Page 152 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

¦ §
1
15252 ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI
Kamuoyunu Dikkate Alma

* Milli politika yürütülürken her zaman iç teşkilatı ve kamuoyunu dikkate alan Atatürk yürüttüğü
politikalarda dürüst, açık ve tutarlı olmuş aynı zamanda dünyadaki gelişmelere göre milli politi-
kada gerektiğinde değişikliğe gitmiştir.
* “Lozan Antlaşması’ndan beri dünya durumu ve bazı şartlar değişmiştir. Boğazlar Türk top-
raklarını ikiye ayırır; bu nedenle bu deniz geçidinin sağlamlaştırılması Türkiye’nin güvenliği ve
savunması için çok önemlidir. Anahtar durumunda böyle önemli bir yer, herhangi maceracı bir
saldırganın keyfine ve merhametine bırakılmaz. Türkiye, muhtemel barış bozucularının, birbir-
leriyle savaşmak için Boğazlardan geçmesine engel olmaya mecburdur. Türkiye buna asla izin
EDİTÖR YAYINLARI
vermeyecektir.” diyen Atatürk, İkinci Dünya Savaşı öncesi saldırgan devletlere karşı Boğazlar
konusunda hemen yeni adımlar atmıştır.

ATATÜRK DÖNEMİ'NDE TÜRK DIŞ POLİTİKASINDA YAŞANAN GELİŞMELER

LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI'NIN TÜRK DIŞ POLİTİKASINA ETKİLERİ

* Lozan Barış Antlaşması ile Misak-ı Milli’de belirlenen hedefler büyük ölçüde gerçekleşmiş, yeni
Türk devletinin sınırları çizilmiş, kapitülasyonlar kaldırılmıştır. Birinci Dünya Savaşı’nın mağlupları
arasında sayılan Türk milleti bu antlaşma ile büyük bir siyasi zafer kazanmış ve Türkiye ulusla-
rarası alandaki yerini almıştır.

* Türkiye, Lozan Görüşmeleri sırasında bağımsızlığından ve devletlerin eşitliği ilkesinden taviz ver-
memiş, sorunları müzakere ederek diplomasi yoluyla çözme yöntemini benimsemiştir. Ülkemiz bu
barışçı tutumunu Lozan Barış Antlaşması’ndan sonra da devam ettirerek bağımsızlığını ve top-
rak bütünlüğünü korumaya öncelik vermiştir.

* Uzun savaş yıllarının etkisiyle daha da kötüleşen ekonomik şartların ve yetişmiş üretici insan
gücü açısından büyük sıkıntılar içinde olan Türkiye’nin bu durumundan faydalanmak isteyen
Batılı devletler Lozan’da şartlarını kabul ettirmek için Türk heyetini son noktaya kadar zorla-
mıştı.

* Lozan’da kabul edilmek durumunda kalınan şartların beklentileri tam olarak karşılamadığının
bilincinde olan Atatürk ve çalışma arkadaşları bundan sonraki süreçte değişen dış politika şart-
larını ustaca kullanarak millete verilen sözlerin yerine getirilmesine çalışmışlar ve büyük oranda
da başarılı olmuşlardır.

* Atatürk Dönemi Türk dış politikası, daha çok Lozan Konferansı’ndan kalan sorunların çözülme-
sine yönelik faaliyetlerin yürütüldüğü 1923-1932 yılları arasındaki birinci dönem Türk dış politi-
kası ve İkinci Dünya Savaşı öncesi gerekli tedbirlerin alınması ve dünya barışına katkıda bulunul-
masına yönelik faaliyetlerin yürütüldüğü 1932-1939 yılları arası ikinci dönem Türk dış politikası
olarak iki kısma ayrılmıştır.