Page 158 - 7. Sınıf Türkçe Defterim

11. Bölüm: Noktalama İşaretleri ÖZETİN ÖZETİ

Soru İşareti (?) Noktalı Virgül (;)

Q Soru eki ya da sözcüğü içeren soru anlamlı ifadelerden Q Cümlede virgüllerle ayrılmış tür veya takımları ayırmak
sonra konur. için konur.
» Son kararını verdin mi? (mi soru eki) » Ali, Ege, Eda 7; Ece, Can, Su 6 yaşındadır.
» Nereye gidiyorsunuz böyle? (nereye soru sözcüğü) » Dün elma, muz; soğan, dereotu aldık.

Q Soru eki veya sözcüğü içermese bile soru anlamı taşıyan Q Ögeleri arasında virgül bulunan cümlelerin arasına konur.
ifadelerden sonra konur. » Kuş, kedi, köpek besledi; balık da istiyor.
» Yaşınız? » Bitirdiniz galiba?
Q Ögeleri arasında virgül bulunan cümlelerde özneyi belirt-
Q Bilinmeyen, kesin olmayan durumlarda parantez içinde mek için konur.
kullanılır.
» Bu okul ; birçok yazar, siyasetçi, şair yetiştirmişti.
» Yunus Emre (1238? - 1328) tasavvuf ve halk şaiiridir. Özne

İki Nokta (:) Ünlem İşareti (!)

Q Kendisiyle ilgili örnek verilecek cümlelerden sonra konur. Q Korku, acıma, sevinç, şaşırma veya kıvanç bildiren duygu-
» Edebiyatımıza damga vuran birkaç şair sıralayalım: M. ları anlatan cümlelerin ya da sözcüklerin sonuna konur.
Akif Ersoy, N. Fazıl Kısakürek, C. Sıtkı Tarancı... » Eyvah, sınav başvurusu yapmayı unuttum!
» Edebi türler şunlardır: roman, hikâye, masal, şiir, fabl... » Yaşasın! Benim de artık bir bisikletim var.

Q Kendisiyle ilgili açıklama verilecek cümlelerin sonuna konur. Q Seslenme, uyarı ve hitap bildiren sözcüklerden sonra
konur.
» İlerlemenin ve bilimin iki düşmanı vardır: cahillik ve tem-
bellik. » Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri!
» Ona göre bir yazarı diğer yazarlardan üstün kılan özellik- 5 Ünlem işareti seslenme, uyarı ya da hitap bildiren
ler şunlardır: çalışkanlık, çok okuma ve çok yazma. sözcüklerden hemen sonra konulabileceği gibi cümlenin
sonuna da konabilir.
Q Karşılıklı konuşmalarda konuşan kişiyi belirten sözcükler-
den sonra kullanılır. Q Alay, küçümseme anlamı kazandırılmak istenen sözden
» Sunucu: Bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? hemen sonra yay ayraç içinde kullanılır.
Rektör: Üniversitemizi dünya çapında tanınan bir bilim » Her fırsatta cömert (!) olduğundan bahsediyor.
yuvası hâline getirmeyi hedefliyoruz. » Notlarından ne kadar çok çalıştığın (!) belli oluyor.

Üç Nokta (...)

Q Anlatım olarak tamamlanmamış cümlelerin sonuna konur. Q Alıntılarda; başta, ortada ve sonda alınmayan kelime ve
» Sonra bir anda öylece karşımda... bölümlerin yerine kullanılır.
» Bir yanda sen, bir yanda o... » ... Bence insanın adı onunla en az ilgili olan yanıdır. Doğar
doğmaz o bilmeden başkaları veriyor...
Q Kaba sayıldığından ya da başka bir sebepten dolayı açıkça
yazılmak istenmeyen bölümlerin yerine konur. Q Karşılıklı konuşmalarda yeterli olmayan, eksik bırakılan
cevaplarda kullanılır.
» Gözde Hanım, ... Ajansında işe başlayacak.
» — Neden uyumuyorsun?
Q Seslenme ve ünlemlerde anlatımı pekiştirmek için kullanılır. — Öylesine...
» Hey... Ömer... Ömer, dinle bizi! 5 Üç nokta yerine iki veya daha çok nokta kullanılmaz.

7. Sınıf Türkçe 157