Page 148 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

¦ §
148
148 DEMOKRATİKLEŞME ÇABALARI
10. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kapatılmasının ardından Cumhuriyet Halk Fırkası mec-
liste bir süre tek parti olarak kaldı. Ancak hükümetin denetlenmesi ve ülke idaresinin sağlıklı
karar alabilmesi için muhalefete ihtiyaç vardı. Halkın görüş ve isteklerinin meclise daha çok
yansımasını isteyen Mustafa Kemal yakın arkadaşlarından Ali Fethi Bey (Okyar)’den bir parti
kurmasını istedi. Böylece Ali Fethi Bey başkanlığında Serbest Cumhuriyet Fırkası kuruldu.
Buna göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Atatürk Dönemi’nde çok partili hayata geçilmiştir.

B) Çok partili hayat Atatürk tarafından desteklenmektedir.
C) Tek parti yönetimi demokratik uygulamalar arasında yer alır.
EDİTÖR YAYINLARI
D) Demokratik Parti ile çok partili hayata geçilmiştir.

11. Mustafa Kemal cumhuriyetin ilk yıllarında belli bir süre tek parti ile yönetildikten sonra çok
partili hayata geçilmesi için atılan adımları desteklemiş ve söylemlerinde daima çok partili
bir meclisin gerekliliğine dikkat çekmiştir. İlk siyasi parti olan Cumhuriyet Halk Fırkası’ndan
sonra ikinci siyasi parti olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kurulmuştur. Bu parti rejim
karşıtlarının çıkardığı isyan nedeniyle kapatıldıktan sonra Mustafa Kemal’in ısrarı üzerine
arkadaşı Fethi Bey tarafından üçüncü siyasi parti olan Serbest Cumhuriyet Fırkası kurul-
muştur. Mustafa Kemal çok partili hayata geçişte ısrarcı olsa da halkın yeni düzenlemelere
henüz alışamaması Atatürk Dönemi’nde çok partili hayata geçiş denemelerinin başarısızlıkla
sonuçlanmasına neden olmuştur.
Buna göre Atatürk’ün çok partili hayata geçişte ısrarcı davranmasındaki amacı aşağıdaki-
lerden hangisidir?

A) Saltanata son vermek B) Tam anlamıyla demokrasiyi yerleştirmek
C) Milletvekili sayısını arttırmak D) Seçimlerin sıklıkla yapılmasını sağlamak

12. Demokrasiye yürekten inanan Mustafa Kemal, Milli Mücadele devam ederken TBMM’nin aldığı
yetki ve güçle bağımsızlık mücadelesini sürdürdü. Milli Mücadele’nin sona ermesiyle birlikte
demokratik düzene geçilmesi amacıyla önce saltanatın varlığına son verdi daha sonra demok-
rasinin uygulanması için yoğun bir çaba gösterdi. Cumhuriyet rejiminin ruhu gereği demokra-
siye geçilmenin önemli şartı olan siyasal partilerin kurulmasının önemini kavrayan Mustafa
Kemal çok partili hayata geçmek için büyük çaba sarf etmiştir.
Paragraftaki altı çizili ifade ile anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Demokratik yaşamın ön plana çıkarılması
B) Cumhurbaşkanlığının sürekli hâle getirilmesi

C) TBMM’nin güçler birliğini kullanması
D) Cumhuriyet rejiminin en gelişmiş sistem olması