Page 16 - 7'DEN LGS'YE TÜRKÇE HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI

8. SINIF KONULARINA GİRİŞ SÖZCÜKTE ANLAM

SÖZ SANATLARI

y Yazıya anlam zenginliği katmak, sözün etkileyiciliğini arttırmak amacıyla kullanılır.
Benzetme (Teşbih)

y Sözü daha etkili duruma getirmek amacıyla aralarında ilgi bulunan iki unsurdan güçsüz
olanı güçlü olana benzetmektir.

Örnek: » Dağ gibi zeybek dizini yere vuruyor. » Yüzü, güneş gibi parladı.
Karşıtlık (Tezat)
EDİTÖR YAYINLARI
KAZANIM / KONU ÖZETİ Örnek: » Dünya nasıl zenginleşiyorsa ruhumuz da öyle fakirleşiyor.
y İki zıt düşünceyi bir arada kullanarak söze zenginlik katma sanatıdır.

» Gece gündüz çalışarak sınavı kazanmayı başardı.
Kişileştirme (Teşhis)

y İnsan dışındaki varlıklara insan özelliği kazandırmaktadır.

Örnek: » Gökyüzü yine ağlamaya başladı. » Yağmur, ağaçların yüzünü güldürdü.
Konuşturma (İntak)

y İnsan dışındaki varlıkları konuşturma sanatına denir.
Örnek: » Ağaç, yaprağına “Sakın beni bırakma!” dedi.

» Tilki, kargaya “Sesinizden bizi mahrum etmeyin.” diyordu.
Abartma (Mübalağa)

y Sözün etkisini artırmak için bir durumu, nesneyi ya da varlığı olduğundan daha az veya
daha fazla göstermektir.

Örnek: » Gözümün yaşı değirmeni yürütür. » Çocuk, üflesem uçacaktı.

1 Küçük bir çeşmeyim yurdumun 2 “Keman, demir atmış bir gemi gibi yalnız ve çare-
Unutulmuş bir dağında sizdi.” cümlesiyle ilgili aşağıdaki yorumlardan
Hiç eksilmeyecek suyum hangisi doğrudur?
Boyuna akar dururum.
A) Sadece benzetme sanatı kullanılmıştır.
Bu şiirde aşağıdaki söz sanatlarından hangile- B) Sadece kişileştirme sanatı kullanılmıştır.
rine başvurulmuştur?
C) Kişileştirme ve benzetme sanatı kullanılmıştır.
A) Benzetme - Kişileştirme
D) Herhangi bir söz sanatı kullanılmamıştır.
B) Konuşturma - Kişileştirme
C) Karşıtlık - Benzetme
D) Karşıtlık - Konuşturma Çözüm: Verilen cümlede “keman” demir atmış bir ge-
Çözüm: Verilen şiirde, çeşme konuşturularak konuştur- miye benzetilmiş, insana ait yalnız ve çaresiz olma
ma sanatına başvurulmuştur. Konuşturma sanatının ol- özelliğine sahip olması bakımından da kişileştirilmiştir.
duğu her yerde kişileştirme sanatı da olduğundan şiirde Cümlede hem kişileştirme hem de benzetme sanatı kul-
aynı zamanda kişileştirme sanatı da vardır. lanıldığı yorumu doğrudur.

16 16