Page 44 - 5. Sınıf Süreç Odaklı Türkçe Defterim Fasikül-2

HIZLI BAKIŞ 3. TEMA: CÜMLEDE ANLAM

Gerçekleşmemiş Beklenti

Q Gerçekleşmemiş beklenti; olması beklenen, gerçekleşmesi umulan ancak gerçekleşmemiş olan durum ya da olayları ifade
eder.
Q Cümlede önceden gerçekleşeceğine dair bir inanç oluğu vurgulanır ancak bu inanca karşılık durumun gerçekleşmediği ifade
edilir.
» Projeyi devam ettirirler diye düşünmüştüm ancak öylece bırakıp gitmişler.
» Böyle bir yanlışa imza atmazlar demiştim ama imza atmakla kalmayıp temeli bile atmışlar.

» Tatilde güneşli günler bekliyorduk ancak her günümüz yağışlı geçti.
» Yeni işinde kariyerinde hızlı bir yükseliş bekliyordu ama yıllar geçti hâlâ terfi alamadı.
» Yönetmenin son filmi gişe rekorlarına gider diye umuyordum ama film ülke genelinde pek de ilgi görmedi.

Terk Edilmiş Alışkanlık

Q Terk edilmiş alışkanlık, bir kişinin daha önce düzenli olarak yaptığı bir şeyi artık yapmaması durumunu ifade eder.
» Çocukluğumdan beridir her gece bir saat kitap okur öyle yatardım ancak son zamanlarda yoğun iş tempomdan dolayı hiç
kitap okumuyorum.
» İlkokul ve ortaokul yıllarımda düzenli olarak günlük tutardım, artık bırakın günlük tutmayı yaşadıklarımı hayal bile etmek-
ten acizim.
» Ailemle birlikte yaşarken her akşam bir bardak süt içerdim, kendi evime geçtiğimden beri hiç süt içtiğimi hatırlamıyorum.
» Üniversite yıllarımda her hafta sonu ailecek yemeğe çıkardık, pahalı yaşam koşullarından dolayı artık yemeğe gitmiyoruz.

» Kızım eskiden her akşam yurt dışında olan babasını arardı, şimdi haftada bir bazen iki haftada bir arıyor.

Açık İfade Örtük İfade

Q Açık ifade; bir düşüncenin, duygunun veya mesajın Q Örtük ifade; bir düşüncenin, duygunun veya mesajın
doğrudan ve net bir şekilde söylenmesidir. dolaylı bir şekilde, ima yoluyla veya dolaylı anlatım kul-

Q Bu tür ifadelerde, mesajın anlaşılması için herhangi lanılarak iletilmesidir.
bir yoruma gerek yoktur çünkü her şey net bir şekilde Q Örtük ifadelerde mesaj doğrudan söylenmez, dikkatli
ifade edilmiştir. bir dinleyici veya okuyucu tarafından anlaşılabilir.

» Bugün dışarı çıkmak istemiyorum. » “Bu konuda daha deneyimli birine danışalım.” cümlesinde
» Bu proje için yeterince deneyimli olmadığını düşünüyo- aslında danışılan kişinin deneyimli olmadığı ima ediliyor.
rum. » “Bu kıyafet sende farklı durmuş.” cümlesinde, aslında
» Bu sınavı geçmek için daha çok çalışman gerekiyor. kıyafetin yakışmadığı ima edilmiştir.
» Onun doğum günüme gelmesini istemiyorum. » “Bahsettiğin yere gittim, bahsettiğin kadar değildi.”
cümlesinde, aslında bahsedilen yerin beğenilmediği ifade
» Alacağımız arabanın rengi kırmızı olsun. edilmiştir.
Bu cümlelerde verilmek istenen mesaj, açık bir şekilde kar-
Bu cümlelerde verilmek istenen mesaj, açık bir şekilde
şıdakine ifade edilmiştir. Dolaylı bir anlatım yoktur.
ifade edilmemiştir. Dolaylı bir anlatım, ima söz konusudur.

44 5. Sınıf Türkçe