Page 175 - 8. Sınıf Türkçe Defterim
P. 175

ÖZETİN ÖZETİ                                  13. BÖLÜM: YAPIYA DAYALI ANLATIM BOZUKLUKLARI



                                                Tamlama Yanlışları

         Q   İsim ve sıfat tamlamalarında, tamlayan ile tamlanan durumundaki kelimeler uyumlu olmalıdır. Tamlamayı oluşturan unsur-
           lardan biri diğerini tamamlamazsa anlatım bozukluğu ortaya çıkar.

            »  Bosna’ya askeri ve gıda yardımında bulunduk.              gıda yardımı (Doğru)

                  tamlayan tamlayan
                                   tamlanan                              askeri yardımı (Yanlış)



              Bosna’ya askeri yardım ve gıda yardımında bulunduk.        gıda yardımı (Doğru)
                  tamlayan  tamlanan  tamlayan  tamlanan                 askeri yardım (Doğru)





         Q   Tamlama yanlışları genellikle isim ve sıfatların aynı tamlanana bağlanmasıyla oluşur.
            »  Ne cep ne de sabit telefon bulabildim.             “Telefon”  tamlananı  “sabit”  sıfatıyla  uyumluyken
                                                                  “cep”  ismiyle  uyumlu  değildir.  Bu  nedenle  cümlede
             tamlayan tamlayan
                              tamlanan                            anlatım bozukluğu vardır.


              Ne cep telefonu ne de sabit telefon bulabildim.
                                                                  “Cep” ismini tamamlayan “telefonu” ifadesi cümleye
             tamlayan         tamlayan                            eklendiğinde anlatım bozukluğu ortadan kalkar.
                     tamlanan         tamlanan








                        Zamir Eksikliği                                Eylemsi (Fiilimsi) Yanlışları


         Q   Cümle içinde kullanılması gereken “sen, o” zamirlerinin   Q   Bir  cümlede  eylemsinin  kullanılması  gerekirken  kulla-
           kullanılmaması sonucu anlatım bozukluğu ortaya çıkar.  nılmaması  ya  da  yanlış  eylemsi  kullanılması  anlatım
                                                                 bozukluğuna yol açar.
            »
                    İzmir’e geldiğini yeni öğrendim.              » Yılı birkaç şey ya da hiçbir şey yazmadan geçirdi.

                                                                                           zarf-fiil

                      Senin İzmir’e geldiğini yeni öğrendim.
                                                                 5   birkaç şey yazmadan (Yanlış)
                                                                 5   hiçbir şey yazmadan (Doğru)


                      Onun İzmir’e geldiğini yeni öğrendim.
                                                                  » Yılı birkaç şey yazarak ya da hiçbir şey yazmadan geçirdi.

         Cümlede  zamir  belirtilmediğinden,  bahsedilen  kişinin  kim       zarf-fiil            zarf-fiil
         olduğu  anlaşılamamaktadır.  Anlamın  bu  şekilde  belirsiz   5  birkaç şey yazarak (Doğru)
         olması durumu da anlatım bozukluğuna neden olur.
                                                                 5   hiçbir şey yazmadan (Doğru)



        174   8. Sınıf Türkçe
   170   171   172   173   174   175   176   177   178   179   180