Page 155 - 7. Sınıf Fen Bilimleri Defterim

ÖZETİN ÖZETİ 6. ÜNİTE: CANLILARDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME

Bitki ve Hayvanlarda Üreme, Büyüme ve Gelişme

Üreme
Q Canlıların nesillerini devam ettirebilmek için kendilerine benzer yeni canlılar oluşturmalarına üreme denir. Üreme canlıların
ortak özelliklerinden biridir. Ancak üreyebilme canlıların yaşayabilmesi için gerekli değildir. Üreme eşeyli ve eşeysiz olmak
üzere ikiye ayrılır.

Eşeysiz Üreme
Q Üreme hücreleri olmadan ata canlının kendisiyle aynı kalıtsal özelliklere sahip yeni bireyler meydana getirmesine eşeysiz
üreme denir. Oluşan canlı ata bireyle aynı kalıtsal yapıya sahiptir. Hızlı gerçekleşir, kısa zamanda çok sayıda canlı birey
meydana gelir.

1. Bölünerek Üreme 2. Tomurcuklanma ile Üreme 3. Vejetatif Üreme 4. Rejenerasyon (Yenilenme)
Ana canlının enine, boyuna Ana canlının vücudunda oluşan Bitkilerde yaprak, dal veya Canlı organizmadan kopan bir
veya herhangi bir bölgeden bir çıkıntının büyüyüp gelişe- gövdeden alınan parçadan parçanın kendini yenileyerek
bölünmesi sonucu iki yeni rek yeni bireyi meydana getir- ana bitkiyle aynı kalıtsal yeni bir canlı oluşturmasına
canlı meydana gelir. Bakteri, mesidir. Hidra, mercan, deni- yapıya sahip yeni bitkiler rejenerasyonla üreme denir.
paramesyum, amip gibi canlı- zanası gibi canlılarda görülür. meydana gelmesidir. Söğüt, Denizyıldızı, planarya gibi
larda görülür. kavak, menekşe, patates canlılarda görülür.
gibi bitkilerde görülür.

Eşeyli Üreme
Q Çok hücreli gelişmiş canlılarda dişi ve erkek canlılara ait üreme hücrelerinin birleşerek yeni yavru canlı oluşturmasına eşeyli
üreme denir. Eşey hücrelerinin birleşmesine döllenme denir. Döllenme sonucu oluşan hücre büyüyüp gelişerek yeni bireyi
meydana getirir. Eşeyli üreme sonucunda az sayıda canlı oluşur.

Bitkilerde Büyüme ve Gelişme
Dişi organ
Çiçekli bitkilerin üreme organı çiçektir.
Dişicik tepesi
Çiçek Sapı: Çiçeği bitkinin gövdesine veya dalına bağlandığı Dişicik borusu Erkek organ
kısımdır. Başçık
Çiçek Tablası: Çiçeğin diğer kısımlarını taşıyan bölümdür. Taç yaprak Sapçık

Çanak Yaprak: Çiçeğin en dışında bulunan yeşil renkli yap- Yumurtalık
raklardır. Çiçek tomurcuk durumundayken çiçeği dış faktörlerden Çanak yaprak
korur.
Taç Yaprak: Bitkinin renkli, kokulu olan kısmıdır. Taç yaprak Çiçek tablası Çiçek sapı
tozlaşmaya yardımcı olur.
Erkek Organ: Başçık ve sapçık olmak üzere iki kısımdan oluşur. Başçık çiçek tozlarının (polen) üretildiği yerdir. Sapçık ise baş-
çığı taşır.
Dişi Organ: Tohum ve meyve oluşumunu sağlar. Dişicik tepesi, dişicik borusu ve yumurtalıktan oluşur.

154 7. Sınıf Fen Bilimleri