Page 6 - 7'DEN LGS'YE TÜRKÇE HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI

LGS’YE ILK ADIM SÖZCÜKTE ANLAM

7 Türkçe dersinde; “Öğrenciler, keskin zekâlarıyla kesirler konusunu hemen öğrendiler.” cümlesinde geçen temel,
mecaz ve terim anlamlı sözcüklere birer örnek verilerek aşağıdaki tabloya yazılması istenmiştir.
Serap Elif Kemal Tarık
Temel öğrendiler keskin öğrenciler zekâlarıyla

Mecaz keskin zekâlarıyla keskin kesirler
Terim kesirler konusunu kesirler konusunu
Buna göre hangi öğrenciler tabloya en az iki doğru örnek yazmıştır?
A) Serap ve Kemal B) Elif ve Tarık C) Serap ve Tarık D) Elif ve Kemal
EDİTÖR YAYINLARI

Çözüm: Verilen cümledeki “öğrenciler” ve “öğrendiler” sözcükleri temel; “keskin” sözcüğü mecaz; “kesirler” sözcüğü
ise terim anlam olarak kullanılmıştır. Bu nedenle Serap ve Kemal isimli öğrencilerin verdikleri üç örnek de doğrudur.

8
● Bozulan saatimi saatçi yaptı.
● Onu Üsküdar’da ambar memuru yapmak için daireden uzaklaştırdı.
● Tükürük bezleri tükürük yapar.
Aşağıdakilerden hangisi, “yapmak” sözcüğünün bu cümlelerde kazandığı anlamlardan biri değildir?

A) Onarmak tamir etmek B) Salgılamak, çıkarmak
C) Bir kimseye bir meslek kazandırmak, yetiştirmek D) Uygun düşmek, yerinde görülmek

Çözüm: “Yapmak” sözcüğünün A seçeneğindeki anlamı birinci cümlede; B seçeneğindeki anlamı üçüncü cümlede;
C seçeneğindeki anlamı ikinci cümlede örneklendirilmiştir. D seçeneğindeki anlamı ise örneklendirilmemiştir.

9 Ahmet: Kitaplarını boş bir kutuya yerleştirdi.

Elif: Doğum gününe gitmediğim için bana kırılmış.
Davut: Bu sonuca ulaşmak için günlük gelirimle yedi günü çarptım.

Yukarıda öğrencilerin kurduğu cümlelerdeki altı çizili sözcüklerin anlam özelliği hangi seçenekte
doğru verilmiştir?

Ahmet Elif Davut
A) Gerçek Anlam Mecaz Anlam Gerçek Anlam
B) Gerçek Anlam Mecaz Anlam Terim Anlam
C) Mecaz Anlam Mecaz Anlam Mecaz Anlam
D) Gerçek Anlam Gerçek Anlam Terim Anlam

Çözüm: Ahmet’in kurduğu cümlede geçen “boş” sözcüğü akla gelen ilk anlamı olan “İçinde, üstünde hiç kimse veya
hiçbir şey bulunmayan, dolu karşıtı.” anlamında kullanıldığı için gerçek; Elif’in kurduğu cümlede geçen “kırılmış”
sözcüğü akla gelen ilk anlamından tamamen uzaklaşarak “Kırgınlık duymak” anlamında kullanıldığı için mecaz;
Davut’un kurduğu cümlede geçen “çarptım” sözcüğü matematik alanına özgü bir kavram olarak “Biri çarpılan, öbürü
çarpan denilen iki sayı verildiğinde çarpanı çarpılandaki birim kadar çoğaltarak çarpım adı verilen bir üçüncü sayıyı
elde etmek” anlamında kullanıldığı için terim anlamda kullanılmıştır.

6 6