Page 233 - 8. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 233

METİN TÜRLERİ (DESTAN, ROMAN, HABER METNİ, ANI)İN TÜRLERİ (DESTAN, ROMAN, HABER METNİ, ANI)
            MET                                                                             8. BÖLÜM   233
            Destan
            Destan
            •   Milletlerin hayatında önemi olan tarihî ve toplumsal olayların anlatıldığı eserlere destan denir.

                 › Destanların ilk söyleyeni belli değildir. Bu nedenle anonimdir ve halkın ortak belleğinin ürünüdür.
                 › Ulusal özellikler taşır. Ait olduğu milletin yaşadığı önemli olayları ya da yetiştirdiği büyük insanları anlatır.
                 › Kahramanları olağanüstü özelliklere sahiptir. Metinde de olağan ve olağanüstü unsurlar bir arada yer alır.


            Ő  “Ay Kağan’ın yüzü gök taşı, ağzı ateş, gözleri ela, saçları ve kaşları kara, perilerden daha güzel bir oğlu oldu. Bu
               çocuk annesinden ilk sütü emdikten sonra konuştu. Çiğ et, çorba ve kımız istedi. Kırk gün sonra büyüdü ve yürüdü.
               Ayakları öküz ayağı, beli kurt beli, omuzları samur omuzu, göğsü ayı göğsü gibiydi...”

            Roman
            Roman
       EDİTÖR YAYINLARI
            •   Yaşanmış veya yaşanabilecek olayların ayrıntılı olarak anlatıldığı uzun yazı türüne roman denir.
                 › Olay, yer, zaman ve kişiler romandaki temel unsurlardır ve bu unsurlar arasında bir bütünlük söz konusudur.
                 › En önemli özellikleri uzun olmaları, kişi sayısının fazla olması ve hayatı her yönüyle ele almasıdır.
                 › Ayrıntılı betimlemeler yapılır; betimleyici ve öyküleyici anlatım türlerinden yararlanılır.

            Ő  “Gittikçe tenhalaşan Üsküdar sokaklarını ağır ağır geçti. Karacaahmet Mezarlığı'nın yokuşunu tırmanmaya başladı,
               Ali Rıza Bey'in öteden beri yola yüzü yoktu. Hele yokuşları karşıdan gördüğü vakit göğsü tıkanırdı. Böyle olduğu
               hâlde bu en yorgun olması lazım gelen gecede vücudunda garip bir kuvvet duyuyordu. Bir aralık yol kenarındaki
               taşlardan birine oturmayı düşündü.”

             {   Not: Hikâye ile roman birbirine çok yakın türler olsa da farklı özellikleri vardır.



                   Roman ve Hikâyenin Benzerlikleri                  Roman ve Hikâyenin Farklılıkları
                                  Roman ve Hikâye                               Hikâye         Roman
             Unsurlar     Olay, mekân, zaman, kişiler        Olay sayısı       Tek olay     Birden çok olay
             Yararlanılan   Öyküleyici ve betimleyici        Karakter sayısı      Az            Fazla
             Anlatım Türü
             Konu         Yaşanmış ya da yaşanabilecek olaylar  Şekil            Kısa           Uzun
             Karakter     Günlük  hayatta  karşılaşılabilecek  in-  Çevre, zaman
             Özellikleri  sanlar                             ve karakter        Sınırlı        Ayrıntılı
             Bölümleri    Serim - düğüm - çözüm              anlatımı


                                                             Anı (Hatıra)
            Haber Metni (Haber Yazısı)azısı)
            Haber Metni (Haber Y                             Anı (Hatıra)
            •   Günlük gazete, dergi, radyo ve televizyonlarda güncel   •   Kişinin  başından  geçen  olayları  üzerinden  zaman
               olayları duyurmak amacıyla kaleme alınan yazılardır.  geçtikten sonra anlattığı yazı türüdür.
                 › Haber  yazıları  ilginç,  doğru  olmalı  ve  5N  1K     › Olaya dayalı bu tür hatıra olarak da bilinir.
                 sorularına cevap vermelidir.

             5N 1K Soruları: “Ne?, “Nerede?”, “Ne zaman?”, “Na-  Ő  Bundan  yedi  yıl  önce  Mardin'in  bir  köyünde,  tek
             sıl?”, “Niçin?”, “Kim?”                           doktor olarak çalışıyordum. Görevimin ilk günlerinde
                                                               bir çocuk getirdiler. Anne kızgın, çocuk ürkek. Çocuk
                                                               iki  haftadır  karnının  ağrıdığını  söylüyormuş  ama
            Ő  “Bakan Ziya Selçuk, dün öğrencilerle gerçekleştirilen   annesi  “İşten  kaytarmak  için  yapıyor.  Bir  şeyi  yok.”
               video  konferansta  yarıyıl  tatili  zilini  çaldı.  Selçuk,   diyor,  benim  de  bunu  onaylamamı  istiyor.  “Ne  işi?”
               öğrencilere  eğlenceli  vakit  geçirmeleri  için  farklı   diye sordum zira çocuk 5 yaşında ya var ya yok. Aile
               sınıf düzeylerine uygun hazırlanan her güne özel bir   tarlaya  gidince  bu  çocuk  yapıyormuş  evin  işlerini.
               etkinliğin yer aldığı 'Birlikte 23 Gün' çalışmasını tanıttı.”  Sonra öğrendim ki burada herkes böyle.
   228   229   230   231   232   233   234   235   236   237   238