Page 10 - 6. SINIF SOSYAL BİLGİLER DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 1 2. ünite: tarihe Yolculuk

5 Orta Asya’da konargöçer yaşayan Türkler, özellikle eko- 7
nomik şartların zorlaşmasından dolayı, başka yerlere göç I� Türkler arasında “Gök Tanrı inancı” yaygındı.
etmeye başlamışlardır. Yıllar içerisinde de iklim şartları,
dış baskılar, nüfus artışı, bağımsız yaşama arzusu vb. II� Gök Tanrı inancı tek tanrılı bir inanç sistemiydi.
nedenlerden dolayı göçler devam etmiştir. Türkler göçler III� Ölen kişinin arkasından “yuğ” adı verilen cenaze
sayesinde Orta Asya dışında çeşitli devletler kurmuş- töreni yapılırdı.
lardır. Gittikleri yerlere kültürlerini taşımışlar ve başka IV� Orta Asya’da Türkler ölümden sonra hayatın devam
kültürlerle etkileşim içine girmişlerdir. Avrupa’ya uzanan ettiğine inanır, bundan dolayı ölen kişi kıymetli eşya-
Türk göçleri sayesinde Kavimler Göçü (375) başlamış ve larıyla beraber “kurgan” adı verilen mezarlara gömü-
bugünkü Avrupa devletlerinin temelleri atılmıştır. lürdü.
Bu metinden aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarıla- V� Mezarların etrafına ölen kişinin öldürdüğü düşman
maz? sayısı kadar “balbal” dikilirdi.
A) Farklı sebeplerden ötürü göçler yapılmıştır. Numaralı cümlelerden hangi ikisi yer değiştirirse
B) Göç edilen ülkelerle kültürel etkileşim yaşanmıştır. parçanın anlam bütünlüğü sağlanmış olur?
C) Türkler Avrupa’yı etkileyen göçler yapmışlardır. A) I ve III B) II ve V
D) Türkler, göç yaparken başka milletlerle savaşmıştır. C) III ve IV D) IV ve V

6 Kutluk Devleti yıkılsa da yüzyıllar öncesinden Türk tari-
hine ışık tutan, atalarımızın sesini duyuran, Türklere vasi-
yetlerini ulaştıran Kök Türk Abideleri’ni (Orhun Kitabeleri)
bırakmışlardır. Türkler tarihte ilk defa kendilerine ait olan 8 Hükümdarlar, ülkeyi töre denilen yazısız hukuk kurallarına
38 harfli Kök Türk Alfabesi’ni kullanmışlar ve Kök Türk göre yönetirlerdi. Devlet yapısında hukukun üstünlüğü
Abideleri’ni bu alfabeye göre yazmışlardır. Türk tarihinin hâkimdi. Hukuk kuralları ilk kez Uygurlar Dönemi’nde
ve edebiyatının ilk yazılı belgeleri olan Orhun Abideleri, yazılı hâle getirildi. Töre ile kişi hak ve topluluk menfa-
Bilge Kağan, Kültigin ve vezir Tonyukuk adına dikilmiştir. atlerinin çatışmasını önleyerek, toplum düzenini sağla-
Kültigin ve Bilge Kağan Abideleri Yolluğ Tigin tarafından, yabilmek, hükümdarda yüksek yönetici kabiliyeti isteyen
Tonyukuk Kitabesi kendisi tarafından yazılmıştır. Günü- bir durumdu. Hükümdarın cesareti ve askerî bakımdan
müzde Moğolistan sınırları içerisinde bulunmaktadır. yeterliliği yanında tedbirli, ihtiyatlı ve ileri görüşlü (bilge)
Kitabelerde Türklerin siyasi, sosyal ve ekonomik yaşayış- olması da gerekiyordu. Hukuk kurallarına uymayan suç-
ları, bağımsızlıklarını kazanmak için yaptıkları mücadele- lular oldukça ağır bir şekilde cezalandırılırdı. Soygun, hır-
ler ve yönetim anlayışları anlatılmıştır. Devlet adamları ile sızlık ve hayvan kaçırma kesinlikle yasaktı. Ele geçirilen
halkın karşılıklı görevlerinden, vatan sevgisinden, yaşam soyguncu, suçüstü yakalanan hırsız öldürülür, aile fert-
tarzlarından, sanat anlayışları ve geleneklerinden bahse- lerinin özgürlükleri kısıtlanırdı. Ciddi bir tehlike ile karşı-
dilmiştir. Türk milletinin diğer milletlerden gelecek tehlike- laşmadıkça ok-yay kullanmak yasaktı. Barış zamanında
lere karşı daima uyanık olmaları gerektiği vurgulanmıştır. başkasına kılıç çekmenin cezası da ölümdü. Hafif suçlu-
lar on günü geçmemek üzere hapsedilirdi.
Bu metinde aşağıdakilerden hangisine değinilme-
miştir? Bu metinde aşağıdakilerden hangisine değinilme-
miştir?
A) Orhun Abideleri’nde ne anlatıldığına
B) Orhun Abideleri’nin kim adına yazıldığına A) Hukuk kurallarının işlediğine
C) Orhun Abideleri’nin edebiyatının ilk yazılı belgeleri B) Hukuk kurallarının yazılı hale geldiği döneme
olduğuna C) Hükümdarların çok yönlü olması gerektiğine
D) Orhun Abideleri’nin kim tarafından çözüldüğüne D) Törenin yerini demokrasinin aldığına

10 markaj Yayınları / 6. Sınıf Sosyal bilgiler
MARKAJ YAYINLARI