Page 145 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

¦ DEMOKRATİKLEŞME ÇABALARI § 14545
1

TEST - 2 2. Ülkenin içinde bulunduğu ekonomik ve sos-
yal sorunların, hükümetin mecliste yete-
rince denetlenememesinden kaynaklan-
1. Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın kapatılma- dığını düşünen Mustafa Kemal, çözümü
sının ardından Türkiye uzun süre tek partili bir muhalefet partisi kurulmasında görü-
yönetim ile idare etmiştir. yordu. Böylece halkın görüşleri meclise

Bu duruma; daha çok yansıyacak ve etkin bir denetim
sağlanacaktı. Ayrıca toplumun siyasi eği-
I. meclis hükümet sistemini sürdürme,
limleri ve inkılapların benimsenme düzeyi
II. inkılapların yerleşmesini sağlama, anlaşılabilecekti.
EDİTÖR YAYINLARI
III. Türk halkının demokratik olgunluğa Buna göre Atatürk’ün çok partili hayata
erişmesini bekleme geçilmesini istemesinde aşağıdakilerden
amaçlarından hangileri gerekçe olarak hangisinin etkisi olduğu söylenemez?
gösterilemez? A) Toplumun inkılaplara bakışını tespit et-
A) Yalnız I mek
B) Halkın mecliste daha fazla temsil edil-
B) I ve III
mesini sağlamak
C) I ve II C) Bilimsel ve teknik gelişmelere daha ko-
D) Yalnız III lay ulaşmak
D) Hükümetin denetlenme ihtiyacını orta-
ya çıkarmak

3. 17 Kasım 1924’te Mustafa Kemal’in yakın arkadaşlarından Kâzım Karabekir, Rauf Orbay, Ali
Fuat Cebesoy, Refet Bele ve Adnan Adıvar gibi Milli Mücadele’nin önde gelen kişileri tarafın-
dan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kuruldu. Bu partinin kurucuları, cumhuriyetin ilanı ve
halifeliğin kaldırılması gibi konularda Mustafa Kemal ile anlaşmazlığa düştükten sonra Cum-
huriyet Halk Fırkası’ndan ayrılarak görüşlerini farklı bir partide dile getirmek istemişlerdir.
Mustafa Kemal de “Milli egemenlik esasına dayanan ve bilhassa cumhuriyet idaresine sahip
olan memleketlerde siyasi partilerin mevcudiyeti tabidir.” diyerek arkadaşlarının bu girişimine
olumlu bakmıştır. O, konuyla ilgili başka sözünde “Bizim meclisimizde de iki parti olmalı, hükü-
meti denetleme sistemi kurulmalı ve medeni ülkelerin parlementolarına benzemeliyiz demiştir.
Bu parçada altı çizili ifadeden hareketle Mustafa Kemal’in tutumu hakkında aşağıdakiler-
den hangisi söylenebilir?

A) Demokrasiye olan bağlılığını göstermiştir. B) Arkadaşlarına karşı vefalı davranmıştır.
C) Halk Fırkası’nın programına güvenmemiştir. D) Yapılan inkılapları korumaya çalışmıştır.