Page 175 - 8. Sınıf Türkçe Defterim
P. 175
ÖZETİN ÖZETİ 13. BÖLÜM: YAPIYA DAYALI ANLATIM BOZUKLUKLARI
Tamlama Yanlışları
Q İsim ve sıfat tamlamalarında, tamlayan ile tamlanan durumundaki kelimeler uyumlu olmalıdır. Tamlamayı oluşturan unsur-
lardan biri diğerini tamamlamazsa anlatım bozukluğu ortaya çıkar.
» Bosna’ya askeri ve gıda yardımında bulunduk. gıda yardımı (Doğru)
tamlayan tamlayan
tamlanan askeri yardımı (Yanlış)
Bosna’ya askeri yardım ve gıda yardımında bulunduk. gıda yardımı (Doğru)
tamlayan tamlanan tamlayan tamlanan askeri yardım (Doğru)
Q Tamlama yanlışları genellikle isim ve sıfatların aynı tamlanana bağlanmasıyla oluşur.
» Ne cep ne de sabit telefon bulabildim. “Telefon” tamlananı “sabit” sıfatıyla uyumluyken
“cep” ismiyle uyumlu değildir. Bu nedenle cümlede
tamlayan tamlayan
tamlanan anlatım bozukluğu vardır.
Ne cep telefonu ne de sabit telefon bulabildim.
“Cep” ismini tamamlayan “telefonu” ifadesi cümleye
tamlayan tamlayan eklendiğinde anlatım bozukluğu ortadan kalkar.
tamlanan tamlanan
Zamir Eksikliği Eylemsi (Fiilimsi) Yanlışları
Q Cümle içinde kullanılması gereken “sen, o” zamirlerinin Q Bir cümlede eylemsinin kullanılması gerekirken kulla-
kullanılmaması sonucu anlatım bozukluğu ortaya çıkar. nılmaması ya da yanlış eylemsi kullanılması anlatım
bozukluğuna yol açar.
»
İzmir’e geldiğini yeni öğrendim. » Yılı birkaç şey ya da hiçbir şey yazmadan geçirdi.
zarf-fiil
Senin İzmir’e geldiğini yeni öğrendim.
5 birkaç şey yazmadan (Yanlış)
5 hiçbir şey yazmadan (Doğru)
Onun İzmir’e geldiğini yeni öğrendim.
» Yılı birkaç şey yazarak ya da hiçbir şey yazmadan geçirdi.
Cümlede zamir belirtilmediğinden, bahsedilen kişinin kim zarf-fiil zarf-fiil
olduğu anlaşılamamaktadır. Anlamın bu şekilde belirsiz 5 birkaç şey yazarak (Doğru)
olması durumu da anlatım bozukluğuna neden olur.
5 hiçbir şey yazmadan (Doğru)
174 8. Sınıf Türkçe