Page 39 - 8. Sınıf TC İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Defterim

SENARYO - 1 1. DÖNEM 1. YAZILI SINAVLARI

1. Yeni Çağ’da, Güzel sanatlar ve bilim alanındaki gelişmeleri içeren Rönesans ile birlikte insan aklını küçümseyen,
eleştiriyi yasaklayan dogmatik düşüncenin yerini deneye, gözleme ve sorgulamaya dayanan özgür düşünce aldı.
Din adamlarının devlet ve toplum üzerindeki egemenliğine tepki olarak ortaya çıkan Reform hareketleriyle de Avru-
palılar kilisenin baskısından kurtuldu ve aklın ön plana çıktığı özgür bir düşünce ve değerler sisteminin oluşmasına
zemin hazırladı. 18. yüzyıldaki bu düşünce yapısı Avrupa’da insanı merkeze alan, akla ve gerçeğe dayalı bir hayat
anlayışını ortaya çıkardı. Avrupa’da 18. yüzyılda gelişen, önceki dönemlerin ön yargı ve ideolojilerinden uzak, bil-
giye dayalı özgür ve akılcı düşünceyi temsil eden bu döneme Aydınlanma Çağı denildi.
Buna göre Aydınlanma Çağı hangi düşünce sistemini getirmiştir? Açıklayınız. (10 Puan)

2. Fransız İhtilali’yle (1789) birlikte hürriyet, eşitlik, adalet ve milliyetçilik gibi fikirler dünyaya yayıldı. Özellikle milliyet-
çilik fikri çok uluslu imparatorlukları olumsuz etkiledi. Fransızlar milliyetçilik fikrini “Her millete bir devlet” sloganıyla
dış politikada bir araç olarak kullandılar. Bu fikrin en fazla etkilediği devletlerden biri Osmanlı Devleti oldu. Milliyet-
çilik fikrinden etkilenen azınlıklar, Avrupalı devletlerin de kışkırtmasıyla isyan etmeye başladılar. Osmanlı Devleti
milliyetçilik akımının etkisiyle isyan eden azınlıkların devlete bağlılığını sağlamak için demokratikleşme yoluna gitti.
Osmanlı Devleti’nin attığı bu demokratikleşme hareketlerini yazınız. (4x3 = 12 Puan)

a)
b)

c)
d)

3. Osmanlı Devleti’nin dağılmasını önlemek amacıyla devletin sınırları içinde yaşayanları hangi din veya milletten
olursa olsun kaynaştırarak bir Osmanlı milleti oluşturmayı amaçlar. Bu düşünceyi savunanlar, Genç Osmanlılar
Cemiyeti adı altında örgütlendiler. Başlıca temsilcileri Şinasi, Namık Kemal ve Ziya Paşa’dır. Cemiyet, Devleti yı-
kılmaktan kurtarmak için haklar bakımından herkesin eşit olması gerektiğini savundu. Ancak bu fikir akımı çeşitli
ulusların Osmanlı Devleti’nden ayrılmasıyla başarısız olmuştur.
Hakkında bilgi verilen fikir akımını yazınız. (7 Puan)

38 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük