Page 38 - 6. SINIF VIP FEN BİLİMLERİ KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

¦ §
38
38 VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER
KAN GRUPLARI VE KAN ALIŞVERİŞİ

* İnsanların alyuvar yapısında bulunan bazı özel proteinlerden dolayı kan grupları farklılık göste-
rir. Alyuvarların yapısında A ve B proteinlerinin olup olmamasına göre A, B, AB ve 0 kan grubu
olmak üzere dört çeşit kan grubu vardır.

* İnsanlar arasında kan alışverişi yapılabilir. Kan gruplarında Rh faktörünede bu alışveriş sıra-
sında dikkat edilmelidir.

* Rh faktörü (+) ve (-) olmak üzere 2 çeşittir. Bir kanda Rh proteini varsa Rh (+), yoksa Rh (-)
olarak adlandırılır. Bir insanın kanında bulunan protein, o kişinin hangi kan grubuna sahip ola-
cağını gösterir.
EDİTÖR YAYINLARI

N
NOTOT
y Kan grubu ve Rh faktörü aynı olan kişiler birbirine kan verebilmektedir.

* İnsan vücudunda kanın yeterli olması vücudun sağlıklı olduğunu gösterir. Vücutta bulunan kan
miktarında eksilme hayati tehlikeler oluşturur. Bu durumlarda dışarıdan kan nakli yapılması
gerekir. Kan nakli, kana ihtiyacı olan insanlara kan verilmesidir.

KAN BAĞIŞININ TOPLUM AÇISINDAN ÖNEMİ

* İnsanlar, normal şartlarda ihtiyaç duydukları kanı kendi grubundan alır, kendi grubuna verir.
* Gönüllü ve sağlıklı bir bağışçının ihtiyaç duyulan kanı karşılık beklemeden kan merkezlerine ver-
mesine kan bağışı denir. Dünyada her yıl milyonlarca insan trafik kazası, ağır ameliyat geçirme
gibi durumlar sebebiyle kana ihtiyaç duymaktadır.

* Çok acil durumlarda uygun kanın hemen bulunmaması nedeniyle hayatını kaybedenler olmak-
tadır. Kan bağışı yapılabilmesi için kan bankaları kurulmuştur. Kan verecek kişilerin 18 ve 65
yaş arası, bulaşıcı hastalığı olmayan 50 kg’ın üzerinde ve sağlıklı olması gerekir. Kan değerleri
normal, kalp ve dolaşım sistemi ile ilgili bir hastalığı bulunmayan kişiler kan bağışı yapabilirler.

KAN BAĞIŞININ FAYDALARI
* Kan veren kişilerde kemik iliğinin yağlanmasını önleyip, kan yapımını canlı tutar. Kandaki yüksek
yağ oranını düşürür. Kan bağışı yapan kişilerde stres, baş ağrısı, yorgunluk, yüksek tansiyon,
alerjik reaksiyonlar gibi rahatsızlıkların giderilmesine büyük katkı sağlar.

* Kan veren kişilerde yeni kan hücrelerinin oluşumunu sağlar ve vücuda canlılık kazandırır.
* Kan bağışı konusunda Kızılay’ın yaptığı çalışmalar göz ardı edilmemelidir. Kızılay’ın yaptığı çalış-
malar ile birçok insanın kan ihtiyacı giderilmektedir.