Page 17 - 7'DEN LGS'YE TÜRKÇE HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI
P. 17

8. SINIF SORULARIYLA TANIŞMA                                                  SÖZCÜKTE ANLAM

            3  Adam: Kimsin sen? Nasıl birisin?            5
               Kapıcı: ...............                        I.  Ben de annem gibi çalışkan olacağım.

               Boş bırakılan yere aşağıdaki ifadelerden han-  II.  Ay, saklanınca bulutların ardına her yer karardı.
               gisi getirilirse diyaloğa abartma anlamı katar?  III. Kirpi, yavrusunu “pamuğum” diye seviyordu.
               A)  Bir eli markette, diğer eli apartmanda gezinen   IV. Fırtına kükredi saatler boyunca
                  biriyim. Başım yedinci katta, ayaklarım zemin   Bu cümlelerde kullanılan söz sanatları aşağıdaki
                  katta gezinirim.                            tabloda işaretlenmiştir.
               B)  Apartmanınızın güzide çalışanıyım ben. Daha
                  dün de merdivenlerde görüp de selamladığınız     Konuşturma  Kişileştirme  Benzetme
       EDİTÖR YAYINLARI
                  kişi.                                        I.
               C)  Market alışverişinizi yapan, çöplerinizi topla-  II.
                  yan kişiyim ben.                             III.
               D)  Günde yedi sekiz katı tek tek dolaşan, hepsi-  IV.
                  nin  isteklerini  yerine  getirmeye  çabalayan
                  kişiyim.                                    Buna göre hangi cümlenin işaretlemesi yanlış
                                                              yapılmıştır?
           Çözüm: Bir  olayı,  bir  duyguyu  gerçekte  olduğundan
           daha  büyük  ya  da  küçük  göstermeye  abartma  denir.   A) I   B) II   C) III      D) IV
           Anlatılan durumun abartılı bir şekilde ifade edilmesi söz
           konusudur. A seçeneğinde de böyle bir durum söz ko-  Çözüm: I.  cümlede  konuşan  kişi,  kendisini  annesine
           nusudur. Kapıcı kendisini anlatırken hizmetlerini ifade   benzettiğinden “benzetme”; II. cümlede insana ait olan
           etmede  abartılı  bir  anlatımda  bulunmuştur.  Kapıcının   saklanma  özelliği  Ay’a  verildiğinden  “kişileştirme”;  III.
           bir elinin markette diğer elinin apartmanda olması, ba-  cümlede  kirpi  konuşturulduğundan  “konuşturma”;  IV.
           şının yedinci katta ayaklarının zemin katta olması duru-  cümlede  fırtına  konuşturulmamış,  doğadaki  bir  varlık
           mu abartılı bir betimlemedir. Dolayısıyla verilen diyalog   olan aslana ait kükreme özelliği, doğa olayı olan fırtı-
           A  seçeneği  ile  tamamlanırsa  abartılı  bir  anlatıma  yer   naya  yüklenmiştir.
           verilmiş olur.





                                                           6  Fatih, ................. ve ................. söz sanatlarına şu
                                                              örnekleri vermiştir.
            4  Aşağıdaki  cümlelerin  hangisinde  yay  ayraç
               içinde verilen söz sanatı yoktur?              I.  Bir gülü andıran yüzüyle gülümsedi her zaman
               A)  Yalvardı gece Ay’a ama fayda etmedi. (Teşhis)  II.  Bulutlar ağlıyordu gidenlerin ardından.
                                                              III. Gökyüzü  göz  olabildiğine  uzanan  bir  deniz
               B)  Bizler güleriz ağlanacak hâlimize. (Tezat)
                                                                gibiydi.
               C)  İnsan bu, su misali kıvrım kıvrım akar. (Teşbih)
                                                              Buna göre boş bırakılan yerlere aşağıdakiler-
               D)  Baharın  gelişini  haber  veriyor  kelebekler.
                  (İntak)                                     den hangisi getirilmelidir?
                                                              A)  Tezat - konuşturma
           Çözüm: Cümlelerde kullanılan sanatlar:             B)  Kişileştirme - tezat
           A → Gece kişileştirilmiştir. (Teşhis)              C)  Benzetme - kişileştirme
           B →  İçinde bulunulan durum karşıt kavramlarla (gülmek   D)  Konuşturma - benzetme
               - ağlamak) anlatılmıştır. (Tezat)
                                                          Çözüm: I. cümlede bir kişinin yüzü güle, III. cümlede
           C → İnsan suya benzetilmiştir. (Teşbih)
                                                          ise  gökyüzü,  denize  benzetildiğinden  “benzetme”;  II.
           D → Kelebekler kişileştirilmiştir. (Teşhis)    cümlede insana ait bir özellik olan ağlama özelliği, do-
           D seçeneğinde teşhis sanatı vardır ancak kelebekler   ğada bulunan bulutlara verildiği için “kişileştirilme” sa-
           konuşturulmadığından intak sanatı yoktur.      natı kullanılmıştır.

                                                        17 17
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22