Page 148 - 6. SINIF VIP FEN BİLİMLERİ KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 148
¦ §
148 ELEKTRİĞİN İLETİMİ
148
* Elektrik devresinde kullanılan iletkenin cinsi * Maddelerin elektrik enerjisine karşı göster-
direnç değerine göre ampul parlaklığını etki- diği direnç maddeden maddeye farklılık gös-
ler. Uzunlukları ve kalınlıkları aynı olan metal- terir.
lerinin dirençleri arasında;
» Demir > Nikel - Krom > Altın > Bakır > * Bir maddenin direnci ne kadar küçük olursa
Gümüş ilişkisi vardır. elektrik enerjisini o kadar iyi iletir.
* Devrede kullanılan iletkenin elektriksel direnci * İletken maddelerde elektriksel direnç daha
arttıkça ampul parlaklığı azalır. azken, yalıtkan maddelerde daha fazladır.
*EDİTÖR YAYINLARI
+ − + − DEVRELERDE DİRENÇ NİÇİN KULLANILIR?
* Elektrik/elektronik devrelerde kullanılan
dirençler;
Demir tel Bakır tel » Elektrik akımının miktarını ayarlamak,
» Isı elde etmek,
* Yukarıdaki elektrik devrelerinde demirin » Işık elde etmek,
elektriksel direnci bakırın elektriksel diren-
cinden fazladır. Bu durumda bakır iletkeninin » Bazı devre elamanlarının yüksek elektrik
kullanıldığı devredeki ampulün parlaklığı demir akımından etkilenmesini önlemek amacıyla
iletkeninin kullanıldığı devredeki ampulün par- kullanılır.
laklığından fazla olur.
ELEKTRİKSEL DİRENCİN TANIMI
* Maddelerin elektrik enerjisinin iletimine karşı
gösterdikleri zorluğa elektriksel direnç denir.
Elektriksel direncin birimi Ohm’dur. Ω sem-
bolü ile gösterilir. Genellikle silindir şeklinde olan dirençlerin
*
* Elektriksel direnç “R” harfi ile gösterilir. üzerlerinde farklı renk kodları bulunur.
* Elektrik devrelerinde direnç “ ” * Her biri bir sayıya karşılık gelen bu renkler
sembolü ile gösterilir. direncin sayısal büyüklüğünü ifade eder.
* Elektriksel direnç devrede kullanılan iletken NOTOT
N
telin uzunluğuna, dik kesit alanına ve cinsine y Basit bir elektrik devresinde iletkenin
bağlı olarak değişir.
direnci ampulün parlaklığını değiştirdiği gibi
* İster iletken isterse yalıtkan olsun tüm devredeki pil sayısı ya da ampul sayısındaki
maddelerin elektrik enerjisinin iletimine karşı değişim de ampulün parlaklığını değiştirile-
gösterdiği bir direnç vardır. bilir.