Page 11 - 6. SINIF SOSYAL BİLGİLER DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

2. ünite: tarihe Yolculuk PARAGRAF TESTI 2

1 Önemli meseleler Kurultay’da (kengeş, toy) görüşülür, 3 İslamiyet öncesinde güçlünün sözünün geçtiği, sosyal
son sözü hakan söylerdi. Kurultay bir danışma mecli- hayatta eşitsizliğin hâkim olduğu bir Arabistan vardı.
siydi. Hatun, Hakan’ın eşi olup devlet yönetiminde söz Araplar, kabileler hâlinde yaşardı. Her kabile kendisini
sahibiydi. Kurultay'da Hakan’ın yanında oturur, Hakan diğerlerinden üstün görür ve aralarında oluşan kan dava-
olmadığı zaman Kurultay'a başkanlık ederdi. Türklerde larından dolayı birbirleriyle sürekli mücadele ederlerdi.
toplumun en küçük parçası aile idi. Aileler birleşip boyları, Kız çocuklarına değer verilmez, köleleştirilen insanlar bir
boylar birleşip budunu (kavim), budunlar birleşip devleti eşya gibi alınıp satılırdı. Dinî inançları putperestlikti, falcı-
meydana getirirdi. Sınıf farklılıkları ve kölelik yoktu. İhti- lık ve büyücülük de yaygındı. Bu yanlış inançlardan dolayı
yaç sahibi ailelere her zaman devlet yardım ederdi. Tek Arap Yarımadası’ndaki bu döneme Cahiliye Dönemi den-
eşli evlilik vardı. Kadın hem devlet yönetiminde hem de miştir.
sosyal hayatta önemli bir role sahipti.
Bu metinden hareketle aşağıdaki yargılardan hangisi
Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı çıkarılamaz?
yoktur?
A) Arapların bir kısmı şehirlerde yerleşik hayat sürerken
A) Hakan olmadığı zaman kurultaya kim başkanlık eder- bir kısmı çöllerde konargöçer bir hayat yaşamaktay-
di? dı.
B) Kurultayın üyelerine ne denir? B) Cahiliye Dönemi'nde Araplar arasında yaygın inanç
C) Sosyal devlet anlayışı Türklerde var mıydı? puta tapmak, fal ve büyücülük yapmaktı.

D) Türklerde toplumsal tabakalaşma var mıydı? C) Cahiliye Dönemi'ndeki Arap toplumunun temel özelli-
ği olan kabile içi bağlılık ve başka kabilelere üstünlük
duygusu, bitmez tükenmez kan davalarının ve savaş-
ların başlıca nedeniydi.
D) Hak ve adaleti gerçekleştirecek bir hukuk ve toplum
düzeninden yoksun olan cahiliye toplumunda kan da-
vaları kabileler arası düşmanlık vardı.

2 Sosyal ve ekonomik hayatta en önemli değişimi yerleşik
hayata geçen Uygurlar’da görmekteyiz. Etrafını surlarla 4 Hz. Muhammed (S.A.V) putlara itibar etmiyor, putpe-
çevirdikleri şehirler kurmuşlar; saray, ev ve tapınaklar restliğin yanlış bir inanç olduğunu düşünüyordu. Zaman
inşa ederek mimaride çok ilerlemişler ve kalıcı mimari zaman Hira Mağarası’na gidip derin düşüncelere dalı-
eserler yapmışlardır. Minyatür sanatında ileri giden Uygur yordu. Hz. Muhammed (S.A.V) yine böyle bir gün Hira
Türkleri Türk-İslam minyatür sanatına kaynaklık etmiş- Mağarası’ndayken vahiy meleği Cebrail (a.s.) aracılı-
lerdir. Yerleşik hayata geçtikleri için tarım ön plana çık- ğıyla kendisine ilk vahiy geldi. Allah’tan gelen ilk vahiy
mıştır. Tarım ve ticaretle uğraşan Uygurlar; dokumacılık “Yaratan Rabb’inin adıyla oku! O, insanı “alak”dan yarattı.
ve demircilik de yapmışlardır. Uygurlar tarihte bilinen 18 Oku! Senin Rabb’in en cömert olandır. O, kalemle yaz-
harfli ikinci Türk alfabesi olan Uygur Alfabesi’ni kullan- mayı öğretendir, insana bilmediğini öğretendir.” (Alak
mışlardır. Uygurlar, kâğıt ve matbaayı Çinlilerden öğre- Suresi1-5 ayet) şeklindeydi. Böylece 610 yılında Hz.
nip kullanmışlardır. Diğer Türk devletlerinin, Arapların ve Muhammed (S.A.V) peygamber oldu ve İslamiyet’i insan-
Avrupalıların da öğrenmesini sağlamışlardır. lara anlatmaya başladı.

Parçaya göre "Uygurlarla" ilgili aşağıdakilerden han- Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi
gisine değinilmemiştir? ağır basmaktadır?

A) Çinlilerle etkileşim halinde olduklarına A) Tanımlama
B) İlk Türk alfabesini bulduklarına B) Örnekleme
C) Kalıcı eserler bıraktıklarına C) Karşılaştırma
D) Yerleşik yaşama geçtiklerine D) Tanık gösterme

markaj Yayınları / 6. Sınıf Sosyal bilgiler 11
MARKAJ YAYINLARI