Page 233 - 8. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 233
METİN TÜRLERİ (DESTAN, ROMAN, HABER METNİ, ANI)İN TÜRLERİ (DESTAN, ROMAN, HABER METNİ, ANI)
MET 8. BÖLÜM 233
Destan
Destan
• Milletlerin hayatında önemi olan tarihî ve toplumsal olayların anlatıldığı eserlere destan denir.
› Destanların ilk söyleyeni belli değildir. Bu nedenle anonimdir ve halkın ortak belleğinin ürünüdür.
› Ulusal özellikler taşır. Ait olduğu milletin yaşadığı önemli olayları ya da yetiştirdiği büyük insanları anlatır.
› Kahramanları olağanüstü özelliklere sahiptir. Metinde de olağan ve olağanüstü unsurlar bir arada yer alır.
Ő “Ay Kağan’ın yüzü gök taşı, ağzı ateş, gözleri ela, saçları ve kaşları kara, perilerden daha güzel bir oğlu oldu. Bu
çocuk annesinden ilk sütü emdikten sonra konuştu. Çiğ et, çorba ve kımız istedi. Kırk gün sonra büyüdü ve yürüdü.
Ayakları öküz ayağı, beli kurt beli, omuzları samur omuzu, göğsü ayı göğsü gibiydi...”
Roman
Roman
EDİTÖR YAYINLARI
• Yaşanmış veya yaşanabilecek olayların ayrıntılı olarak anlatıldığı uzun yazı türüne roman denir.
› Olay, yer, zaman ve kişiler romandaki temel unsurlardır ve bu unsurlar arasında bir bütünlük söz konusudur.
› En önemli özellikleri uzun olmaları, kişi sayısının fazla olması ve hayatı her yönüyle ele almasıdır.
› Ayrıntılı betimlemeler yapılır; betimleyici ve öyküleyici anlatım türlerinden yararlanılır.
Ő “Gittikçe tenhalaşan Üsküdar sokaklarını ağır ağır geçti. Karacaahmet Mezarlığı'nın yokuşunu tırmanmaya başladı,
Ali Rıza Bey'in öteden beri yola yüzü yoktu. Hele yokuşları karşıdan gördüğü vakit göğsü tıkanırdı. Böyle olduğu
hâlde bu en yorgun olması lazım gelen gecede vücudunda garip bir kuvvet duyuyordu. Bir aralık yol kenarındaki
taşlardan birine oturmayı düşündü.”
{ Not: Hikâye ile roman birbirine çok yakın türler olsa da farklı özellikleri vardır.
Roman ve Hikâyenin Benzerlikleri Roman ve Hikâyenin Farklılıkları
Roman ve Hikâye Hikâye Roman
Unsurlar Olay, mekân, zaman, kişiler Olay sayısı Tek olay Birden çok olay
Yararlanılan Öyküleyici ve betimleyici Karakter sayısı Az Fazla
Anlatım Türü
Konu Yaşanmış ya da yaşanabilecek olaylar Şekil Kısa Uzun
Karakter Günlük hayatta karşılaşılabilecek in- Çevre, zaman
Özellikleri sanlar ve karakter Sınırlı Ayrıntılı
Bölümleri Serim - düğüm - çözüm anlatımı
Anı (Hatıra)
Haber Metni (Haber Yazısı)azısı)
Haber Metni (Haber Y Anı (Hatıra)
• Günlük gazete, dergi, radyo ve televizyonlarda güncel • Kişinin başından geçen olayları üzerinden zaman
olayları duyurmak amacıyla kaleme alınan yazılardır. geçtikten sonra anlattığı yazı türüdür.
› Haber yazıları ilginç, doğru olmalı ve 5N 1K › Olaya dayalı bu tür hatıra olarak da bilinir.
sorularına cevap vermelidir.
5N 1K Soruları: “Ne?, “Nerede?”, “Ne zaman?”, “Na- Ő Bundan yedi yıl önce Mardin'in bir köyünde, tek
sıl?”, “Niçin?”, “Kim?” doktor olarak çalışıyordum. Görevimin ilk günlerinde
bir çocuk getirdiler. Anne kızgın, çocuk ürkek. Çocuk
iki haftadır karnının ağrıdığını söylüyormuş ama
Ő “Bakan Ziya Selçuk, dün öğrencilerle gerçekleştirilen annesi “İşten kaytarmak için yapıyor. Bir şeyi yok.”
video konferansta yarıyıl tatili zilini çaldı. Selçuk, diyor, benim de bunu onaylamamı istiyor. “Ne işi?”
öğrencilere eğlenceli vakit geçirmeleri için farklı diye sordum zira çocuk 5 yaşında ya var ya yok. Aile
sınıf düzeylerine uygun hazırlanan her güne özel bir tarlaya gidince bu çocuk yapıyormuş evin işlerini.
etkinliğin yer aldığı 'Birlikte 23 Gün' çalışmasını tanıttı.” Sonra öğrendim ki burada herkes böyle.