Page 166 - 8. Sınıf Türkçe Defterim

12. BÖLÜM: PARÇADA ANLAM - 2 ETKİNLİK DEFTERİ

6. Metnin Dil ve Anlatım Özellikleri
Aşağıdaki metinden hareketle tanılayıcı dallanmış ağaçtaki ifadeler doğru bir şekilde değerlendirilirse hangi
Etkinlik
çıkışa ulaşılabileceğini bularak “Ulaşılan Çıkış” bölümünün altındaki boşluğa yazınız.

Gece korku vaktidir. Göz artık vazifesini yapamadığı için yanlış şeyler görmeye başlar. Her gölge oyunu, her ot titreyişi, her
yaprak kımıldayışı bir düşman hissini verir. Sinirlerin diken diken olduğu bu karanlık saatlerde hayvanların birçoğu için top-
lanmaktan, tünemekten veya ine çekilip uzanmaktan ve yatmaktan başka yapacak bir iş yoktur. Elektriğin keşfine rağmen
medeni şiir, vahşi şiir gibi hâlâ gece başlangıcının getirdiği hüzünden ve karanlığın uyandırdığı faciadan bahseder.
Gecenin karanlıkları içinde seyyah nedir? İnine girmemiş, yolunu şaşırmış ve her an bir düşmanın pençesine av olmak teh-
likesi karşısında kalmış titrek ve zavallı bir hayvandır. Vagonların çelik şangırtısı veya geminin gürültüsü içinde, esrarengiz
bir talih işaretine doğru giden bir yolcu için sahilin her kımıldayan ışığı, yerlerini ve âdetlerini değiştirmeye lüzum görmemiş
makul insanın mes’ut bir toplanma noktasıdır. Yolcu o ışıklara baktıkça kendisini siyah rüzgarlar eline düşüren deliliğini dü-
şünür ve uzaklarda bıraktığı ılık bir oda ile dost bir lambayı, içi sızlayarak, hatırlar.

Gece korku vaktidir. Göz artık vazifesini yapamadığı
için yanlış şeyler görmeye başlar. Her gölge oyunu, her
ot titreyişi, her yaprak kımıldayışı bir düşman hissini ve- Ulaşılan Çıkış
rir.” cümlelerinde görüldüğü gibi yazar başkasına ben-
zemeyen, kendine has bir söyleyiş tarzı geliştirmiştir.
Bu durum yazarın
özgün olduğunu nesnel olduğunu

gösterir. gösterir.

“Göz artık vazifesini yapmadığı için yanlış Bu metinde “Dost bir lamba” ifadesiyle ya-
şeyler görmeye başlar.” cümlesinde zar

amaç-sonuç ilgisi neden-sonuç ilgisi kişileştirme benzetme

kurulmuştur. kurulmuştur. yapmıştır. yapmıştır.

“Yolcu o ışıklara baktıkça “Sinirlerin diken diken olduğu
kendisini siyah rüzgârlar eli- “Gecenin karanlıkları içinde
ne düşüren deliliğini düşünür seyyah nedir? İnine girme- bu karanlık saatlerde hay-
vanların birçoğu için toplan-
ve uzaklarda bıraktığı ılık bir miş, yolunu şaşırmış ve her Bu metinde yazar; seyyah
oda ile dost bir lambayı, içi an bir düşmanın pençesine ile titrek ve zavallı bir hayvan maktan, tünemekten veya
ine çekilip uzanmaktan ve
sızlayarak, hatırlar.” cümle- av olmak tehlikesi karşısın- arasında benzerlik ilgisi kur-
sinde olduğu gibi yazar sa- da kalmış titrek ve zavallı bir muştur. yatmaktan başka yapacak
bir iş yoktur.” cümlesinde altı
natlı ve uzun cümleler kur- hayvandır.” cümlesinde ya-
duğu için bu söyleyiş yalınlık zar “karşılaştırma” yapmıştır. çizili kelime grubu “ikileme”-
dir.
ilkesine aykırıdır.

doğru yanlış doğru yanlış doğru yanlış doğru yanlış

1. Çıkış 2. Çıkış 3. Çıkış 4. Çıkış 5. Çıkış 6. Çıkış 7. Çıkış 8. Çıkış

8. Sınıf Türkçe 165