Page 24 - 8. Sınıf Matematik Defterim
P. 24

1. ÜNİTE                                                                     ÖZETİN ÖZETİ


                                                 üslü İfadeLER

                 Üslü bir sayının üssü alınırken üsler çarpılıp sonuç üs olarak yazılır; taban aynı kalır. Tabanı negatif olan bir
               sayının üssünün üssü alınırken paranteze ve en dıştaki üsse bakılır. Taban parantezin içinde ise kuvvetler çarpılır
              ve yazılır. Taban parantezin içinde değil ise dıştaki üssün tek olması ile sonuç negatif, çift olması ile sonuç pozitif
                                                          olur.


                                             Q   Sıfırdan  farklı  bir  sayının  negatif
          Q   Pozitif tam sayıların çift        kuvveti alınırken önce tabanın payı ve   Q   Negatif tam sayıların çift kuvveti
                                                paydası yer değiştirilerek kuvvet pozi-
          kuvveti de tek kuvveti de pozitiftir.                                       pozitif, tek kuvveti negatiftir.
                                                tif hale getirilir.

                       .
                3
                            .
                                                                                                  .
                                                                                           2
             (+5)  = (+5)   (+5)   (+5) = +125           1  +2     1     1  1      (-4)  = (-4)   (-4) = +16
                                                                    
                                              +5
                                                     
                                                              
                                                                                                    .
                                                                                                .
                           .
                      .
                                .
                                                                                         3
               4
            (-3)  = (+3)   (+3)   (+3)   (+3) = 81  ( ) −2  = +     5  = +      ⋅+     5  = + 25  (-5)  = (-5)   (-5)   (-5) = -125
                                                              
                                                     
                                                                    5
                                     Üslü ifadelerde çarpma ve bölme işlemleri aşağıdaki gibi yapılır.
                       Üslü İfadelerde Çarpma                               Üslü İfadelerde Bölme
             Q   Tabanları  aynı  olan  üslü  ifadelerde  çarpma  işlemi   Q   Tabanları aynı olan üslü ifadelerde bölme işlemi yapı-
                yapılırken  taban  aynen  yazılır,  üsler  toplanıp     lırken taban aynen yazılır, payın üssünden paydanın
                tabanın üssü olarak yazılır.                        üssü çıkarılıp ortak tabanın üssü olarak yazılır.
                                       31
                         3 −    −+      2 −                    ( ) 3−  3 −
                                    2
                                             2
                              2
                        2
                                 =
                                                                                               36
                          ⋅         =                                =  ( ) 3−  3 −− ( ) 6−  =  ( ) 3−  −+  =  ( ) 3−  3
                                                               ( ) 3−  6 −
                                             5
                        5
                              5
                                    5
             Q   Üsleri  eşit,  tabanları  farklı  olan  üslü  ifadelerle   Q   Üsleri  eşit  tabanları  farklı  olan  üslü  ifadeler
                çarpma  işlemi  yapılırken  tabanlar  çarpılır  taban     bölünürken  pay  paydaya  bölünerek  bulunan  sonuç
                olarak yazılır. Ortak üs üs olarak yazılır.
                                                                    taban olarak yazılır; üs değişmez.
                                15
                                         15
                              1
                         8 ⋅  15   =    8⋅  1    =  4 15               ( 45−  ) 9    − 45   9  9
                            
                                   2                                        9   =      = ( ) 9−
                              2
                                                                               5       5 
                                      ONDALIK GÖSTERİMlerİ ÇÖZÜMLEME
            Q   Ondalık gösterimle verilmiş bir sayının çözümlemesi yapılırken; 10’un tam sayı kuvvetleri kullanılarak basamak değerlerinin
                                                      toplamı biçiminde yazılır.
               Örnek: 135,246 sayısının basamak adlarını yazalım ve çözümlemesini yapalım.
                              Birler Basamağı                                   Onda Birler Basamağı
                              Onlar Basamağı                                    Yüzde Birler Basamağı
                             Yüzler Basamağı                                    Binde Birler Basamağı
                                                       1 3 5,2 4 6
                                                                                   .
                                                        1
                                              .
                                                 2
                                                     .
                                                            .
                                                               0
                                                                   .
                                                                           .
                                                                              -2
                                                                      -1
                                    135,246 = 1  10  + 3  10  + 5  10  + 2  10  + 4  10  + 6  10 -3
            Q   Basamak değeri “0” olan basamaklar çözümlemede yazılmaz.
                                                                                            8. Sınıf Matematik  23
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29