Page 11 - 8_vip_din_konu

KADER VE KAZA İNANCI 9
✶ Yüce Allah, insanı hem akıllı hem de irade sahibi bir varlık olarak yaratmıştır.
✶ İnsan özgür iradesiyle tercih eder. Allah ise insanın tercihine göre olayları yaratır.
✶ O, aklıyla iyi ve kötüyü, faydalı ile zararlıyı birbirinden ayırt eder; iradesiyle de bunlar-
dan istediğine yönelir.
✶ İnsan, irade sahibi ve özgür bir varlık olduğu için karşılaştığı olumsuzlukları kadere
yüklememelidir.

✶ Akıl ve irade sahibi olan insan; düşünce, söz ve davranışlarında özgür bir varlıktır.
EDİTÖR YAYINEVİ
✶ İnsan, bu özgür irade ve akıl sayesinde iyiyi kötüye, doğruyu da yanlışa tercih edebilir.
✶ İnsanın iradesi denildiğinde genel olarak en az iki seçenekten birini tercih etme gücü
anlaşılır.
✶ Kur’an’da iyi-kötü, doğru-yanlış olan söz ve davranışlar açıklanmış, bunların seçimi ise
insana bırakılmıştır.
✶ İslam dini akıl sahibi olmayı sorumluluğun şartlarından saymıştır. Bu bakımdan akıl ve
özgür irade sahibi insan sorumluluğu başkasında aramaz.
✶ Yaptıklarının kendisine ait olduğu bilinciyle sonucuna katlanamayacağı davranışlardan
uzak durur. Bu nedenle yaşadığı olumsuz durumlarda kaderi bahane ederek sorum-
luluktan kurtulamaz. Çünkü Allah ona akıl ve irade vermiştir. Bir insan “Allah böyle
yazmış, alın yazım buymuş, bahtsızım veya ben kısmetsizim, kara talihim bu...” diyerek
kendini suçsuz gösteremez.
✶ Kader ve kazaya güvenip olumlu sonucun sağlanması veya olumsuz sonuçların önlen-
mesi için gerekli tedbirleri almamak İslam’ın kader anlayışıyla bağdaşmaz. Özellikle
iş kazalarında bunu çokça görmekteyiz. Gerekli güvenlik önlemleri alınmamasından,
gerekli kontrollerin düzenli yapılmamasından, bireysel veya toplumsal olarak üzerimize
düşeni yapmamamızdan kaynaklanıyor. Herkes sorumluluğunu yerine getirirse bu tür
olaylar da en aza iner.

Örnek:
✶ Günümüzde birçok trafik kazası olmaktadır. Trafik kazalarının en önemli sebepleri
arasında alkollü araç kullanmak ve aşırı hız yapmak gelir. Bu durumda kişi, öncelikle
suçu kendinde aramalıdır. Çünkü akıl ve irade sahibi insanın trafik kurallarını ihlal
etmesi kendi tercihidir. Bu nedenle insan yaptıklarından sorumlu tutulur.

✶ İnsanın kaderi, Allah’ın evrende belirlediği yasalarla düzenlenmiştir. Buna bağlı olarak
insan eylemleri, zorunlu ve seçime dayalı olmak üzere ikiye ayrılır.
✶ Kalbimizin çalışması, nefes alıp vermemiz, sindirim sisteminin çalışması bizim irade-
miz dışında gerçekleşir.
✶ Ne zaman, hangi anne ve babadan dünyaya geleceğimiz, cinsiyetimizin ne olacağı, göz
rengimiz, nerede ve ne zaman öleceğimiz gibi konular bizim tercihimize bırakılmamıştır.
✶ Yazı yazmak, oturmak, kalkmak, çalışmak, namaz kılmak, iyi veya kötü davranışta bu-
lunmak özgür irademizle seçerek yaptığımız davranışlardandır.