Page 156 - 7. Sınıf Fen Bilimleri Defterim
P. 156
6. ÜNİTE: CANLILARDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME ÖZETİN ÖZETİ
Çiçekli Bitkilerde Tozlaşma ve Döllenme
Q Erkek üreme hücresi olan polenlerin dişicik tepesine ulaşmasına Tozlaşma
tozlaşma denir. ve döllenme
Q Polenler dişicik tepesine yapışıp tutunduktan sonra polen tüpü
oluşturarak yumurtalığa ulaşır. Burada polen ile yumurta hücresi
birleşir. Bu olaya döllenme adı verilir. Döllenmiş yumurtaya zigot
adı verilir. Zigot gelişerek embriyoyu oluşturur. Embriyo da gelişe-
rek tohumu oluşturur. Gelişmiş Tohum taslağı
bitki
Q Tohum: Dişi organın yumurtalığında bulunan embriyo, çanak ve koru-
yucu kabuktan oluşan ve çimlenerek yeni bir bitkiyi meydana getiren Çimleme Tohum
yapıya denir. Tohumun içerisinde bulunan embriyonun uygun şartlar Tohum
oluştuğunda yeni bir bitkiyi oluşturmasına çimlenme denir. Meyve
Q Tohumun çimlenmesi için su (nem), sıcaklık ve oksijen gereklidir. Tohumun çimlenmesi için ışığa ihtiyacı yoktur. Bitkiler büyür-
ken su, sıcaklık, hava (oksijen) ve fotosentez için ışığa ihtiyaç duyarlar. Döllenme sonrası yumurtalık duvarı etlenip sulanır.
Tohum ve yumurta birlikte gelişirse bu yapıya meyve denir.
Hayvanlarda Büyüme ve Gelişme
Q Hayvanlar eşeysiz ve eşeyli üreyerek nesillerini devam ettirirler.
Q Omurgasız hayvanlarda eşeysiz ve eşeyli üreme görülürken, omurgalı hayvanlarda eşeyli üreme görülür.
Q Eşeyli üreyen hayvanlarda yumurtanın sperm tarafından döllenmesiyle oluşan canlının büyümesi ve gelişmesi hayvanlar ara-
sında farklılık gösterir. Bazı hayvanlarda döllenme ve gelişme olayı dişi canlının vücudunda gerçekleşirken bazı hayvanlarda
canlı vücudu dışında başka ortamda gerçekleşir.
Omurgalılarda Büyüme ve Gelişme
Balıklar: Sperm ve yumurtalarını aynı zamanlarda suya bırakırlar. Döllenme şansını arttırmak için çok sayıda sperm ve
yumurta suya bırakılır. Yavru bakımı yoktur.
Kurbağalar: Sperm ve yumurtalarını aynı zamanlarda suya bırakırlar. Yavru bakımı yoktur. Başkalaşım geçirirler.
Sürüngenler: Kertenkele, yılan, timsah, kaplumbağa gibi canlılar sürüngenler sınıfındandır. Yumurta ile çoğalırlar. Yavru
bakımı yoktur. Yumurta uygun sıcaklıktaki toprağa bırakılır.
Kuşlar: Yumurta ile çoğalırlar. Yavru bakımı vardır. Kuluçkaya yatarlar.
Memeliler: Doğurarak çoğalırlar. Yavru bakımı vardır. Yavrularını sütle beslerler.
Başkalaşım
Yavruların yumurtadan yarı gelişmiş bir halde çıkarak büyüme ve gelişimini Ergin
dışarıda sürdürmesi olayına başkalaşım denir. Kurbağa, kelebek ve böcek- kurbağa
lerde başkalaşım görülür.
Q Kurbağaların üreme şekli incelendiğinde onların da balıklar gibi üreme Kurbağa
hücreleri erkek ve dişi bireyler tarafından suda belirli yerlere bırakılır. Yavru yumurtaları
kurbağa
Q Sperm, yumurtayı dölleyerek yumurta içerisinde canlının gelişimi
başlar. Yumurta içerisinde canlının gelişimi bir süre tamamlandıktan
sonra kurbağa yumurtadan dışarı çıkar. Larva
Q Kurbağaların ilk görünümü bir balığı anımsatsa da kafasının büyüklü-
ğünden dolayı iribaş adını alır. Bundan dolayı iribaş kurbağalara balık
görünümlü larva denir. Çevresindeki besinler ile beslenerek gelişimini İribaş
tamamlayan iribaşlar erginleşir.
7. Sınıf Fen Bilimleri 155