Page 245 - 8. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 245
GENEL DEĞERLENDİRME - 2
GENEL DEĞERLENDİRME - 2 ９. BÖLÜM 245
1. Etken çatılı fiillerin yüklem olduğu cümlelerde, fiili ger- 5. I� Oktay Sinanoğlu ne yazık ki Nobel’e layık görül-
çekleştiren yani işi yapan bellidir. Edilgen çatılı fiillerin medi.
yüklem olduğu cümlelerde ise işi yapan belli değildir. II� Ayça’nın temsilci olmasına karar verildi.
Örneğin “Ali yemek yaptı.” cümlesinde yemeği yapan III� Kadın, babasının birçok yardımını görmüştü.
“Ali”dir. Bu yüzden “yaptı” fiili etken çatılıdır. Ancak IV� Havluyu ikinci kez koklarken kapının zilini duyu-
“Yemek yapıldı.” cümlesinde yemeği kimin yaptığı belli yorum.
değildir. Bu yüzden “yapıldı” fiili edilgen çatılıdır.
V� Şiirler okuyoruz ve şarkılar söylüyoruz.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangi- Numaralanmış cümlelerden hangilerinin yüklem-
sinde işi yapan belli değildir?
leri edilgen çatılıdır?
A) Sabahın erken saatlerinde karlı yollara çıkıp işe A) I ve II B) II ve III
EDİTÖR YAYINLARI
gidiyoruz.
C) III ve V D) IV ve V
B) Futbol sahasının karşısında, sağ tarafta yüksek tel
örgüyle iki tenis kortu çevrilmiş.
C) Koltukta vücudunu bir yandan bir yana çevirirken
âdeta inliyor.
6. Bahçedeki tüm ağaçlar özenle budandı.
D) Kısa süren bir hastalıktan sonra göçüp gideceğini
hissetmiş hatta ölümünün gazetelerde geçmeme-
sini istemişti. Aşağıdakilerden hangisi özne-yüklem ilişkisi ba-
kımından bu cümleyle aynıdır?
A) Demek ki beni hiç anlamamış.
2. Aşağıdakilerden hangisi “ İhtiyar, deniz kenarında
gemileri seyrediyordu.” cümlesinin bir özelliği de- B) Böylece onlar da herkes gibi unutuldular.
ğildir? C) Eve girince burnuma mis gibi kokular geldi.
D) Elif'i bugün okuldan erken almayı unutma!
A) Yüklemi geçişlidir.
B) Eylem cümlesidir.
C) Gerçek özne kullanılmıştır.
D) Edilgen çatılıdır.
7. (I) Cebinden küçücük siyah bir mendil çıkardı. (II) Yü-
zünü, gözünü, ensesini, boynunu sildi. (III) Bir sağına
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözde özne kul- bir soluna bakındı. (IV) Mendili tekrar cebine koydu.
lanılmamıştır? Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerden
hangisinin yüklemi çatısı bakımından farklıdır?
A) Yıllardır onarılmayı bekleyen yol nihayet onarılmış.
B) Kampanyamız için okullardan beş bin kitap top- A) I B) II C) III D) IV
landı.
C) Mekik dokuduğu yüksek bez tezgâhından kalktı.
8. I� Yeşil alanların, parkların, koruların klorofili kirli ha-
D) Sulandıkça canlanan bir nergise gösterilebilecek vayı süzer, temizler.
özenle yaraları sarıldı.
II� Otel kalabalığı sakıncalı olabileceği için bir pansi-
yonda kalıyordu.
4. “Soluk soluğa yere çöktü.” cümlesiyle nesne-yük- III� Yemek çantası olmasaydı dün aç kalmıştık.
lem ilişkisi yönünden özdeş olan cümle aşağıda- IV� Babasından kalan ve bozuk olan saat onarıldı.
kilerden hangisidir? V� Bir hafta önce çiftlikteki hayvanlar sağıldı.
A) Çok bilen çok yanılır. Numaralanmış cümlelerden hangilerinin yüklemi
B) Bu konuda ne yapacağını bilmiyordu. öznesine göre edilgendir?
C) Gözlerini gözlerimden alamıyordu. A) I ve III B) II ve III
D) Duygularını kalbine gömdü. C) III ve IV D) IV ve V
