Page 21 - 6. SINIF SOSYAL BİLGİLER DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 21
2. ÜNTE: TARHE YOLCULUK PARAGRAF TESTİ 7
1 I. Alâedd�n Keykubat Dönem�’nde, Celaledd�n Harzem- 3 Türk�ye Selçuklu Devlet�, her alanda en gel�şm�ş döne-
şah’ın Türk�ye Selçuklu Devlet�’ne a�t Ahlat’a saldır- m�n� Alâedd�n Keykubad zamanında yaşamıştır. Türk�ye
ması üzer�ne �k� Türk hükümdarı karışı karşıya geld�. Selçuklularının XII. Yüzyılın ortalarından �t�baren Anado-
II. B�r yıl sonra Celaledd�n Harzemşah’ın ölümüyle Har- lu’da oluşturdukları güven ortamı, Anadolu’yu kültür ve
zemşah Devlet� yıkıldı ve Türk�ye Selçuklu Devlet� �le meden�yet merkez� hâl�ne get�rm�şt�r. Ayrıca Moğol �st�-
Moğollar komşu oldu. lasından kaçıp Anadolu’ya gelen Türkmenler arasında
yazar, şa�r ve b�l�m �nsanlarının bulunması bu coğrafyada
III. Savaşı Moğollar kazandı ve Türk�ye Selçuklu Devlet� kültürel hayatın gel�şmes�ne öneml� katkılarda bulunmuş-
yıkılış sürec�ne g�rd�, Anadolu’dak� s�yas� b�rl�k bozuldu tur.
ve İk�nc� Beyl�kler Dönem�’ne g�r�ld�.
Bu parçada aşağıdak�lerden hang�s� ağır basmakta-
IV. Yassı Çemen Savaşı (1230) sonucunda Celaledd�n dır?
Harzemşah yen�ld�.
V. Yassı Çemen Savaşı �le oluşan Moğol tehl�kes� yen� A) Tanımlama
b�r dönem�n başlamasına Türk�ye Selçuklu Devlet� �le B) Örnekleme
Moğollar’ın Kösedağ Savaşı’nda (1243) karşı karşıya C) Karşılaştırma
gelmes�ne neden oldu. D) Tanık gösterme
Numaralanmış cümlelerle anlamlı b�r paragraf oluş-
turmak �ç�n sıralama nasıl olmalıdır?
A) I −IV −II− V− III B) I− IV− III− II −V
C) III −II− IV− I− V D) III− I− II− V− IV
2 Türkler, yaptıkları b�rçok akınla Anadolu’yu kısa süre
�çer�s�nde İstanbul Boğazı’na kadar fethetm�şt�. B�zans 4 Türk�ye Selçuklu yönet�c�ler� b�l�m ve kültürün gel�şmes�
İmparatoru I. Aleks�os Komnenos (Aleks� Komnen), ele �ç�n gayret gösterm�şt�r. Bu amaçla Selçuklu sultanları,
geç�rd�kler� yerlerden Türkler� çıkarmak �ç�n harekete vez�r ve em�rler� b�rçok medrese �nşa ett�rm�şt�r. Kayse-
geçt�. B�r taraftan Anadolu’ya sefer düzenlemes� �ç�n r�’dek� Gevher Nes�be Ş�fahanes�, Konya’dak� İnce M�na-
Avrupalıları kışkırtırken b�r taraftan da Papa’dan yardım rel� Medrese, Kırşeh�r’dek� Cacabey Medreses�, Erzu-
�sted�. Bunun üzer�ne Papa II. Urban Hr�st�yan dünyasına rum’dak� Yakut�ye Medreses� ve Anadolu’da �nşa ed�len
sefer �ç�n çağrıda bulundu. Hr�st�yanların, Müslümanlar b�rçok medrese buna örnekt�r. Bu medreselerde İslam�
üzer�ne yaptıkları bu seferlere Haçlı Seferler� den�r. Bu �l�mler ve poz�t�f b�l�mler okutulurdu. İslam ülkeler�nden
seferlere katılan Hr�st�yanlar, sefere çıkarlarken zırhla- b�rçok âl�m, Anadolu'dak� bu medreselere gel�p ders
rına ve kalkanlarına, seferden dönerlerken de sırtlarına ver�rd�. Medreseler genell�kle merkez�nde cam�, etra-
kırmızı b�rer haç �şaret� koydukları �ç�n kend�ler�ne “Haçlı” fında hamam, ş�fahane (hastane), kütüphane g�b� yapıla-
den�lm�şt�r. Haçlı Seferler�, 11. yüzyılın sonlarında başla- rın olduğu küll�ye adı ver�len yapı topluluğunun �çer�s�nde
yıp 13. yüzyıla kadar devam etm�şt�r. Bu seferler görü- bulunurdu. Bunlar da b�rer �l�m �rfan yuvasıydı. İmar ed�-
nüşte Kudüs’ü alma amacına yönel�k olsa da Avrupa’nın len bu yapılar Anadolu'nun kültür hayatının gel�şmes�nde
o dönemdek� ekonom�k, s�yas�, sosyal ve d�nî sorunlara öneml� katkılarda bulundu.
çözüm bulmak amacıyla başlatılmıştır.
Metne göre;
Bu metn�n d�l ve anlatımıyla �lg�l�; I. "Cam�, hamam, küll�ye, medrese" sözcükler�yle örnek
I. Amaç− sonuç cümleler� vardır. ver�lm�şt�r.
II. Olay, b�r�nc� k�ş� ağzından anlatılmıştır. II. "Gayret ve kültür" sözcükler� soyut kavramlardır.
III. Anlatımda kronoloj�k sıraya uyulmuştur. III. "İl�m �rfan yuvası" sözcükler�yle benzetmeye başvu-
IV. Tanımlamaya yer ver�lm�şt�r. rulmuştur.
IV. "Küll�ye" sözcüğünün tanımı yapılmıştır.
numaralanmış yargılardan hang�ler� kullanılmamış-
tır? numaralanmış �fadelerden hang�ler� yanlıştır?
A) Yalnız II B) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız III
C) I ve III D) I, II ve IV C) I ve III D) I, II ve IV
Markaj Yaynlar / 6. Snf Sosyal Bilgiler
MARKAJ YAYINLARI 21