Page 45 - 8. Sınıf Fen Bilimleri Defterim
P. 45
ÖZETİN ÖZETİ ÜNİTE 2: DNA VE GENETİK KOD
MUTASYON VE MODİFİKASYON
Mutasyon
Q DNA’nın kendini eşlemesi esnasında bazı bozukluklar ve hatalar oluşabilir. Genlerin yapısında ve dizilişinde meydana gelen bu
değişikliklere mutasyon adı verilir.
Q Mutasyonlar DNA'nın kendini eşlemesi sırasında gen ve kromozomların yapısında meydana gelen ve kalıcı olabilen değişimlerdir.
Q Yararlı mutasyonlar olduğu gibi zararlı mutasyonlar da gerçekleşir.
Q Yararlı mutasyonlara; bakterilerin antibiyotiğe karşı direnç kazanmaları, çekirdeksiz meyve üretimi, canlıların çevreye uyum
sağlaması örnek verilebilir.
Q Zararlı mutasyonlara; kanser, genetik hastalıklar, fazla veya eksik organların meydana geldiği mutasyonlar örnek verilebilir.
Q Bazı mutasyonlar canlının fenotipinde etkisini göstermez.
Q Mutasyonlar hem vücut hem de üreme ana hücrelerinde meydana gelebilir.
Q Üreme ana hücrelerinde meydana gelen mutasyonlar dölden döle aktarılabilir, kalıtsaldır.
Q Vücut hücrelerinde görülen mutasyonlar sadece bireyin kendisini etkiler, yavru hücrelere aktarılmaz.
Q Mutasyona neden olan faktörler arasında; radyasyon, bazı kimyasal maddeler, X ışınları, bazı ilaçlar, ultraviyole ışınları,
yüksek sıcaklık, ortamın asitlik ve bazlık derecesi yer alır.
Renkli gözlü Van kedisi Dört boynuzlu keçi Çift başlı kaplumbağa
Modifikasyon
Q Çevrenin etkisi ile canlılarda meydana gelen ve kalıtsal olmayan değişikliklere modifikasyon denir.
Q Modifikasyon vücut hücrelerinde meydana gelir ve nesilden nesile aktarılmaz, sadece o canlıda görülür.
Q Canlının dış görünüşünü etkiler. Gen ve kromozomların yapısını değiştirmez, işleyişini değiştirir.
Q Modifikasyona ışık, nem, sıcaklık veya besin gibi çevresel faktörler neden olabilmektedir.
İşçi Arı Kraliçe Arı
0
Ortanca çiçeğinin asidik toprakta Sirke sineğinin 25 C ve üstü sıcak- Bal arılarında arı sütü ile beslenen
0
kırmızı, bazik toprakta beyaz çiçek lıkta kıvrık, 16 C ve altındaki sıcak- kraliçe arı. polenle beslenen arının
açması lıkta düz kanatlı olması işçi arı olması
44 8. Sınıf Fen Bilimleri