Page 151 - 6. Sınıf Türkçe Defterim

ÖZETİN ÖZETİ 9. Bölüm: Noktalama İşaretleri

İKİ NOKTA ( : )

Q Kendisiyle ilgili örnek verilecek cümlenin sonuna iki nokta konur.
» Bu sene gezmeyi planladığım yerler: Marmaris, Eskişehir, İğneada...

» Ünlü şairlerimizin birkaçını hatırlayalım: Orhan Veli, Necip Fazıl, Sezai Karakoç...

Q Kendisiyle ilgili açıklama verilecek cümlenin sonuna iki nokta konur.
» Burada olma nedenimiz şudur: Tarihin en önemli olaylarından biri olan Çanakkale Zaferi’mizi yıl dönümünde ruhumuzda
hissetmektir.
» Paragrafta asıl anlatılmak istenen düşünce şuydu: İyilik her zaman kötülüğü yener.

Q Karşılıklı konuşmalarda, konuşan kişiyi belirten sözlerden sonra kullanılır.
» Komutan: Ey şehit oğlu şehit, isteme benden makber,
Sana ağuşunu açmış duruyor Peygamber.

Q Edebi eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur.
» Öğretmen sordu:
– Hititlerden başka hangi milletler yaşamış buralarda?

Q Matematikte bölme işareti olarak kullanılır.
» 45 : 5 = 9 » 100 : 5 = 20

ÜNLEM İŞARETİ ( ! )

Q Sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşma gibi duyguları anlatan cümle veya ifadelerin sonuna konur.
» Ne mutlu Türk’üm diyene! (Sevinç) » Tabii, o gün sen de oradaydın! (Şaşkınlık)

Q Seslenme, hitap ve uyarı sözlerinden sonra konulur.
» Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri! » Ey arkadaş! Nasıl oldu bu işler?

Ünlem işareti, seslenme ve hitap sözlerinden hemen sonra konulabileceği gibi cümlenin sonuna da konabilir.
» Zeynep! Ben de geliyorum. » Zeynep, ben de geliyorum!

Q Alay, kinaye ve küçümseme anlamı kazandırılmak istenen sözden hemen sonra yay ayraç içinde kullanılır.
» Geçen sene yaptığı gibi bu sene de çok (!) çalışacakmış.
» Adam olacak da (!) bize faydası dokunacak!

Ünlem işaretinden sonra üç nokta yerine iki nokta konulması yeterlidir.

» Koca Reis... / Hey, Koca Reis!.. (Doğru) Hey, Koca Reis!... (Yanlış)

150 6. Sınıf Türkçe