                           1. cümle    2. cümle    3. cümle   4. cümle


            Bağlacı Olan Cümleler
            •   İki yüklemin birbirine bağlaçlarla bağlandığı cümlelerdir.

            ̛    Örnek:  Ő  Her şeyi bil ama yapma�              Ő  Hem kendisi aramıyor   hem de beni suçluyor�
                              Yüklem  Yüklem                                  Yüklem            Yüklem
                      Ő  Adam eve geldi ve yatağına uzandı�      Ő  Beni ara ki ne yapacağını söyleyeyim�
                                Yüklem         Yüklem                 Yüklem              Yüklem
   246   247   248   249   250   251   252   253   254   255   256