Page 55 - 8. Sınıf Türkçe Defterim
P. 55

ÖZETİN ÖZETİ                                                      4. BÖLÜM: CÜMLEDE ANLAM

                                ANLATIM ÖZELLİKLERİNE GÖRE CÜMLELER


                                             Nesnel Anlatımlı Cümleler


         Q   Kişiden kişiye değişmeyen, doğruluğu veya yanlışlığı herkes tarafından kabul edilen, kanıtla-
            nabilir özelliği olan cümlelere nesnel çıkarım veya nesnel anlatımlı cümle denir.  Anahtar Sözcükler

            » İstanbul göç alan illerimizden biridir.
                                                                                             5  Objektif
            » Fatih Sultan Mehmet, Yavuz Sultan Selim’in dedesidir.
                                                                                             5  Kanıtlanabilir
            » Selçuklu ve Meram Konya’nın ilçeleridir.
                                                                                             5  Değişmeyen
            » Karnesinde iki tane zayıfı vardı.
            » Ülkemizin en sıcak bölgesi Güneydoğu Anadolu Bölgesi’dir.




                                             Öznel Anlatımlı Cümleler


         Q   Söyleyenin duygu ve düşüncelerini içeren, kişiden kişiye değişkenlik gösteren, kanıtlanabilir
            özelliği olmayan cümlelere öznel çıkarım veya öznel cümle denir.              Anahtar Sözcükler
            » Orhan Veli’nin şiirleri, Ahmet Haşim’inkine göre daha güzel.
                                                                                             5  Göreceli
            » Tatili deniz kıyısında geçirmek daha eğlenceli.
                                                                                             5  Kanıtlanamayan
            » Gemiyle yapılan yolculuğu hiçbir şeye değişmem.
                                                                                             5  Değişebilir
            » İzmir, tarihi ve doğal güzellikleriyle eşsiz bir şehir.
            » Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar kitabından çok etkilendim.



           NOT    Q   Benzetme, kişileştirme ve duygusal anlatımların olduğu cümlelerde öznellik söz konusudur.




                Doğrudan Anlatımlı Cümleler                            Dolaylı Anlatımlı Cümleler


         Q   Kişilerin herhangi bir konu hakkındaki duygu ve düşünce-  Q   Bir kişinin herhangi bir konudaki görüş ve düşüncelerinin
           lerini içeren cümlelerini olduğu gibi aktarmaya doğrudan   yorum yapılarak ve üslup özelliği değiştirilerek aktarıldığı
           anlatım denir.                                       anlatıma dolaylı anlatım denir.

            » Cenap Şahabettin’in güzel bir sözü var: “Akıl yaşta değil     » Shakespeare; bazılarının büyük olarak doğduğunu, bazı-
           baştadır fakat aklı başa yaş getirir.”               larının  sonradan  büyüklük  kazandığını,  bazılarının  da
                                                                zorla büyüklük yaptığını iddia eder.
            » Zabıta “Bu tezgâhın sahibi kim?” diye sordu.
                                                                 » Zabıta, tezgâhın sahibinin kim olduğunu soruyordu.
            » ÖSYM  başkanı  “Sınavlarla  ilgili  şikâyetler  bir  haftaya
           kadar bize iletilmelidir.” dedi.                      » ÖSYM  başkanı,  sınavlarla  ilgili  şikâyetlerin  en  geç  bir
                                                                haftaya kadar merkeze iletilmesi gerektiğini söyledi.
            » Konfüçyüs “Bilginin efendisi olmak için çalışmanın uşağı     » Konfüçyüs, bilginin efendisi olmak için çalışmanın uşağı
           olmak şarttır.” demiştir.
                                                                olmanın şart olduğunu söylediğinden bu yana, bu sözün
                                                                doğruluğu çok kez tecrübe edildi.



        54    8. Sınıf Türkçe
   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60