Page 24 - 7'DEN LGS'YE TÜRKÇE HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI

LGS’YE ILK ADIM SÖZ GRUPLARINDA ANLAM

7 Songül Öğretmen Türkçe dersinde öğrencilerinden 9
“diş” sözcüğü ile ilgili deyimler bulmalarını ve bu Her şey birbirine bağlıdır,
deyimleri anlamına uygun biçimde cümlede kullan- Nasıl gösterirseniz o olur,
malarını istemiştir. Ne verirseniz o gerçekleşir.
Kısacası,
Sınıftaki öğrencilerden bazılarının buldukları ...................................................
deyimler ve kullandıkları örnek cümleler şu şekil-
dedir:
Halime: Bu kitaptan dişe dokunur bilgiler toplayıp
yeni bir yazı oluşturalım.
uygun değildir.TÖR YAYINLARI
Yunus: Onu çok seviyordu bu yüzden ona diş
bilemişti.
Sevda: Zavallı kadın ergenliğe yeni giren oğluna
diş geçiremiyordu.
Melek: Canımızı dişimize taktık ve o işin de üste-
sinden geldik. Bu karikatürde noktalı alana hangi atasözü
getirilmelidir?
Murat: Dişinden tırnağından artıran biriydi, eline
geçen her kuruşu harcardı. A) Ne ekersen onu biçersin.
B) Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır.
Yukarıda verilen örneklerde hangi öğrencilerin C) Akara kokara bakma, çuvala girene bak.
bulduğu deyimle cümlede kullanımı uyuşma-
maktadır? D) Her çok azdan olur.

A) Yunus - Melek B) Halime - Sevda Çözüm: Karikatüre baktığımızda sulanan her saksıda
ve yerde farklı bir bitkinin olduğu görülmektedir. Bu ka-
C) Yunus - Murat D) Melek - Murat
rikatür ve verilen satırlarda geçen “Nasıl gösterirseniz o
olur, ne verirseniz o gerçekleşir.” ifadesi bize “Ne eker-
Çözüm: Yunus’un kullandığı “diş bilemek” deyimi “kö-
tülük yapmak için fırsat beklemek, hıncını gösterir bir sen onu biçersin.” atasözünü anlatmaktadır.
durum almak” anlamına geldiğinden kullandığı cümleye
EDİ 10 Türkçede birbirinden güzel atasözleri vardır. Bunlar
uygun değildir. Murat’ın kullandığı “dişinden tırnağın-
dan artırmak” deyimi “yiyecek giderlerini kısarak para
biriktirmek” anlamına geldiğinden kullandığı cümleye
kişilerin içinde bulundukları durumları ya da yaşa-
dıkları olayları ifade eder.
Buna göre aşağıdaki atasözlerinden hangisi

A) Az tamah çok ziyan getirir. → Hırslı ve pinti
8 İkileme Oluşum Şekli eşleştirildiği kişileri ifade etmez?
olup sürekli zararlı çıkanlar
I. Bata çıka Zıt anlamlı B) Az kaz, uz kaz, boyunca kaz. → Kendisine
II. Yavaş yavaş Aynı sözcüğün tekrarı yapılmasını istemediği bir kötülüğün daha
ağırını başkasına yapmayanlar
III. Eş dost Yakın anlamlı
C) Aza kanaat etmeyen çoğu hiç bulamaz. →
IV. Ivır zıvır Biri anlamlı biri anlamsız Sahip olduklarıyla yetinmeyip daha büyük
kazançlara hiç ulaşamayanlar
Tabloda verilen ikilemelerden hangisinin olu-
şum şekli yanlış gösterilmiştir? D) Az söyle, çok dinle. → Az konuşmak veya din-
lemektense çok konuşmayı sevenler
A) I B) II C) III D) IV
Çözüm: “Az söyle, çok dinle.” atasözü, gereksiz konuş-
Çözüm: “Ivır zıvır” ikilemesi ikisi de anlamsız sözcük- maktansa az konuşan ve konuşulanları dinleyen kişileri
lerden oluşmaktadır. ifade eder.

24
24