Page 5 - 7'DEN LGS'YE TÜRKÇE HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI
P. 5

8. SINIF SORULARIYLA TANIŞMA                                                  SÖZCÜKTE ANLAM

            3                                              5  Bir öğretmen, öğrencilerinden “yaşamak” sözcü-
                    Güncel Türkçe Sözlük                      ğünü mecaz anlama gelecek şekilde cümle içinde
                                                              kullanmalarını istemiştir.
                         ç ğ ı ö ş ü â î û
                                                              Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu öğren-
                              görmek      ARA                 cilerin söyleyeceği cümlelerden biri olabilir?
                                                              A)  Hiçbir şey annemin yaşaması kadar değerli
                1. Almak                                         değildir.
                2. Anlamak, kavramak, sezmek                  B)  Ünlü Türk Bilim İnsanı Aziz Sancar yaşıyor
                                                                 mu?
                3. Çok değer vermek
       EDİTÖR YAYINLARI
                                                              C)  Köyde yaşamak, şehirde var olan karmaşadan
                4. Yanına gidip konuşmak                         uzak olmak demektir.

               Bir insanın iradesinin ne demek olduğunu bazı   D)  O ulu insan ölmüş olsa dahi anısı her zaman
               durumlarda görebilirsin. Bu durumlara örnek olarak   için yaşayacak.
               dün gelen adamı gösterebiliriz. Adam sabahleyin   Çözüm: D  seçeneğinde  “devam  etmek”  anlamında
               erkenden gelerek ille de ben müdürü göreceğim   kullanılan  “yaşamak”  sözcüğü  mecaz  anlamda  kulla-
               diye  tutturdu.  Akşama  kadar  kapının  önündeki   nılmıştır. Öğretmen öğrencilerinden “yaşamak” sözcü-
               koltukta oturan adam koltuğun önünde bulunan   ğünü mecaz anlamda kullanmalarını istediğine göre D
               sehpadaki dergileri okudu. Meğer adam Müdür   seçeneğindeki cümle, öğrencilerin söyleyeceği cümle-
               Bey’den daha önce ders görmüş, eski bir öğren-  lerden  biri  olabilir.  Diğer  seçeneklerde  sözcük  gerçek
               cisiymiş.                                  anlamında kullanılmıştır.

               Bu metinde “görmek” sözcüğü numaralanmış
               anlamların hangisiyle kullanılmamıştır?

               A) 1       B) 2        C) 3        D) 4

           Çözüm: “Görmek”  sözcüğü  verilen  2.  anlamla  parça-
           nın ilk cümlesindeki, 4. anlamla üçüncü cümlesindeki,
           1. anlamla son cümlesindeki kullanımıyla örneklendiril-
           miştir. Parçada, verilen 3. anlam olan “çok değer ver-  6  Orta Çağ’da, Avrupa’daki tutuculuğun   bilim üzerin-
           mek” ifadesinin örnek kullanımı yoktur.                                    I
                                                              deki baskı ve engellemelerine karşın İslam dünyası
                                                              her alanda olduğu gibi haritacılık   alanında da en
                                                                                    II
                                                              parlak   dönemini yaşamıştır.
                                                               III
                                                              Numaralanmış sözcüklerin anlam özelliği aşa-
            4  “Göz” kelimesi seçeneklerin hangisinde paran-  ğıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
               tez içindeki anlamıyla örtüşmemektedir?
               A)  Bugün gözümün ağrısı hiç geçmedi. (Organ)           I          II        III
               B)  Bugün bir ağırlık var üstümde, göz mü değdi   A)     Terim   Mecaz     Gerçek
                  acaba? (Nazar)                              B)     Gerçek     Terim     Mecaz
               C)  Kedinin gözü yeşil renkteydi. (Bölüm, kısım)  C)     Mecaz  Gerçek      Terim
               D)  Bu  defa  alacaklı  gözüyle  baktım.  (Bakış,
                  görüş)                                      D)     Gerçek     Terim      Terim

           Çözüm: A, B ve D seçeneklerindeki cümlelerde “göz”   Çözüm: “Tutuculuk” sözcüğü “muhafazakâr bir tutum,
           sözcüğü,  parantez  içindeki  anlamıyla  kullanılmıştır.  C   anlayış” anlamında kullanıldığından gerçek anlamlıdır.
           seçeneğinde ise parantez içinde verilen anlam cümle-  Coğrafya ile ilgili bir terim olan “haritacılık” terim anlam-
           deki  anlamı  karşılamamaktadır.  C  seçeneğinde  “göz”   lıdır.  “Başarılı”  anlamında  kullanılan  “parlak”  sözcüğü
           sözcüğü, “görme organı” anlamında kullanılmıştır.  de mecaz anlamlı kullanılmıştır.

                                                        5 5
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10