Page 8 - 6. SINIF TÜRKÇE PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI

cüMLede anLaM PARAGRAF TESTİ 1

1 Bir duyguyu, bir düşünceyi, bir dileği, bir yargıyı tam ola- 3 (I) Amaç-sonuç cümleleri; eylemin hangi amaçla (mak-
rak anlatan sözcüklere ya da söz gruplarına cümle denir. satla) yapıldığını bildiren cümlelerdir. (II) Bu cümlelerde
Cümleler, anlamları ve anlatım özelliklerine göre farklı amaç kısmı gerçekleşmemiştir. (III) Amaç-sonuç ve
başlıklar altında gruplandırılabilir. neden - sonuç cümleleri birbirine karıştırılmamalıdır. (IV)

Aşağıdakilerden hangisi parçada anlatılan “cümle” Örneğin; “Kazağı almak için para biriktiriyorum.” cümle-
için anahtar sözcük olamaz? sinde para biriktirmenin amacı kazağı almaktır. (V) Birinci
bölüm amaç, ikinci bölüm sonuçtur.
A) Başlık B) Yargı
Bu metinde numaralanmış cümlelerden hangisi
C) Dilek D) Düşünce düşüncenin akışını bozmaktadır?

A) II B) III C) IV D) V

GİRİŞ YAYINLARI

2 (I) Bir durumun, bir olayın hangi nedenden (sebep/
gerekçe) dolayı gerçekleştiğini ya da gerçekleşmedi-
ğini bildiren cümlelerde neden-sonuç ilişkisi görülür. (II)
Cümleler arasındaki bu ilgi daha çok “-dığı için, -den, 4 (I) Anlam ilişkilerine göre cümleler neden-sonuç,
diye, çünkü, ile, ötürü, dolayı” gibi söz ya da eklerle sağ- amaç-sonuç ve koşul-sonuç olmak üzere üç şekilde
lanır. (III) Birinci yargı “yeterli yağış olmaması”, ikinci karşımıza çıkar. (II) Neden-sonuç bildiren cümlelerle
yargı ise “kıtlığın olması”dır. (IV) Bu yargılardan ikinci- amaç-sonuç bildiren cümleler birbiriyle benzerlik göster-
sine “Neden?” sorusu yöneltildiğinde birincisi buna cevap seler bile bunlar yargı bakımından ayrı cümlelerdir. (III)
verir. (V) Dolayısıyla bu yargılardan ikincisi sonuç, birin- Neden-sonuç bildiren cümlelerde genellikle iki yargı ara-
cisi neden durumundadır. (VI) Neden-sonuç cümlele- sına “-den dolayı” getirilirken amaç-sonuç cümlelerinde
rinde, neden-sonuç ilgisiyle birbirine bağlı iki değişik iki ifade arasına “amacıyla, maksadıyla” ifadesi getirilir.
yargı bulunur. (VII) Örneğin; “Yeterli yağış olmadığından (IV) Amaç-sonuç cümlelerinde amaç henüz gerçekleş-
bu yıl kıtlık oldu.” cümlesinde iki yargı vardır. memiştir, neden-sonuç cümlelerinde ise neden gerçek-

Parçada numaralanmış cümlelerden hangi ikisi yer leşmiştir.
değiştirirse anlam bütünlüğü sağlanmış olur? Numaralandırılarak verilen cümlelerin hangisinde

A) I ve III B) II ve V karşılaştırma yapılmamıştır?
C) IV ve VI D) II ve VI A) I B) II C) III D) IV

Giriş Yayınları / 6. Sınıf Türkçe 21