Page 157 - 6. Sınıf Türkçe Defterim

ÖZETİN ÖZETİ 9. Bölüm: Noktalama İşaretleri

TIRNAK İŞARETİ (“ ”) YAY AYRAÇ ( )

Q Başka bir kimseden veya yazıdan olduğu gibi aktarılan Q Cümledeki anlamı tamamlayan ve cümlenin dışında
sözler tırnak içine alınır. kalan ek bilgiler için kullanılır. Yay ayraç içinde bulunan
» Yahya Kemal Beyatlı şiiri şöyle tanımlar: “Şiir, düşün- ve yargı bildiren anlatımların sonuna uygun noktalama
işareti konur.
ceyi duygu hâline getirinceye kadar yoğurmaktır.”
» Bütün okulları (Okul demek için bin şahit gerekir.) tadi-
Tırnak içindeki alıntının sonunda bulunan işaret (nokta, lat yapmak için kolları sıvadı Başkan.
soru işareti, ünlem işareti vb.) tırnak içinde kalır, tırna-
ğın dışını etkilemez. Hakkında açıklama yapılan söze ait ek, ayraç açılmadan
önce yazılır.
» “Türk tarihi, 1071’de başlar.” diyor Yahya Kemal
Beyatlı. » Yunus Emre’nin (1240-1320) şiirlerini beğeniyle oku-
yor gençler.

Q Özel olarak belirtilmek istenen sözler tırnak içine alınır. Q Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda konuşanın hareket-
» Son günlerde bir “kriz” sözü aldı başını gidiyor. lerini, durumunu açıklamak ve göstermek için kullanılır.
» İhtiyar – (Yavaş yavaş kaymakama yaklaşır.) Ne oluyor
Q Cümle içerisinde geçen eser adları ve yazı başlıkları tır- beyefendi? Allah rızası için bana da anlatın...
nak içine alınır.

» Yahya Kemal’in bazı şiirleri “Kendi Gök Kubbemiz” adı Q Alıntıların aktarıldığı eseri veya yazarı göstermek için
altında çıktı. kullanılır.
» Eşin var, aşiyanın var, baharın var ki beklerdin
Kıyametler koparmak neydi ey bülbül, nedir derdin?
5 Tırnak içine alınan sözlerden sonra kesme işareti kul-
lanılmaz. (Mehmet Akif Ersoy)

» Yahya Kemal’in “Aziz İstanbul”unu okudunuz mu? Q Küçümseme, alay anlamı katan ünlem işareti yay ayraç
içine alınır.
5 Tırnak içinde verilen ve yeniden tırnağa alınması » Çok zeki (!) bir öğrenciydi.
gereken bir sözü belirtmek için tek tırnak kullanılır.
» Edebiyat öğretmeni “Şiirler içinde ‘Han Duvarları’ Q Şüpheyle karşılanan, kesin olmayan bilgileri gösteren
gibisi var mı?” dedi ve Faruk Nafiz’in bu güzel şiirini soru işareti yay ayraç içine alınır.
okumaya başladı. » Futbol oyununu ilk olarak Araplar (?) bulmuştur.

KÖŞELİ AYRAÇ ( [ ] )

Q Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda yay ayraçtan önce köşeli ayraç kullanılır.
» Halikarnas Balıkçısı [Cevat Şakir Kabaağaçlı (1886-1973)] en güzel eserlerini Bodrum’da yazmıştır.
» Bozkırın Tezenesi [ Neşet Ertaş (1938-2012) ] müzisyen bir babanın oğludur.
» Hafta sonu sevdiğim filmleri [ Ayla (2017), Kelebeğin Rüyası (2013) ] izledim.

Q Bibliyografik künyelere ilişkin bazı ayrıntıları göstermek için kullanılır.
» Reşat Nuri [Güntekin], Çalıkuşu, Dersaadet, 1992.

156 6. Sınıf Türkçe