Page 156 - 8. Sınıf TC İnkılap Tarihi Soru Bankası
P. 156

5. Ünite: Demokratikleşme Çabaları
          Mustafa Kemal’e Suikast Girişimi - Türkiye Cumhuriyeti’ne Yönelik Tehditler  BECERI TEMELLI TEST  4

          5  Aşağıda Mustafa Kemal’e yönelik İzmir Suikasti ile ilgili   7  Musul’u Türkiye’ye bırakmak istemeyen İngiltere, ajanları
             metin verilmiştir:                                    vasıtasıyla doğuda bir tampon devlet kurmak için laik-
                                                                   likle ilgili yapılan inkılaplara tavır koyan tutucu grupları
             İzmir’de suikastin gerçekleştirileceği yer olarak istasyonla
             otel arasında, Kemeraltı’nda üç yolun birleştiği nokta   cumhuriyet ve onun ilkelerine karşı kışkırttı. İngiltere’nin
             seçilmişti. Mustafa Kemal’in bindiği araba burada ister   bu çabalarının sonucunda Terakkiperver Cumhuriyeti
             istemez yavaşlayacaktı. İki suikastçi Gürcü Yusuf ve Laz   Fırkası’nın Urfa şubesinin üyelerinden olan Şeyh Sait ve
             İsmail’in yanına Çopur Hilmi adında üçüncü bir kişi daha   adamları büyük bir ayaklanma başlattı. “Dine daha fazla
             katıldı. Bu üçü gerekirse Ziya Hurşit’i de aralarına alarak   saygı gösterilmelidir.” propagandası ile isyan, Doğu ve
             Mustafa Kemal’in üzerine ateş edeceklerdi. Onu öldür-  Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin tamamına yayıldı. Bu
             dükten sonra kalabalığın arasına karışarak kaçacak, ken-  gelişmeler üzerine hükûmet ayaklanmalara karşı çok sert
             dilerini bekleyen bir otomobile atlayarak limana gidecek-  önlemler aldı.
             lerdi. Orada Giritli Şevki’nin harekete hazır bulundurduğu   ◆   Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da seferberlik ilan edil-
             bir motora atlayıp Sakız Adası’na geçeceklerdi. Bu plan   miştir.
             yapıldıktan sonra iki suikastçi o sırada İzmir’de olmadıkla-  ◆   Takrir-i Sükun Kanunu çıkarılmış İstiklâl Mahkemeleri
             rını ispat etmek için, İstanbul’a dönmüşlerdi. Giritli Şevki   kurulmuş, suçlular hızla cezalandırılmıştır.
             onların bu birdenbire gidişi üzerine hükûmetin suikasti
             haber almış olmasından kuşkulanmıştı. Mustafa Kemal’in   ◆   Bu isyanla ilgisi görülen Terakkiperver Cumhuriyet Fır-
             14 Haziran 1926’da Balıkesir’den İzmir’e gelişi de yirmi   kası kapatılmıştır.
             dört saat ertelenince kuşkusu büsbütün artmıştı. Canını   Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
             kurtarmak ve vicdanını rahatlatmak için durumunu İzmir   A)  Dış politikada yaşanan sorunlar iç politikada büyük
             valisine anlattı. İzmir valisi hemen Balıkesir’den İzmir’e   sorunlara yol açmıştır.
             hareket edecek olan Mustafa Kemal’i bilgilendirmiş ve
             İzmir’e hareketini ertelemesini istemişti.            B)  Yenilik karşıtları dini propaganda aracı olarak kulla-
                                                                      nıp laikliği kaldırmaya çalışmışlardır.
             Aşağıdaki  sorulardan  hangisinin  verilen  metinde   C)  Demokrasi kesintiye uğramıştır.
             cevabı yoktur?
                                                                   D)  İnkılapların uygulanmasından vazgeçilmiştir.
             A)  İzmir Suikasti’ni tertipleyenler kimlerdir?
             B)  Mustafa  Kemal’e  yönelik  suikastın  nedenleri  neler-
                dir?
                                                                8  Binlerce yıllık bir tarihin ve muhteşem bir medeniyetin
             C)  Suikast planının uygulanacağı yer neresidir?      mirasçısı olan Türkiye, Asya ve Avrupa kıtaları arasında
             D)  Suikast ile ilgili planların bozulmasının nedenleri ne-  bir  köprü  konumundadır.  Bu  iki  kıta  arasındaki  kara,
                lerdir?                                            hava ve deniz ulaşımının büyük bölümü ülkemiz üze-
                                                                   rinde yapılmaktadır. Ayrıca Asya’dan Avrupa’ya uzanan
                                                                   birçok petrol ve doğal gaz boru hattı da ülkemizden geç-
          6  Mustafa  Kemal  İzmir’de  kendisine  karşı  düzenlenen   mektedir. Dolayısıyla uluslararası enerji koridoru hâline
             suikast planının ortaya çıkması üzerine: “Benim naçiz   gelen Türkiye bu sayede dünya siyasetinde söz sahibi
             vücudum elbet bir gün toprak olacaktır, fakat Türkiye   olan ülkelerden biri hâline gelmiştir. Ancak Türkiye’nin bu
             Cumhuriyeti sonsuza kadar yaşayacaktır.” açıklamasında   özelliği bazı tehdit ve tehlikelere maruz kalmasına neden
             bulunmuştur.                                          olmaktadır. Güçlü bir Türkiye istemeyen dış güçler, Tür-
                                                                   kiye’yi iç sorunlarla meşgul ederek, ülkemizin hamle ve
             Buna göre;
                                                                   hareket yeteneğini zayıflatmak istemişlerdir.
             I.  Rejim karşıtları, Cumhuriyet’in varlığını Atatürk’ün
                yaşamı ile sınırlı sanmışlardır.                   Yukarıdaki metinde Türkiye’ye yönelik tehditlerin
                                                                   ülkemizin hangi durumundan kaynaklandığı anlatıl-
             II.  Rejim karşıtları kesin olarak ortadan kaldırılmıştır.  mıştır?
             III. Suikast girişiminde dış güçlerin rolü vardır.
                                                                   A)  Tarihi geçmişinden
             yargılarından hangileri söylenebilir?                 B)  Jeopolitik konumundan

             A) I ve II         B) Yalnız I                        C)  Kültürel yapısından
             C) II ve III       D) Yalnız III                      D)  Demokratik rejiminden

                                                                       8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük  155
   151   152   153   154   155   156   157   158   159   160   161