Page 156 - 8. Sınıf TC İnkılap Tarihi Soru Bankası
P. 156
5. Ünite: Demokratikleşme Çabaları
Mustafa Kemal’e Suikast Girişimi - Türkiye Cumhuriyeti’ne Yönelik Tehditler BECERI TEMELLI TEST 4
5 Aşağıda Mustafa Kemal’e yönelik İzmir Suikasti ile ilgili 7 Musul’u Türkiye’ye bırakmak istemeyen İngiltere, ajanları
metin verilmiştir: vasıtasıyla doğuda bir tampon devlet kurmak için laik-
likle ilgili yapılan inkılaplara tavır koyan tutucu grupları
İzmir’de suikastin gerçekleştirileceği yer olarak istasyonla
otel arasında, Kemeraltı’nda üç yolun birleştiği nokta cumhuriyet ve onun ilkelerine karşı kışkırttı. İngiltere’nin
seçilmişti. Mustafa Kemal’in bindiği araba burada ister bu çabalarının sonucunda Terakkiperver Cumhuriyeti
istemez yavaşlayacaktı. İki suikastçi Gürcü Yusuf ve Laz Fırkası’nın Urfa şubesinin üyelerinden olan Şeyh Sait ve
İsmail’in yanına Çopur Hilmi adında üçüncü bir kişi daha adamları büyük bir ayaklanma başlattı. “Dine daha fazla
katıldı. Bu üçü gerekirse Ziya Hurşit’i de aralarına alarak saygı gösterilmelidir.” propagandası ile isyan, Doğu ve
Mustafa Kemal’in üzerine ateş edeceklerdi. Onu öldür- Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin tamamına yayıldı. Bu
dükten sonra kalabalığın arasına karışarak kaçacak, ken- gelişmeler üzerine hükûmet ayaklanmalara karşı çok sert
dilerini bekleyen bir otomobile atlayarak limana gidecek- önlemler aldı.
lerdi. Orada Giritli Şevki’nin harekete hazır bulundurduğu ◆ Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da seferberlik ilan edil-
bir motora atlayıp Sakız Adası’na geçeceklerdi. Bu plan miştir.
yapıldıktan sonra iki suikastçi o sırada İzmir’de olmadıkla- ◆ Takrir-i Sükun Kanunu çıkarılmış İstiklâl Mahkemeleri
rını ispat etmek için, İstanbul’a dönmüşlerdi. Giritli Şevki kurulmuş, suçlular hızla cezalandırılmıştır.
onların bu birdenbire gidişi üzerine hükûmetin suikasti
haber almış olmasından kuşkulanmıştı. Mustafa Kemal’in ◆ Bu isyanla ilgisi görülen Terakkiperver Cumhuriyet Fır-
14 Haziran 1926’da Balıkesir’den İzmir’e gelişi de yirmi kası kapatılmıştır.
dört saat ertelenince kuşkusu büsbütün artmıştı. Canını Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
kurtarmak ve vicdanını rahatlatmak için durumunu İzmir A) Dış politikada yaşanan sorunlar iç politikada büyük
valisine anlattı. İzmir valisi hemen Balıkesir’den İzmir’e sorunlara yol açmıştır.
hareket edecek olan Mustafa Kemal’i bilgilendirmiş ve
İzmir’e hareketini ertelemesini istemişti. B) Yenilik karşıtları dini propaganda aracı olarak kulla-
nıp laikliği kaldırmaya çalışmışlardır.
Aşağıdaki sorulardan hangisinin verilen metinde C) Demokrasi kesintiye uğramıştır.
cevabı yoktur?
D) İnkılapların uygulanmasından vazgeçilmiştir.
A) İzmir Suikasti’ni tertipleyenler kimlerdir?
B) Mustafa Kemal’e yönelik suikastın nedenleri neler-
dir?
8 Binlerce yıllık bir tarihin ve muhteşem bir medeniyetin
C) Suikast planının uygulanacağı yer neresidir? mirasçısı olan Türkiye, Asya ve Avrupa kıtaları arasında
D) Suikast ile ilgili planların bozulmasının nedenleri ne- bir köprü konumundadır. Bu iki kıta arasındaki kara,
lerdir? hava ve deniz ulaşımının büyük bölümü ülkemiz üze-
rinde yapılmaktadır. Ayrıca Asya’dan Avrupa’ya uzanan
birçok petrol ve doğal gaz boru hattı da ülkemizden geç-
6 Mustafa Kemal İzmir’de kendisine karşı düzenlenen mektedir. Dolayısıyla uluslararası enerji koridoru hâline
suikast planının ortaya çıkması üzerine: “Benim naçiz gelen Türkiye bu sayede dünya siyasetinde söz sahibi
vücudum elbet bir gün toprak olacaktır, fakat Türkiye olan ülkelerden biri hâline gelmiştir. Ancak Türkiye’nin bu
Cumhuriyeti sonsuza kadar yaşayacaktır.” açıklamasında özelliği bazı tehdit ve tehlikelere maruz kalmasına neden
bulunmuştur. olmaktadır. Güçlü bir Türkiye istemeyen dış güçler, Tür-
kiye’yi iç sorunlarla meşgul ederek, ülkemizin hamle ve
Buna göre;
hareket yeteneğini zayıflatmak istemişlerdir.
I. Rejim karşıtları, Cumhuriyet’in varlığını Atatürk’ün
yaşamı ile sınırlı sanmışlardır. Yukarıdaki metinde Türkiye’ye yönelik tehditlerin
ülkemizin hangi durumundan kaynaklandığı anlatıl-
II. Rejim karşıtları kesin olarak ortadan kaldırılmıştır. mıştır?
III. Suikast girişiminde dış güçlerin rolü vardır.
A) Tarihi geçmişinden
yargılarından hangileri söylenebilir? B) Jeopolitik konumundan
A) I ve II B) Yalnız I C) Kültürel yapısından
C) II ve III D) Yalnız III D) Demokratik rejiminden
8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 155